Diecezja świdnicka

Diecezja świdnicka
łac. Dioecesis suidniciensis
Katedra św. Stanisława B.M. i św. Wacława w Świdnicy
Państwo	Polska
Województwo	dolnośląskie
Siedziba	Świdnica pl. Jana Pawla II 1, 58–100 Świdnica
Data powołania	24 lutego 2004
Wyznanie	katolickie
Kościół	rzymskokatolicki
Metropolia	wrocławska
Katedra	św. Stanisława i św. Wacława
Biskup diecezjalny	Marek Mendyk
Biskup pomocniczy	Adam Bałabuch
Biskup senior	Ignacy Dec
Dane statystyczne (2020)
Liczba wiernych	535 651
Liczba kapłanów • w tym diecezjalnych • w tym zakonnych	459 358 101
Liczba osób zakonnych	470 w tym zakonnic: 369
Liczba dekanatów	24
Liczba parafii	190
Powierzchnia	4060 km²
50°50′28″N 16°29′31″E
Strona internetowa

Mapa diecezji świdnickiej

Diecezja świdnicka (łac. Dioecesis Suidniciensis; niem. Bistum Schweidnitz; cz. Diecéze Svídnická) – jedna z trzech diecezji obrządku łacińskiego w metropolii wrocławskiej. Została ustanowiona 24 lutego 2004 przez papieża Jana Pawła II dekretem uzupełniającym bullę Totus Tuus Poloniae populus, który wszedł w życie 25 marca 2004.

Historia

24 lutego 2004 Jan Paweł II, po konsultacjach nuncjatury apostolskiej w Polsce, dokonał wyboru Świdnicy (spośród kilku miast południowo-zachodniego Śląska, w tym Nysy, Wałbrzycha, Kłodzka i Świdnicy) na stolicę nowej diecezji na Dolnym Śląsku. Zrealizował w ten sposób założenia bulli Totus Tuus Poloniae populus. Nowa diecezja powstała z przyporządkowania 13 dekanatów wyłączonych z archidiecezji wrocławskiej i 8 dekanatów z diecezji legnickiej.

Jan Paweł II mianował i prekonizował pierwszego biskupa diecezjalnego, którym został ks. infułat Ignacy Dec – dotychczasowy rektor Papieskiego Wydziału Teologicznego we Wrocławiu. Uroczysty ingres do katedry świdnickiej i święcenia biskupie miały miejsce 25 marca 2004. Głównym szafarzem święceń był kard. Henryk Gulbinowicz – arcybiskup metropolita wrocławski. W inauguracji nowej diecezji wzięło udział wiele osób ze świata nauki i duchowieństwa, na czele z szeroką reprezentacją Konferencji Episkopatu Polski, na czele z jej przewodniczącym abp Józefem Michalikiem oraz prymasem kard. Józefem Glempem. Obecny był także nuncjusz apostolski w Polsce abp Józef Kowalczyk.

Biskup rozpoczął tworzenie struktur diecezjalnych. Na początku erygował świdnicką kurię biskupią, a także powołał diecezjalną Caritas. Ustanowił również radę kapłańską, kolegium konsultorów, radę duszpasterską oraz inne instytucje potrzebne w zarządzaniu diecezją.

8 maja 2004 podczas uroczystej mszy świętej, ogłoszono w obecności m.in. kard. Henryka Gulbinowicza arcybiskupa seniora wrocławskiego i abpa Mariana Gołębiewskiego metropolity wrocławskiego, decyzję o powołaniu do istnienia Wyższego Seminarium Duchownego Diecezji Świdnickiej, którego patronem został św. Wojciech – biskup i męczennik. Biskup Dec utworzył cztery kapituły kanonickie: świdnicką kapitułę katedralną (2005), wałbrzyską kapitułę kolegiacką (2010), kłodzką kapitułę kolegiacką (2016), strzegomską kapitułę kolegiacką (2017).

19 marca 2008 papież Benedykt XVI mianował rektora Wyższego Seminarium Duchownego Diecezji Świdnickiej – ks. prałata Adama Bałabucha, pierwszym biskupem pomocniczym w dziejach diecezji świdnickiej.

W latach 2015–2017 po diecezji peregrynowała figura Matki Bożej Fatimskiej.

31 marca 2020 papież Franciszek mianował nowego ordynariusza diecezji. Został nim Marek Mendyk – dotychczasowy biskup pomocniczy diecezji legnickiej. 23 kwietnia 2020 kanonicznie objął diecezję, natomiast ingres do katedry św. Stanisława i św. Wacława w Świdnicy odbył 12 września 2020.

