Armada Española

Armada Española
Godło marynarki
Państwo	Hiszpania
Siły zbrojne	Siły Zbrojne Hiszpanii
Nazwa skrócona	Armada
Data utworzenia	XV wiek
Prefiks	ESPS (nieoficjalny)
Bandera
Proporzec
Najwyższe dowództwa
Cywilne	Ministerstwo Obrony
Wojskowe	Rota
Wydzielone części składowe
Infantería de Marina (Piechota morska)

Armada Española (Marynarka Wojenna Hiszpanii) – morski rodzaj Hiszpańskich Sił Zbrojnych, jedna z najstarszych ciągle aktywnych formacji morskich na świecie. Jej początki sięgają końca XV i początku XVI wieku, gdy hiszpańskie królestwa Kastylii i Aragonii zjednoczyły się za panowania "Monarchów Katolickich". Hiszpańska marynarka odegrała istotną rolę w historii Hiszpanii, w czasach hiszpańskiego imperium kolonialnego. Wśród istotnych osiągnięć marynarki są odkrycia Ameryki, pierwsze opłynięcie kuli ziemskiej przez Juan Sebastián Elcano i odkrycie drogi morskiej między Azją i Ameryką przez Andrés de Urdaneta. Hiszpańska Armada była najsilniejsza w XVI wieku, kres jej panowania na rzecz Royal Navy trwał stopniowo od porażki Wielkiej Armady do połowy XVII wieku. Do XIX wieku pozostawała jednak trzecią siłą morską (za francuską Marine nationale).

Dzisiejsza Armada pozostaje w gronie pięciu największych marynarek w Europie, jest zdolna do operowania na otwartym oceanie przez ograniczony czas (ang. green-water navy). Obecnie liczy ok. 20 000 żołnierzy i 54 zasadnicze jednostki, w tym 11 fregat (w tym 5 mogą być zakwalifikowane jako niszczyciele rakietowe), 3 okręty podwodne, 3 desantowce, 6 trałowców, 23 patrolowce i jednostki pomocnicze o łącznej wyporności łącznej ok. 220 tysięcy ton. Jej główne porty znajdują się w Rota, Ferrol, San Fernando, Cartagena i Las Palmas de Gran Canaria. Patronką hiszpańskiej Armady jest Matka Boska z Góry Karmel, opiekunka ludzi morza. Oficjalnym hymnem marynarki jest Salve Marinera, pieśń do Matki Boskiej jako Gwiazdy Morza (Stella Maris). Armada Española obchodzi swoje święto 16 lipca.

W latach 1901-1921 Hiszpania dysponowała lotniskowcem Dédalo (oficjalnie jako okręt-baza wodnosamolotów). Od 1967 roku dysponowała lekkim lotniskowcem Dédalo (R-01), a od 1988 zastąpił go zbudowany w Hiszpanii Príncipe de Asturias (R11), oba typy wykorzystywały samoloty Hawker Siddeley Harrier, od 1987 zastąpione przez McDonnell Douglas AV-8B Harrier II. W 2010 dołączył do niego okręt uniwersalny Juan Carlos I, największy dotychczas hiszpański okręt, pełniący rolę lotniskowca i okrętu desantowego. Z powodu oszczędności Príncipe de Asturias po 25 latach, 6 lutego 2013 został wycofany ze służby. W planie modernizacyjnym na najbliższe lata flota otrzyma dziewięć patrolowców typu Meteoro (sześć weszło do służby) oraz cztery nowe okręty podwodne typu S-80, dla zastąpienia obecnych typu Agosta.

