Łaciński patriarchat Jerozolimy

Łaciński patriarchat Jerozolimy
łac. Patriarchatus Hierosolymitanus Latinorum
Bazylika Grobu Świętego w Jerozolimie
Państwo	Palestyna Izrael Jordania Cypr
Siedziba	Jerozolima Patriarcat Latin, P.O. Box 14152, 9114101 Jerusalem [Old City]
Data powołania	30 (biskupstwo) 451 (patriarchat) 1099 (ponownie) 1295 (patriarchat tytularny) 1847 (ponownie)
Wyznanie	katolickie
Kościół	rzymskokatolicki
Katedra (Sanktuarium)	Bazylika Grobu Świętego
Patriarcha	Pierbattista Pizzaballa OFM
Biskup pomocniczy	William Shomali
Biskup senior	Michel Sabbah (Patriarcha senior) Fouad Twal (Patriarcha senior) Kamal Hanna Bathish Salim Sayegh Maroun Lahham Giacinto-Boulos Marcuzzo
Dane statystyczne (2015)
Liczba wiernych	293 tys.
Liczba kapłanów • w tym diecezjalnych • w tym zakonnych	464 81 383
Liczba parafii	66
Położenie na mapie Izraela Jerozolima
31,77778°N 35,22709°E
Strona internetowa

Łaciński Patriarchat Jerozolimy (łac. Patriarchatus Hierosolymitanus Latinorum; arab. ‏كنيسة اللاتين في القدس‎; heb. הפטריארכיה הלטינית) – rzymskokatolicki patriarchat ze stolicą w Jerozolimie. Nie wchodzi w skład żadnej metropolii ani nie ma żadnych sufraganii. Na terenie patriarchatu pracuje 596 zakonników i 1076 siostry zakonne.

Terytorium

Łaciński patriarchat Jerozolimy obejmuje w całości obszar Izraela, Jordanii, Cypru oraz Autonomii Palestyńskiej.

Historia

Diecezja jerozolimska powstała niedługo po śmierci i zmartwychwstaniu Chrystusa. Pierwszym biskupem został apostoł Jakub Sprawiedliwy. Po zburzeniu miasta przez Rzymian w roku 70 i upadku jego znaczenia nastąpił również upadek znaczenia tutejszego biskupstwa. Biskupi powstałego na miejscu Jerozolimy Aelia Capitolina byli sufraganami biskupa Cezarei.

Sobór nicejski I w roku 325 uznając wyjątkowość miasta, nadał biskupom Jerozolimy honorowe pierwszeństwo bezpośrednio po patriarchatach (Rzymie, Aleksandrii i Antiochii). Przywilej ten nie ingerował jednak w metropolitalne prawa biskupa Cezarei jako metropolitę Kapadocji. Sytuacja, w której biskup sufragan miał honorowe pierwszeństwo przed swoim metropolitą była wyjątkowa i prowadziła do nieporozumień w relacjach pomiędzy hierarchami.

Ostatecznie dzięki zabiegom biskupa jerozolimskiego Juwenalisa – Sobór chalcedoński w roku 451, wydzielił z patriarchatu Antiochii obszar Palestyny i Arabii, ustanawiając na tych terenach odrębny patriarchat w Jerozolimie.

Po schizmie wschodniej, początkowo działał jedynie prawosławny patriarchat Jerozolimy. Łaciński patriarchat Jerozolimy został utworzony w 1099 – po zdobyciu Jerozolimy przez krzyżowców.

W okresie Królestwa Jerozolimskiego patriarchom jerozolimskim podlegali arcybiskupi Tyru, Cezarei, Nazaretu i Petry oraz ich biskupi sufragani.

Po zdobyciu Jerozolimy przez Saladyna, siedzibę patriarchy przeniesiono do Akki, a po jej upadku w roku 1291 na Cypr.

W 1342 papież Klemens VI zniósł jurysdykcję terytorialną patriarchy, powierzając opiekę duszpasterską nad katolikami w Palestynie – ojcom franciszkanom z kustodii Ziemi Świętej, jednak godność patriarchy została zachowana, jako tytularna. Od 1374 łaciński patriarcha rezydował w Rzymie przy bazylice św. Wawrzyńca za Murami.

W 1847 papież Pius IX przywrócił łaciński patriarchat w Jerozolimie jako normalną jednostkę podziału terytorialnego Kościoła katolickiego.

Biskupi

• Biskup diecezjalny: ks. abp Pierbattista Pizzaballa OFM (łaciński patriarcha Jerozolimy) (od 2020)
• Biskup pomocniczy/Wikariusz generalny: ks. bp William Shomali (od 2010)

Biskupi seniorzy

• Arcybiskup senior: abp Michel Sabbah (patriarcha senior) (od 2008)
• Arcybiskup senior: abp Fouad Twal (patriarcha senior) (od 2016)
• Biskup senior: bp Kamal Hanna Bathish (od 2007)
• Biskup senior: bp Salim Sayegh (od 2012)
• Biskup senior: bp Maroun Lahham (od 2017)
• Biskup senior: bp Giacinto-Boulos Marcuzzo (od 2020)

Wikariaty

Łaciński patriarchat Jerozolimy podzielony jest na pięć wikariatów:

• cypryjski – Cypr
• izraelski – Izrael bez Jerozolimy
• jerozolimski – Jerozolima i Palestyna
• jordański – Jordania
• katolików języka hebrajskiego – wspólnoty katolików języka hebrajskiego

Zobacz też

• Łaciński patriarcha Aleksandrii
• Łaciński patriarcha Antiochii
• Łaciński patriarcha Konstantynopola

Bibliografia

• Łaciński patriarchat Jerozolimy w bazie catholic-hierarchy.org (ang.)
• Łaciński patriarchat Jerozolimy w bazie gcatholic.org (ang.) [dostęp 15.08.2020]