Diecezja świdnicka jest jedyną polską diecezją, której nie nawiedził żaden papież podczas trwania swojego pontyfikatu.

Biskupi

Marek Mendyk – biskup diecezjalny

Biskup diecezjalny

• bp Marek Mendyk – ordynariusz świdnicki od 2020

Biskup pomocniczy

• bp Adam Bałabuch – (wikariusz generalny) od 2008

Biskup senior

• bp Ignacy Dec – biskup diecezjalny w latach 2004–2020, senior od 2020

Instytucje

Świdnicka Kuria Biskupia

wydział duszpasterski → Świdnica duszpasterstwo chorych duszpasterstwo Eucharystycznego Ruchu Młodych duszpasterstwo głuchoniemych i niewidomych duszpasterstwo grup modlitewnych Odnowy w Duchu Świętym duszpasterstwo harcerek i harcerzy duszpasterstwo kierowców duszpasterstwo kobiet duszpasterstwo kolejarzy duszpasterstwo leśników i myśliwych duszpasterstwo ludzi pracy duszpasterstwo młodzieży duszpasterstwo młodzieży akademickiej duszpasterstwo nauczycieli duszpasterstwo niepełnosprawnych duszpasterstwo policji duszpasterstwo ds. powołań duszpasterstwo prawników duszpasterstwo rodzin duszpasterstwo rolników duszpasterstwo samorządowców duszpasterstwo służby liturgicznej duszpasterstwo służby zdrowia duszpasterstwo sportowców duszpasterstwo strażaków duszpasterstwo trzeźwości duszpasterstwo wiernych tradycji łacińskiej duszpasterstwo turystyczno-pielgrzymkowe duszpasterstwo Honorowych Dawców Krwi koordynator Dzieła Biblijnego koordynator pielgrzymek zagranicznych duszpasterstwo kół Żywego Różańca duszpasterstwo Unii Apostolskiej Kapłanów duszpasterstwo nadzwyczajnych szafarzy Komunii Świętej duszpasterstwo ds. ekumenizmu duszpasterstwo ds. środków społecznego przekazu moderator Ruchu Światło-Życie moderator Kręgów Rodzin Ruchu Światło-Życie przewodnik pieszych pielgrzymek asystent Akcji Katolickiej asystent Katolickiego Stowarzyszenia Civitas Christiana asystent Katolickiego Stowarzyszenia Młodzieży asystent Komitetu Organizacyjnego Polsko-Czeskich Dni Kultury Chrześcijańskiej asystent Rodzin Szkół im. Jana Pawła II asystent Stowarzyszenia Krwi Chrystusa asystent Stowarzyszenia Rodzin Katolickich ojcowie duchowni egzorcysta penitencjarz katedralny ceremoniarz katedralny delegaci ds. oceny treści religijnych referat ds. muzyki kościelnej i studium organistowskie referat ds. życia konsekrowanego referat misyjny referat pielgrzymkowo-turystyczny studium życia rodzinnego

wydział administracyjny → Świdnica, kancelaria Świdnickiej Kurii Biskupiej wydział katechetyczny → Świdnica, wizytatorzy katechizacji Fundacja Dzieło Nowego Tysiąclecia wydział nauki katolickiej → Świdnica, wydział gospodarczy → Świdnica,

Inne instytucje

• Caritas Diecezji Świdnickiej → Świdnica, pl. Jana Pawła II 1
  • NZOZ Stacja Opieki Caritas Diecezji Świdnickiej → Świdnica, ul. Przyjaźni 2
• Dom księży emerytów → Polanica-Zdrój, ul. Dębowa 9; Pieszyce, ul. Nadbrzeżna 4
• Świdnicki Sąd Biskupi → Świdnica, pl. Jana Pawła II 1
• Centrum Inicjatyw Ekonomicznych Stanislaus (księgarnia diecezjalna) → Świdnica, pl. Jana Pawła II 1
• Archiwum Diecezji Świdnickiej
• Muzeum diecezjalne
• Diecezjalna Specjalistyczna Poradnia Rodzinna → Świdnica, ul. Kotlarska 19
• Poradnia psychologiczna → Świdnica, ul. Ignacego Prądzyńskiego 2
• Wyższe Seminarium Duchowne Diecezji Świdnickiej → Świdnica, pl. Wojska Polskiego 2
• Świdnicki Punkt Dydaktyczny PWT (studia zaoczne) → Świdnica, pl. Wojska Polskiego 2

