51°52′21″N 16°59′12″E/51,872500 16,986667Brzezie (powiat gostyński)
| Artykuł | 51°52′21″N 16°59′12″E |
| - błąd | 38 m |
| WD | 51°52'21"N, 16°59'12"E |
| - błąd | 38 m |
| Odległość | 0 m |
| ||||
| ||||
| Państwo |  Polska
| |||
| Województwo |  wielkopolskie
| |||
| Powiat | gostyński | |||
| Gmina | Gostyń | |||
| Liczba ludności (2006) | 610 | |||
| Strefa numeracyjna | 65 | |||
| Tablice rejestracyjne | PGS | |||
| SIMC | 0369662 | |||
Położenie na mapie gminy Gostyń   Brzezie | ||||
Położenie na mapie Polski  Brzezie | ||||
Położenie na mapie województwa wielkopolskiego  Brzezie | ||||
Położenie na mapie powiatu gostyńskiego  Brzezie | ||||
| 51°52′21″N 16°59′12″E/51,872500 16,986667
| ||||
Brzezie – wieś w Polsce położona w województwie wielkopolskim, w powiecie gostyńskim, w gminie Gostyń.
Nazwa[edytuj | edytuj kod]
Miejscowość ma metrykę średniowieczną i jest notowana od XIII wieku: w 1278 jako Breze, 1301 Brzeze, 1305 Brzeszye, 1309 Bresze, 1337 Brzeze oraz Brezewo, 1403 Brzeziny, 1421 Brzesse, 1428 Brzesze, 1462 Brzesye, 1471 Brzeszye, 1485 Brzezye, 1580 Brzezie, 1880 Brzezie[1][2].
Nazwa miejscowości pochodzi ze staropolszczyzny i oznacza brzezinę czyli mały las brzozowy. Pierwszy zachowany zapis nazwy Brzezie na określenie brzozowego lasu pochodzi z mieszanego polsko-łacińskiego tekstu z 1417 - Pratum (...) situm retro flumen Wyrzbicza in multicorticineto al. in brzesze. W Polsce istnieje wiele miejscowości noszących nazwę Brzezie[1][3].
Historia[edytuj | edytuj kod]
Miejscowość jako miasto pod zlatynizowaną nazwą civitatem Breze wymieniona jest w łacińskim dokumencie wydanym w Zbąszyniu w 1278 roku sygnowanym przez księcia polskiego Przemysła II[4]. W dokumencie tym Przemysł zezwala komesowi Mikołajowi, synowi Przedpełka wojewody poznańskiego, który pełnił funkcję sędziego na jego dworze, lokować na prawie niemieckim miasta Gostyń i Brzezie oraz inne dziedziny, a także zbudować miasto oraz obwarowania na terenie wsi[2].
Kolejny zachowany dokument datowany na 1330 lub 1337 mówi, że wymieniony wcześniej komes Mikołaj Przedpełkowic, wojewoda poznański nadał swojemu poddanemu Henrykowi oraz Bartoszowi z Krobi sołectwo w Brzeziu składające się z 6 łanów. Przydzielił również wsi 8 łanów wolnizny na rolach już uprawianych oraz 16 łanów wolnizny na rolach dotąd nie uprawianych. Według dokumentu sołtys został zwolniony z czynszu ale w zamian zobowiązano go do robocizny oraz pełnienia służby dla miasta Gostyń. Miał również prawo zbudować wiatrak oraz hodować 300 owiec[2].
W okresie Wielkiego Księstwa Poznańskiego (1815-1848) miejscowość należała do wsi większych w ówczesnym pruskim powiecie Kröben (krobskim) w rejencji poznańskiej[5]. Brzezie należało do okręgu gostyńskiego tego powiatu i stanowiło odrębny majątek, którego właścicielem była wówczas (1846) Kamelaria[5]. Według spisu urzędowego z 1837 roku wieś liczyła 212 mieszkańców, którzy zamieszkiwali 23 dymy (domostwa)[5].
W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa leszczyńskiego.
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b Rymut 1996 ↓, s. 378-379.
- ↑ a b c Chmielewski 1982 ↓.
- ↑ Urbańczyk 1953 ↓, s. 170.
- ↑ "Kodeks dyplomatyczny Wielkopolski", tom I, Biblioteka Kórnicka, Poznań 1877, str. 415.
- ↑ a b c Leon Plater: Opisanie historyczno-statystyczne Wielkiego Ksie̜ztwa Poznańskiego. Lipsk: Ksie̜garnia Zagraniczna (Librairie Étrangère), 1846, s. 232.
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Kazimierz Rymut: Nazwy miast Polski, t. I A-B, hasło "Brzezie". Kraków: Polska Akademia Nauk, Instytut Języka polskiego, 1996, s. 378-379. ISBN 83-85579-34-6.
- Stanisław Urbańczyk: Słownik staropolski tom I (A — Ć), hasło "Brzezie". Wrocław-Warszawa-Kraków: Pracownia, Polska Akademia Umiejętności, 1953, s. 170.
- Stefan Chmielewski: Słownik historyczno-geograficzny województwa poznańskiego w średniowieczu, t. 1, hasło "Brzezie". Wrocław: Wydawnictwo Polskiej Akademii Nauk, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1982. ISBN 83-04-00938-2.
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
| |||||||||||||||||
