Frédéric Passy
| ||
![]() Frédéric Passy | ||
Data i miejsce urodzenia | 20 maja 1822 Paryż | |
Data i miejsce śmierci | 12 czerwca 1912 Neuilly-sur-Seine | |
Członek Palamentu | ||
Okres | od 1881 do 1889 |
Frédéric Passy (ur. 20 maja 1822 w Paryżu, zm. 12 czerwca 1912 w Neuilly-sur-Seine) – francuski ekonomista i polityk, laureat Pokojowej Nagrody Nobla za rok 1901.
W latach 1846-1849 pracował jako audytor przy Radzie Państwa. Działał aktywnie jako rzecznik liberalnych reform ekonomicznych (zwolennik wolnego handlu) i idei filantropijnych. Wychodził z założenia, że kraje – partnerzy handlowi – nie będą prowadzić ze sobą wojen. Zaangażował się w światowy ruch antywojenny w okresie wojny krymskiej (1853-1856). Jego apele na łamach pisma "Le Temps" (1867) przyczyniły się do uniknięcia wojny francusko-pruskiej o Luksemburg. W 1867 powołał do życia pierwsze francuskie stowarzyszenie pokojowe – Międzynarodową i Stałą Ligę Pokoju (przekształconą później w Francuskie Towarzystwo Arbitrażu Międzynarodowego). Po wojnie francusko-niemieckiej (1870-1871) zaproponował przyznanie niepodległości i całkowitej neutralności Alzacji-Lotaryngii.
Zasłynął jako działacz pacyfistyczny, prezes Unii Międzyparlamentarnej. W latach (1874—1889) liberalny deputowany.
W latach 1881-1889 zasiadał w parlamencie francuskim. Załagodził konflikt między Francją a Holandią w sprawie granicy kolonialnej Gujany Francuskiej i Surinamu. W 1888 współtworzył Międzyparlamentarną Unię Arbitrażu (razem z Brytyjczykiem Williamem Randalem Cremerem) i został jej przewodniczącym.
Do końca życia uczestniczył w wielu działaniach arbitrażowych dla załagodzenia konfliktów międzynarodowych. Dorobek Passy'ego docenił Norweski Komitet Noblowski, przyznając mu pierwszą w historii Pokojową Nagrodę Nobla w 1901. Razem z Francuzem uhonorowano twórcę Czerwonego Krzyża, Henri Dunanta.
Napisał: La démocratie et l'instruction (1864), Historique du mouvement de la paix (1905), Eloges, notices et souvenirs (1913).
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Beata Tarnowska (red.), Nagrody Nobla. Leksykon PWN, Warszawa 2001
- Frederic Passy (ang.). nobel-winners.com. [dostęp 2013-11-18].
- Frédéric Passy - Biographical (ang.). nobelprize.org. [dostęp 2013-11-21].