Kapituły

• Świdnicka Kapituła Katedralna → Świdnica, pl. Jana Pawła II 1
• Wałbrzyska Kapituła Kolegiacka MB Bolesnej i Św. Aniołów Stróżów → Wałbrzych, Grabarska 4
• Kłodzka Kapituła Kolegiata Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Kłodzku → Kłodzko, pl. Kościelny 1
• Strzegomska Kapituła w Bazylice kolegiackiej św. Piotra i Pawła

Główna świątynia

• Katedra św. Stanisława Biskupa i Męczennika i św. Wacława Męczennika w Świdnicy (rocznica poświęcenia: 30 stycznia)

Bazyliki mniejsze

• Bazylika Matki Bożej Wambierzyckiej Królowej Rodzin w Wambierzycach (od 1936);
• Bazylika Kolegiacka św. Apostołów Piotra i Pawła w Strzegomiu (od 2002);
• Bazylika Nawiedzenia Najświętszej Maryi Panny w Bardzie Śląskim (od 2008).

Sanktuaria

• Sanktuarium Matki Bożej Strażniczki Wiary w Bardzie Śląskim (sanktuarium diecezjalne);
• Sanktuarium NMP Królowej Rodzin w Wambierzycach (sanktuarium diecezjalne);
• Sanktuarium św. Józefa, opiekuna rodzin w Bolesławowie (sanktuarium regionalne);
• Sanktuarium NMP Bolesnej → Wałbrzych (sanktuarium regionalne);
• Sanktuarium NMP Łaskawej z Dzieciątkiem → Kiełczyn 44 (sanktuarium regionalne);
• Sanktuarium NMP Przyczyny Naszej Radości → Góra Igliczna (sanktuarium diecezjalne);
• Sanktuarium Madonny w Słońcu, Pani Świdnickiej – katedra świdnicka (sanktuarium regionalne);
• Sanktuarium Relikwii Krzyża Świętego → Wałbrzych (sanktuarium diecezjalne);
• Sanktuarium Miłosierdzia Bożego → Świdnica (sanktuarium regionalne);
• Sanktuarium NMP Bolesnej → Bobolice (sanktuarium regionalne);
• Sanktuarium NMP Bolesnej → Nowa Ruda-Słupiec, Góra Wszystkich Świętych (sanktuarium regionalne);
• Sanktuarium NMP Bolesnej → Stary Wielisław (sanktuarium regionalne);
• Sanktuarium NMP Uzdrowienia Chorych → Lądek-Zdrój (sanktuarium regionalne);
• Sanktuarium NMP Nieustającej Pomocy → Polanica-Zdrój (sanktuarium regionalne).

Kolegiaty

• Kolegiata NMP Bolesnej i Aniołów Stróżów w Wałbrzych (od 2010);
• Kolegiata Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Kłodzku (od 2016);
• Bazylika kolegiacka św. Apostołów Piotra i Pawła w Strzegomiu (od 2017).

Zgromadzenia zakonne

Zakony męskie

bonifratrzy → Ząbkowice Śląskie franciszkanie → Duszniki-Zdrój (2 domy), Kłodzko, Wambierzyce jezuici → Kłodzko klaretyni → Kudowa-Zdrój misjonarze świętej Rodziny → Szczytna (2 domy)

pallotyni → Przedborowa, Wałbrzych, Ząbkowice Śląskie paulini → Świdnica redemptoryści → Bardo sercanie biali → Gorzanów, Polanica-Zdrój (2 domy), Stara Łomnica, Stary Wielisław

Zakony żeńskie

augustianki → Bielawa (2 domy) boromeuszki trzebnickie → Kamieniec Ząbkowicki, Polanica-Zdrój siostry Bożego Serca → Bardo, Starczów dominikanki → Budzów, Kłodzko elżbietanki → Bardo, Duszniki-Zdrój, Dzierżoniów, Jedlina-Zdrój, Kudowa-Zdrój, Lewin Kłodzki, Strzegom, Świdnica, Wałbrzych (3 domy) felicjanki → Stoszowice franciszkanki szpitalne → Boguszyn, Kłodzko, Ludwikowice Kłodzkie, Ołdrzychowice Kłodzkie jadwiżanki → Polanica-Zdrój, Szalejów Górny, Świdnica józefitki → Bolków, Polanica-Zdrój (2 domy) klaryski → Kłodzko, Ząbkowice Śląskie klawerianki → Świdnica marianki → Bardo, Piszkowice, Ścinawka Średnia misjonarki Krwi Chrystusa → Wilkanów

