Antoni Wilhelm Radziwiłł
| ||
Fryderyk Wilhelm Ferdynand Antoni | ||
![]() | ||
![]() Trąby | ||
Rodzina | Radziwiłł | |
Data i miejsce urodzenia | 31 marca 1833 Cieplice | |
Data i miejsce śmierci | 16 grudnia 1904 Berlin | |
Ojciec | Wilhelm Radziwiłł | |
Matka | Matylda von Clary und Aldringen | |
Żona | ||
Dzieci |
Jerzy Fryderyk Radziwiłł Stanisław Wilhelm Radziwiłł Helena Augusta Radziwiłł Elżbieta Matylda Radziwiłł | |
Odznaczenia | ||
![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() |
Antoni Wilhelm Radziwiłł (właśc. Fryderyk Wilhelm Ferdynand Antoni Radziwiłł) herbu Trąby (ur. 31 marca 1833 w Cieplicach, zm. 16 grudnia 1904 w Berlinie), syn Wilhelma, ojciec Jerzego Fryderyka, Stanisława Wilhelma, mąż Marii Doroty. Był XIV ordynatem na Nieświeżu, XI ordynatem na Klecku, generałem pruskim.
Życiorys[edytuj | edytuj kod]
Uczęszczał do gimnazjum francuskiego w Berlinie. Służbę wojskową w armii pruskiej rozpoczął w 1852 roku w pułku artylerii gwardii. Przez rok był odkomenderowany do szkoły artylerii i inżynierów; w tym czasie został przydzielony do swojego macierzystego pułku i w 1854 roku otrzymał stopień oficera artylerii. W latach 1857–1858 odbył 8-miesięczny staż w 3 pułku artylerii w Magdeburgu. W okresie od 1858 do 1861 roku studiował w ogólnej szkole wojskowej przy Akademii Wojennej w Berlinie. W 1860 roku awansował do stopnia porucznika.
W 1856 roku towarzyszył księciu pruskiemu Wilhelmowi podczas koronacji Aleksandra II w Moskwie. Pracował jako major w pruskim Sztabie Generalnym podczas wojny 1866 roku. W stopniu podpułkownika (od 1869) uczestniczył w wojnie francusko-pruskiej. W 1871 otrzymał stopień pułkownika i pensję dowódcy brygady. W 1876 został generałem. Od 1885 roku był adiutantem cesarza Wilhelma I, którą to funkcję zachował w czasach Fryderyka III. Odwołany ze stanowiska około 1888 roku po wstąpieniu na tron Wilhelma II. w latach 1866–1888 członek pruskiej Izby Panów.
W swoim pałacu, który był znanym salonem w Berlinie, często gościł polskich gości i polityków katolickiej partii Centrum. Za służbę w armii i misje dyplomatyczne odznaczony licznymi wysokimi orderami pruskimi: Orderem Korony 3, 2 i 1 klasy z Mieczami, Krzyżem Rycerskim Orderu Hohenzollernów z Mieczami, Krzyżem Żelaznym II klasy, Orderem Orła Czerwonego 2 i 1 klasy, Krzyżem Wielkim tego orderu i tytułem Rycerza tegoż orderu. Posiadał również francuską Legią Honorową i rosyjski Order Świętej Anny 2 klasy z brylantami. Córki Antoniego Wilhelma poślubiły braci: Elżbieta Matylda wyszła za mąż za Romana Potockiego, a Helena Augusta za Józefa Potockiego. Uroczystości pogrzebowe Antoniego Wilhelma odbyły się w Berlinie 20 grudnia 1904 z udziałem cesarza Wilhelma II. 18 lipca 1905 spoczął w krypcie grobowej rodu Radziwiłłów w Kościele Bożego Ciała w Nieświeżu.
Literatura[edytuj | edytuj kod]
- Zmarły arystokrata. „Nowości Illustrowane”. 2, s. 11, 7 stycznia 1905.
- Biografia w Internetowym PSB
- Ryszard Dzieszyński, Sedan tysiąc osiemset siedemdziesiąt, Bellona 2009, s. 18.
|