Baroreceptor

Baroreceptory, presoreceptory - receptory odpowiadające za stałą wielkość ciśnienia krwi.

Lokalizacja u człowieka

Baroreceptory znajdują się w ścianach niektórych tętnic. Główne miejsca występowania to:

• łuk aorty;
• tętnica szyjna wspólna;
• zatoka tętnicy szyjnej.

Funkcja

Baroreceptory informują ośrodek naczynioruchowy o wielkości ciśnienia. Wzrost ciśnienia przyspiesza częstotliwość wysyłania impulsów z baroreceptorów do ośrodka naczyniowego i odwrotnie - spadek ciśnienia pociąga za sobą obniżenie liczby impulsów. Zwiększona aktywność baroreceptorów hamuje ośrodek naczynioruchowy, który przez włókna odśrodkowe zmniejsza napięcie mięśni gładkich tętnic. Tętnice rozszerzają się - ciśnienie krwi obniża się. Odwrotnie - niska częstotliwość impulsów wysyłanych przez baroreceptory pobudza czynność ośrodka naczynioruchowego, który poprzez wysłane bodźce zwiększa napięcie mięśni gładkich tętnic. Nie jest to bezpośrednie działanie unerwienia eferentnego baroreceptorów - działają one poprzez nerw błędny, którego pobudzenie w wypadku wzrostu ciśnienia w zatoce szyjnej prowadzi do ograniczenia efektu współczulnego: rozszerzenia naczyń krwionośnych i zahamowania efektów tropowych serca. Z drugiej strony zmniejszenie ciśnienia w obrębie baroreceptorów - np. w wyniku hipotensji ortostatycznej - prowadzi do zniesienia impulsacji nerwu błędnego i ujawnienia się efektów współczulnych)

Wysoka sprawność regulacji ciśnienia krwi przez baroreceptory powoduje, iż nie zmienia się ono w pozycji leżącej ani stojącej. Niekiedy baroreceptory mogą utracić swą sprawność. Po długotrwałym przebywaniu w łóżku, np. z powodu ciężkiej choroby, zmiana położenia ciała na pionową może doprowadzić do omdlenia. Podobne warunki istnieją u astronautów przebywających przez dłuższy czas w warunkach nieważkości.

Bibliografia

1. W. Sylwanowicz: Anatomia i fizjologia człowieka. Warszawa: 1985.
2. Serwis Edukacyjny PTNT

Przeczytaj ostrzeżenie dotyczące informacji medycznych i pokrewnych zamieszczonych w Wikipedii.