siostry Niepokalanego Serca Maryi → Kudowa-Zdrój niepokalanki → Wałbrzych benedyktynki obliczanki → Ząbkowice Śląskie siostry Opatrzności Bożej → Niemcza prezentki → Świdnica franciszkanki Rodziny Maryi → Świdnica, Wałbrzych salezjanki → Dzierżoniów, Nowa Ruda, Pieszyce służebnice Ducha Świętego → Polanica-Zdrój służebniczki śląskie → Kłodzko, Kudowa-Zdrój, Szczawno-Zdrój siostry Notre Dame → Świebodzice terezjanki → Ścinawka Dolna urszulanki (czarne) → Bardo, Polanica-Zdrój

Patroni

• Pierwszorzędny patron diecezji:
  • Święty Stanisław – biskup i męczennik (8 V)
• Pozostali patroni:
  • św. Jan Chrzciciel – patron metropolii wrocławskiej
  • NMP Królowa Rodzin – patronka ziemi kłodzkiej
  • Matka Boska Bolesna – patronka Wałbrzycha
  • św. Jan Paweł II – patron Świdnicy
  • św. Florian – patron Bystrzycy Kłodzkiej
  • św. Piotr Apostoł – patron Dusznik-Zdroju
  • św. Jerzy – patron Dzierżoniowa
  • święci Piotr i Paweł – patroni Strzegomia

Świdniccy błogosławieni i męczennicy

• Władysław Błądziński (1908–1944) – błogosławiony i męczennik Kościoła katolickiego z czasów II wojny światowej. W 1944 roku został aresztowany i przewieziony do obozu koncentracyjnego w Gross-Rosen, tu pracował w kamieniołomie, gdzie go zamordowano.
• Mikołaj Gross (1898–1945) – błogosławiony i męczennik Kościoła katolickiego, w 1922 przez kilka miesięcy mieszkaniec Wałbrzycha, działacz związkowy i górnik, przeciwnik nazizmu, zamordowany w więzieniu Berlin-Plötzensee
• Gerhard Hirschfelder (1907–1942) – ur. w Kłodzku, błogosławiony i męczennik Kościoła katolickiego, duszpasterz młodzieży, przeciwnik nazizmu, który za obronę zasad wiary i krzyża przed zbezczeszczeniem przez młodzież nazistowską został zamęczony w obozie KL Dachau
• hr. Michael von Matuschka (1888–1944) – sługa Boży, polityk, ur. w Świdnicy, urzędnik państwowy, przeciwnik nazizmu, zamordowany w więzieniu Berlin-Plötzensee za udział w zamachu na życie Hitlera

Domy rekolekcyjne

• sióstr niepokalanek → Bardo, ul. 1 Maja 12;
• sióstr urszulanek → Bardo, ul. Krakowska 31a;
• ojców sercanów białych → Polanica-Zdrój, ul. Władysława Reymonta 1;
• sióstr jadwiżanek → Polanica-Zdrój, ul. Kamienna 9;
• sióstr elżbietanek → Strzegom, ul. Obywatelska 3;
• Dom Pielgrzyma → Wambierzyce, pl. Najświętszej Maryi Panny 11;
• Caritas → Zagórze Śląskie, ul. Główna 40.

Wydawnictwa i media

• Biuro prasowe Świdnickiej Kurii Biskupiej → Świdnica, pl. Jana Pawła II 1, dyr. ks. Sławomir Marek
• Centrum Informatyczne Świdnickiej Kurii Biskupiej
• Biblioteka Diecezji Świdnickiej
• „Gość Niedzielny”, edycja diecezjalna → Świdnica, pl. Jana Pawła II 1
• „Niedziela”, edycja diecezjalna → parafia Stanowice, dek. Strzegom, ks. Sławomir Marek
• „Świdnickie Studia Teologiczne” → Świdnica, pl. Wojska Polskiego 2
• „Świdnickie Wiadomości Kościelne” → Świdnica, pl. Jana Pawła II 1
• Wydawnictwa Diecezji Świdnickiej → Świdnica, pl. Jana Pawła II 1

Podział administracyjny

Diecezja świdnicka podzielona jest na 24 dekanaty:

