Łaciński patriarchat Jerozolimy
| ||
łac. Patriarchatus Hierosolymitanus Latinorum | ||
![]() Bazylika Grobu Świętego w Jerozolimie | ||
Państwo | ![]() ![]() ![]() ![]() | |
Siedziba | ![]() Patriarcat Latin, P.O. Box 14152, 9114101 Jerusalem [Old City] | |
Data powołania | 30 (biskupstwo) 451 (patriarchat) 1099 (ponownie) 1295 (patriarchat tytularny) 1847 (ponownie) | |
Wyznanie | katolickie | |
Kościół | rzymskokatolicki | |
Katedra (Sanktuarium) | Bazylika Grobu Świętego | |
Patriarcha | Pierbattista Pizzaballa OFM | |
Biskup pomocniczy | William Shomali | |
Biskup senior | Michel Sabbah (Patriarcha senior) Fouad Twal (Patriarcha senior) Kamal Hanna Bathish Salim Sayegh Maroun Lahham Giacinto-Boulos Marcuzzo | |
Dane statystyczne (2015) | ||
Liczba wiernych | 293 tys. | |
Liczba kapłanów • w tym diecezjalnych • w tym zakonnych |
464 81 383 | |
Liczba parafii | 66 | |
Położenie na mapie Izraela | ||
31,77778°N 35,22709°E/31,777780 35,227090 | ||
Strona internetowa |
Łaciński Patriarchat Jerozolimy (łac. Patriarchatus Hierosolymitanus Latinorum; arab. كنيسة اللاتين في القدس; heb. הפטריארכיה הלטינית) – rzymskokatolicki patriarchat ze stolicą w Jerozolimie. Nie wchodzi w skład żadnej metropolii ani nie ma żadnych sufraganii. Na terenie patriarchatu pracuje 596 zakonników i 1076 siostry zakonne[1].
Terytorium[edytuj | edytuj kod]
Łaciński patriarchat Jerozolimy obejmuje w całości obszar Izraela, Jordanii, Cypru oraz Autonomii Palestyńskiej.
Historia[edytuj | edytuj kod]
Diecezja jerozolimska powstała niedługo po śmierci i zmartwychwstaniu Chrystusa. Pierwszym biskupem został apostoł Jakub Sprawiedliwy. Po zburzeniu miasta przez Rzymian w roku 70 i upadku jego znaczenia nastąpił również upadek znaczenia tutejszego biskupstwa. Biskupi powstałego na miejscu Jerozolimy Aelia Capitolina byli sufraganami biskupa Cezarei.
Sobór nicejski I w roku 325 uznając wyjątkowość miasta, nadał biskupom Jerozolimy honorowe pierwszeństwo bezpośrednio po patriarchatach (Rzymie, Aleksandrii i Antiochii). Przywilej ten nie ingerował jednak w metropolitalne prawa biskupa Cezarei jako metropolitę Kapadocji. Sytuacja, w której biskup sufragan miał honorowe pierwszeństwo przed swoim metropolitą była wyjątkowa i prowadziła do nieporozumień w relacjach pomiędzy hierarchami.
Ostatecznie dzięki zabiegom biskupa jerozolimskiego Juwenalisa – Sobór chalcedoński w roku 451, wydzielił z patriarchatu Antiochii obszar Palestyny i Arabii, ustanawiając na tych terenach odrębny patriarchat w Jerozolimie[2].
Po schizmie wschodniej, początkowo działał jedynie prawosławny patriarchat Jerozolimy. Łaciński patriarchat Jerozolimy został utworzony w 1099 – po zdobyciu Jerozolimy przez krzyżowców.
W okresie Królestwa Jerozolimskiego patriarchom jerozolimskim podlegali arcybiskupi Tyru, Cezarei, Nazaretu i Petry oraz ich biskupi sufragani.
Po zdobyciu Jerozolimy przez Saladyna, siedzibę patriarchy przeniesiono do Akki, a po jej upadku w roku 1291 na Cypr.
W 1342 papież Klemens VI zniósł jurysdykcję terytorialną patriarchy, powierzając opiekę duszpasterską nad katolikami w Palestynie – ojcom franciszkanom z kustodii Ziemi Świętej, jednak godność patriarchy została zachowana, jako tytularna. Od 1374 łaciński patriarcha rezydował w Rzymie przy bazylice św. Wawrzyńca za Murami.
W 1847 papież Pius IX przywrócił łaciński patriarchat w Jerozolimie jako normalną jednostkę podziału terytorialnego Kościoła katolickiego.
Biskupi[edytuj | edytuj kod]
- Biskup diecezjalny: ks. abp Pierbattista Pizzaballa OFM (łaciński patriarcha Jerozolimy) (od 2020)
- Biskup pomocniczy/Wikariusz generalny: ks. bp William Shomali (od 2010)
Biskupi seniorzy[edytuj | edytuj kod]
- Arcybiskup senior: abp Michel Sabbah (patriarcha senior) (od 2008)
- Arcybiskup senior: abp Fouad Twal (patriarcha senior) (od 2016)
- Biskup senior: bp Kamal Hanna Bathish (od 2007)
- Biskup senior: bp Salim Sayegh (od 2012)
- Biskup senior: bp Maroun Lahham (od 2017)
- Biskup senior: bp Giacinto-Boulos Marcuzzo (od 2020)
Wikariaty[edytuj | edytuj kod]
Łaciński patriarchat Jerozolimy podzielony jest na pięć wikariatów[3][4]:
- cypryjski – Cypr
- izraelski – Izrael bez Jerozolimy
- jerozolimski – Jerozolima i Palestyna
- jordański – Jordania
- katolików języka hebrajskiego – wspólnoty katolików języka hebrajskiego
Zobacz też[edytuj | edytuj kod]
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Łaciński patriarchat Jerozolimy w bazie catholic-hierarchy.org (ang.)
- Łaciński patriarchat Jerozolimy w bazie gcatholic.org (ang.) [dostęp 15.08.2020]
- Katolickie diecezje egzymowane podległe Stolicy Apostolskiej
- Łacińscy patriarchowie Jerozolimy
- Historia Kościoła katolickiego
- Królestwo Jerozolimskie
- Podział administracyjny Kościoła katolickiego w Izraelu
- Kościół katolicki na Cyprze
- Podział administracyjny Kościoła katolickiego w Jordanii
- Kościół katolicki w Autonomii Palestyńskiej
- Religia w Jerozolimie
- Religia na Cyprze Północnym