Wyposażenie

Obecne okręty Armada Española

Typ	Zdjęcie	Okręty	Wejście do służby	Wyporność (t)	Długość (m)	Prędkość (w.)	Autonomi-czność (Mm)	Załoga
Fregaty i niszczyciele
Fregaty rakietowe/niszczyciele rakietowe typu Álvaro de Bazán (F100)		Álvaro de Bazán (F-101) Almirante Juan de Borbón (F-102) Blas de Lezo (F-103) Méndez Núñez (F-104) Cristobal Colón (F-105)	2002–2012	6250	146,7	28,5	5000	216
Fregaty rakietowe typu Santa María (F80)		Santa María (F-81) Victoria (F-82) Numancia (F-83) Reina Sofía (F-84) Navarra (F-85) Canarias (F-86)	1986–1994	4017	137,7	29	5300	223
Okręty podwodne
Okręty podwodne (SSK) typu Agosta		Galerna (S-71) Mistral (S-73) Tramontana (S-74)	1983–1986	1740	67,8	20,5	8500	60
Lotniskowce i okręty desantowe
Okręt desantowy-dok (LHD)/lotniskowiec typu Juan Carlos I (L61)		Juan Carlos I (L-61)	2010	27 079	230,8	21,5	9000	243 + 1200
Okręty desantowe-doki (LPD) typu Galicia		Galicia (L-51) Castilla (L-52)	1998 2000	13 815	160	19	6000	115
Łodzie desantowe (LCM) typu LCM1E		14	2001–2008	107,6	23,3	12, 5	190	4
Okręty zaopatrzeniowe
Patiño (A14)		1	1995	17 045	165,8	20	13 440	160
Cantabria (A15)		1	2010	19 500	173,9	20	6 000	122
Trałowce
Trałowce (MCM) typu Segura		6	1999–2005	585	54	14	2000	40
Okręty patrolowe
Korwety (FS) typu Descubierta (P75)		Infanta Elena F33 Infanta Cristina F34	1980–1982	1666	88,8	25	7500	65
Okręty patrolowe typu Meteoro		Meteoro P-41 Rayo P-42 Relámpago P-43 Tornado P-44 Audaz P-45 Furor P-46	2011–	2500	93,9	20,5	8700	35
Okręty patrolowe typu Serviola (P70)		4	1991–1992	1106	68	20	8000	48
Okręty patrolowe typu Chilreu (P60)		3	1992–2004	1900	68,3	16	24 000	36
Okręty patrolowe typu Anaga (P20)		3	1981	319	44,26	15	10 dni	27
Łodzie patrolowe typu Toralla (P80)		2	1987	133	28,5	20	1000	11
Łodzie patrolowe typu Aresa/PVC-160 (P110)		2	1979	20,80	13,70	14	-	6
Łódź patrolowa Cabo Fradera (P201)		1	1963	28	17,85	10	-	9
Okręty hydrograficzne/badawcze
Okręty hydrograficzne typu Malaespina		2	1975	1090	57,7	20	-	62
Okręty hydrograficzne typu Castor		2	1974	360	38,35	11,6	-	41
Łodzie hydrograficzne typu Rodman 1250 (LHT-130)		2	2001, 2004	-	-	20	-	-
Polarny okręt badawczy Hesperides (A33)		1	1991	2738	82,5	14,7	12 000	54
Polarny okręt badawczy Las Palmas (A52)		1	1981 (1978)	1437	41,2	-	7000	36
Okręty transportowe
Contramaestre Casado (A01)		1	1983 (1953)	4964	104,2	14	-	62
Contramaestre Casado (A04)		1	2000 (1973)	2300	75	10	20 dni	26
El Camino Español (A05)		1	1999 (1984)	5800	95	10	2800	30
Okręty pomocnicze
Okręt dowodzenia (MCM) Diana (M11)		1	2000 (1979)	1233	88,8	25	7500	118
Okręt ratowniczy Neptuno (A20)		1	1999 (1976)	1860	57	11	6000	51
Holownik Mahón (A51)		1	1981 (1978)	1437	41,2	14
Holownik La Graña (A53)		1	1993 (1982)	663,8	32,5	14
Holownik Mar Caribe (A101)		1	1989 (1974)	1860	57
Okręt walki elektronicznej Alerta (A111)		1	1992 (1982)	2292	76,5	12	1000
Okręty szkolne
Żaglowiec szkolny Juan Sebastián Elcano (A71)		1	1927	3700	113,1	16,5	1200	257

Armada Española Arma Aérea (lotnictwo)

Samolot	Producent	Typ	Wersja	Liczba sztuk	Uwagi
McDonnell Douglas AV-8B Harrier II	Stany Zjednoczone	myśliwiec pokładowy	AV-8B Plus TAV-8B	12 1
Cessna Citation	Stany Zjednoczone	transport VIP	Citation II Citation VI	3 1
Agusta-Bell 212	Stany Zjednoczone	morski śmigłowiec ZOP	212ASW	7
McDonnell Douglas MD-500	Stany Zjednoczone	śmigłowiec szkolny	500M	7
Sikorsky SH-3 Sea King	Stany Zjednoczone	śmigłowiec transportowy wczesnego ostrzegania	SH-3H SH-3AEW	7 3
Sikorsky SH-60 Seahawk	Stany Zjednoczone	morski śmigłowiec ZOP	S-70B-1	12	Zamówiono 6 SH-60F.

Linki zewnętrzne

• Oficjalna strona Armada Española