Cmentarz Doński
| ||
 Stary Cmentarz Doński | ||
| Państwo |  Rosja
| |
| Miasto wydzielone |  Moskwa
| |
| Typ cmentarza | komunalny | |
| Stan cmentarza | czynny | |
| Powierzchnia cmentarza | 19 km² | |
| Data otwarcia | XVIII wiek | |
Położenie na mapie Moskwy  | ||
Położenie na mapie Rosji  | ||
| 55°42′52″N 37°36′07″E/55,714378 37,601942 | ||
Cmentarz Doński (ros. Донское Кладбище) – nekropolia w Moskwie położona w sąsiedztwie monasteru Dońskiego. Dzieli się na Stary Cmentarz Doński (ros. Старое Донское Кладбище) i Nowy Cmentarz Doński (ros. Новое Донское Кладбище).
Stary Cmentarz Doński[edytuj | edytuj kod]
Przyklasztorny cmentarz (znany jako Stary Cmentarz Doński, ros. Старое Донское Кладбище) od końca XVIII w. pełni funkcję nekropolii dla kilkunastu rodzin arystokracji rosyjskiej. Spoczywają tu m.in. przedstawiciele rodów Dołgorukich, Oboleńskich, Golicynów, Wołkońskich, Trubickich i Tołstojów[1]. Na cmentarzu, zajmującym powierzchnię 2 hektarów, znajdują się ponadto groby wielu wybitnych postaci biorących czynny udział w życiu politycznym, publicznym lub artystycznym Rosji: dekabrystów, uczestników wojny 1812, pisarzy, malarzy, naukowców[2].
Obecnie powstaje tam Memoriał Pojednania Narodowego i Zgody. Składane są tam również prochy znanych Rosjan zmarłych na emigracji. W 2005 pochowano w tym miejscu jednego z przywódców kontrrewolucji w 1917 roku, generała Białej Armii Antona Denikina oraz publicystę i filozofa białej emigracji Iwana Iljina. 3 sierpnia 2008 spoczął tu laureat Nagrody Nobla w dziedzinie literatury w 1970, autor Archipelagu GUŁag Aleksandr Sołżenicyn[1]. Spoczywają tu także sowieccy żołnierze, którzy stracili życie podczas bitwy pod Moskwą w okresie II wojny światowej.
Pochowany tu został święty Rosyjskiej Cerkwi Prawosławnej i patriarcha Moskwy Tichon. Przez wiele lat panowało powszechne przekonanie, iż jego relikwie bezpowrotnie zaginęły, jednak w lutym 1992 odnaleziono je na terenie nekropolii Monasteru Dońskiego. Zostały następnie umieszczone w relikwiarzu i kilka tygodni później przeniesione w asyście 50 biskupów do głównej cerkwi monasteru.
Znajduje się tu symboliczny grób generała Leopolda Okulickiego oraz jednego z czołowych działaczy Narodowej Demokracji Stanisława Jasiukowicza[3].
Obecnie odwiedzenie Starego Cmentarza Dońskiego, który znajduje się pod opieką klasztoru, możliwe jest jedynie w czasie weekendu.
Pochowani na Starym Cmentarzu Dońskim[edytuj | edytuj kod]
- Joseph Bové
- Piotr Czaadajew
- Michaił Chieraskow
- Anton Denikin
- Iwan Iljin
- Wasilij Kluczewski
- Nikołaj Niekrasow
- Władimir Odojewski
- Wasilij Pierow
- Daria Sałtykowa
- Władimir Sołłogub
- Aleksandr Sołżenicyn
- Iwan Szmielow
- Patriarcha Moskwy Tichon
- Nikołaj Żukowski
Nowy Cmentarz Doński[edytuj | edytuj kod]
Nieco dalej od monasteru położony jest Nowy Cmentarz Doński (ros. Новое Донское Кладбище), zwany również Cmentarzem Dońskim, który został założony na początku XX wieku. Na jego terenie znajdują się dwie cerkwie: św. Jana Klimaka oraz Serafima z Sarowa, w której za czasów radzieckich znajdowało się pierwsze krematorium w Moskwie[4][2]. Palono w nim m.in. zwłoki tysięcy ofiar stalinowskiego reżimu, a prochy umieszczano w zbiorowych mogiłach[3]. W 1990 roku budynek cerkwi został przekształcony w dom modlitwy.
Pochowani na Nowym Cmentarzu Dońskim[edytuj | edytuj kod]
- Arkadij Adamow
- Isaak Babel
- Jakow Bielopolski
- Wasilij Blücher
- Wasilij Błochin
- Kazimierz Cichowski
- Włas Czubar
- Eugeniusz Dolmatowski
- William Fisher
- Iwan Filimonow
- Konstantin Gej
- Gieorgij Głazkow
- Iosif Grigulewicz
- Aleksander Hotowicki
- Iona Jakir
- Aleksandr Jegorow
- Nikołaj Jeżow
- Izabella Jurjewa
- Nikołaj Klicz
- August Kork
- Lew Kopielew
- Wiktor Korszikow
- Aleksander Kosarejew
- Stanisław Kosior
- Sasza Krasny
- Maja Kristalinska
- Aleksiej Kruczonych
- Grigorij Kulik
- Tatiana Lioznowa
- Gieorgij Łangiemak
- Giennadij Łogofiet
- Aleksander Łokszin
- Wsiewołod Meyerhold
- Władimir Michels
- Solomon Michoels
- Wsiewołod Mierkułow
- Jewgienij Miller
- Konon Mołody
- Siergiej Muromcew
- Irina Murzajewa
- Ksienija Niekrasowa
- Wasilij Pierow
- Paweł Postyszew
- Irina Press
- Dmitrij Prigow
- Witalij Primakow
- Faina Raniewska
- Kłara Rumianowa
- Siemion Sokołowski
- Paweł Sudopłatow
- Aleksiej Suetin
- Walentina Tokarska
- Michaił Tuchaczewski
- Ijeronim Uborewicz
- Władimir Zazubrin
Zobacz też[edytuj | edytuj kod]
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b Pogrzeb Aleksandra Sołżenicyna, Wprost.pl [dostęp 25.10.2009]
- ↑ a b Донское кладбище, mosritual.ru
- ↑ a b Olga Małecka-Malcew (pod redakcją), Moskwa, seria wydawnicza Miasta Marzeń (Biblioteka Gazety Wyborczej)
- ↑ Храмы России – Донской монастырь, hramy.ru
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Расстрепьные Списки Выпуск 1 Донское клабище 1934-1940, В. Тиханова и другие при участии издат. "Τекст", Москва 1993 (Spisy Rozstrzelanych Wydanie 1 Cmentarz Doński 1934-1940 (Kazimierz Cichowski str. 169 - poz. 604), W. Tichanowa i inni przy współpracy wydawn. "Tekst", Moskwa 1993)
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- Oficjalna strona internetowa. [dostęp 15 listopada 2009].
- Zasłużeni pochowani na Nowym Cmentarzu Dońskim (1934-1952). [dostęp 15 listopada 2009].