Else Lasker-Schüler
Else Lasker-Schüler (ur. 11 lutego 1869 w Elberfeldzie, zm. 22 stycznia 1945 w Jerozolimie) – niemiecka poetka narodowości żydowskiej[1][2].
Życiorys[edytuj | edytuj kod]
Jej rodzicami byli bankier i przedsiębiorca budowlany Aron Schüler (1825–1897) i jego żona Jeannette z domu Kissing (1838–1890)[3][4]. Tworzyła lirykę ekspresjonistyczną. Wychowała się w tradycyjnej rodzinie żydowskiej, zaś jako dorosła kobieta życie spędziła w bohemie. W 1933 roku wskutek nacisków nazistowskich została zmuszona do emigracji[2]. Znalazła się w Szwajcarii, następnie – od 1939 roku – przebywała w Palestynie. W 1932 roku otrzymała Nagrodę Kleista. Zmarła w osamotnieniu i biedzie[2].
Była dwukrotnie zamężna. W 1894 wyszła za lekarza Bertholda Laskera[2]. Rozwiodła się z nim w 1903[2]. W latach 1903–11 była żoną Georga Lewina[2].
Gottfried Benn nazwał ją największą niemiecką poetką liryczną[2]. Była ona określana również mianem „Czarnym łabędziem Izraela” lub „Izraelską Safoną”[5].
Dzieła[edytuj | edytuj kod]
- Styx (pierwszy wydany tomik poezji 1902)[2]
- Der siebente Tag (drugi tomik poezji 1905)
- Die Wupper (1908, prapremiera w 1919)[2]
- Meine Wunder (1911)
- Hebräische Balladen (1913)[2]
- Gesammelte Gedichte (1917)
- Mein blaues Klavier (1943)
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Else Lasker-Schüler (niem.). gutenberg.spiegel.de. [dostęp 2018-02-03].
- ↑ a b c d e f g h i j Else Lasker-Schüler, German author (ang.). Encyclopaedia Britannica. [dostęp 2018-02-03].
- ↑ Sigrid Bauschinger: Else Lasker-Schüler (1869 – 1945) (ang.). jwa.org. [dostęp 2018-02-03].
- ↑ Christian Medardus Manteuffel: „Słona Róża”, niepalny kwiat niemieckiego ekspresjonizmu, Zarys 6, s. A (pol.). zarys.de. s. 131. [dostęp 2018-02-03].
- ↑ Czarny Łabędź Izraela (pol.). mck.krakow.pl. [dostęp 2018-02-03].
Opracowania[edytuj | edytuj kod]
- Franz Baumer: Else Lasker-Schüler. Edition Colloquium, Berlin 1998.
- Sigrid Bauschinger: Else Lasker-Schüler. Göttingen 2004.
- Jakob Hessing: Else Lasker-Schüler: Biographie einer deutsch-jüdischen Dichterin. Karlsruhe 1985.
- Erika Klüsener: Else Lasker-Schüler. 10. Auflage. Reinbek 2002.
- Erika Klüsener und Friedrich Pfäfflin: Else Lasker-Schüler 1869 – 1945. 3. Auflage. Marbach am Neckar 1997.
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- ISNI: 0000 0001 2096 2520
- VIAF: 61565628
- ULAN: 500062177
- LCCN: n80034059
- GND: 118569880
- NDL: 01127223
- LIBRIS: b8nqrpjv38x36fh
- BnF: 12054598c
- SUDOC: 027396703
- NLA: 35803813
- NKC: jn19990004876
- DBNL: lask001
- BNE: XX994860
- NTA: 06922837X
- Open Library: OL39206A
- PLWABN: 9810662981505606
- NUKAT: n94201803
- NLI: 000081232
- PTBNP: 1119403
- CANTIC: a19265852
- LNB: 000077209
- NSK: 000033298
- CONOR: 12380259
- ΕΒΕ: 287169
- BLBNB: 000262886
- RISM: pe30113544
- WorldCat: lccn-n80034059