Bielawa

Bolków

Bystrzyca Kłodzka

Dzierżoniów

Głuszyca

Kamieniec Ząbkowicki

Kłodzko

Kudowa-Zdrój

Lądek-Zdrój

Międzylesie

Nowa Ruda

Nowa Ruda-Słupiec

Piława Górna

Polanica-Zdrój

Strzegom

Świdnica-Wschód

Świdnica-Zachód

Świebodzice

Wałbrzych-Południe

Wałbrzych-Północ

Wałbrzych-Zachód

Ząbkowice Śląskie-Południe

Ząbkowice Śląskie-Północ

Żarów

Miasta diecezji

lp.	Herb	Miasto	Powiat	Dekanat	Liczba ludności	Liczba parafii
1		Wałbrzych	Wałbrzych	Wałbrzych-Południe Wałbrzych-Północ Wałbrzych-Zachód	111 356	17
2		Świdnica	świdnicki	Świdnica-Wschód Świdnica-Zachód	56 803	7
3		Dzierżoniów	dzierżoniowski	Dzierżoniów	33 137	4
4		Bielawa	dzierżoniowski	Bielawa	29 872	4
5		Kłodzko	kłodzki	Kłodzko	26 742	5
6		Świebodzice	świdnicki	Świebodzice	22 744	5
7		Nowa Ruda	kłodzki	Nowa Ruda Nowa Ruda-Słupiec	21 908	3
8		Strzegom	świdnicki	Strzegom	16 032	2
9		Boguszów-Gorce	wałbrzyski	Wałbrzych-Południe	15 310	3
10		Ząbkowice Śląskie	ząbkowicki	Ząbkowice Śląskie-Południe Ząbkowice Śląskie-Północ	14 929	3
11		Bystrzyca Kłodzka	kłodzki	Bystrzyca Kłodzka	10 047	1
12		Kudowa-Zdrój	kłodzki	Kudowa-Zdrój	9886	3
13		Pieszyce	dzierżoniowski	Bielawa	7095	2
14		Żarów	świdnicki	Żarów	6698	1
15		Piława Górna	dzierżoniowski	Piława Górna	6394	1
16		Głuszyca	wałbrzyski	Głuszyca	6335	2
17		Polanica-Zdrój	kłodzki	Polanica-Zdrój	6307	3
18		Stronie Śląskie	kłodzki	Lądek-Zdrój	5679	1
19		Szczawno-Zdrój	wałbrzyski	Wałbrzych-Zachód	5569	1
20		Lądek-Zdrój	kłodzki	Lądek-Zdrój	5557	1
21		Szczytna	kłodzki	Polanica-Zdrój	5130	2
22		Jaworzyna Śląska	świdnicki	Żarów	5111	1
23		Bolków	jaworski	Bolków	4967	1
24		Jedlina-Zdrój	wałbrzyski	Głuszyca	4820	1
25		Duszniki-Zdrój	kłodzki	Kudowa-Zdrój	4545	2
26		Kamieniec Ząbkowicki	ząbkowicki	Kamieniec Ząbkowicki	4533	1
27		Mieroszów	wałbrzyski	Głuszyca	4045	1
28		Niemcza	dzierżoniowski	Piława Górna	2963	1
29		Złoty Stok	ząbkowicki	Kamieniec Ząbkowicki	2728	1
30		Międzylesie	kłodzki	Międzylesie	2561	1
31		Bardo	ząbkowicki	Kamieniec Ząbkowicki	2553	1
32		Radków	kłodzki	Nowa Ruda-Słupiec	2413	1

Diecezje sąsiednie

Metropolia wrocławska

• Polska
  • Metropolia wrocławska
    • Archidiecezja wrocławska
    • Diecezja legnicka
  • Metropolia katowicka
    • Diecezja opolska
• Czechy
  • Metropolia czeska
    • Diecezja hradecka
  • Metropolia morawska
    • Archidiecezja ołomuniecka
    • Diecezja ostrawsko-opawska

Zobacz też

• Biskupi świdniccy
• Metropolia wrocławska
• Polscy biskupi katoliccy
• Podział administracyjny Kościoła katolickiego w Polsce
• Nuncjatura Stolicy Apostolskiej w Polsce

Bibliografia

• Ks. Witold Zdaniewicz, ks. Sławomir H. Zaręba, Robert Stępisiewicz Wykaz parafii w Polsce 2006 (s. 643–656) Instytut Statystyki Kościoła Katolickiego SAC. Warszawa 2006 ​ISBN 83-85945-17-2​.
• Kalendarz Liturgiczny Diecezji Świdnickiej, Świdnica 2011.
• Schematyzm Diecezji Świdnickiej, Świdnica 2010.

Linki zewnętrzne

• Diecezja świdnicka na Episkopat.pl
• Diecezja świdnicka na Catholic-Hierarchy.org