Franciszek Perl
| ||
![]() | ||
Data i miejsce urodzenia | 4 października 1897 Toruń | |
Data i miejsce śmierci | 20 lutego 1957 Biała Podlaska | |
Przebieg służby | ||
Lata służby | 1916-1940 | |
Siły zbrojne | ![]() ![]() ![]() ![]() | |
Jednostki | 58 Pułk Piechoty, 67 Pułk Piechoty 4 Pułk Strzelców Podhalańskich 3 Pułk Grenadierów Śląskich | |
Stanowiska | dowódca batalionu | |
Główne wojny i bitwy | I wojna światowa powstanie wielkopolskie wojna polsko-bolszewicka II wojna światowa kampania wrześniowa kampania francuska 1940 | |
Odznaczenia | ||
![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() |
Franciszek Perl (ur. 4 października 1897 w Toruniu, zm. 20 lutego 1957 w Białej Polaskiej) – major piechoty Wojska Polskiego i Polskich Sił Zbrojnych, powstaniec wielkopolski, uczestnik wojny polsko-bolszewickiej i II wojny światowej, kawaler Orderu Virtuti Militari.
Życiorys[edytuj | edytuj kod]
Urodził się w rodzinie brukarza Juliana i Walerii ze Skowrońskich. W 1905 jego rodzina przeniosła się z Torunia do Gniezna, gdzie brał udział w strajku szkolnym, a później został wydalony z gimnazjum za przynależność do tajnej organizacji niepodległościowej.
W 1916 został powołany do armii pruskiej i wysłany na front zachodni. Walczył także na froncie wschodnim w Rumunii i we Włoszech. Był czterokrotnie ranny i został awansowany do stopnia sierżanta.
W listopadzie 1918 wrócił jako rekonwalescent do Gniezna i wkrótce potem włączył się do powstania wielkopolskiego. Brał udział w zdobywaniu niemieckich koszar w Gnieźnie, a następnie został dowódcą plutonu w kompanii gnieźnieńsko-żnińskiej, z którą walczył m.in. pod Kcynią, Szubinem, Żninem i Rynarzewem.
Następnie w składzie 58 pułku piechoty brał udział w wojnie polsko-bolszewickiej. W sierpniu 1920 za bohaterstwo na polu walki został odznaczony Krzyżem Srebrnym Orderu Virtuti Militari.
Po zakończeniu wojny ukończył kurs oficerski w Grudziądzu i został awansowany na stopień podporucznika. Po przeniesieniu do 67 pułku piechoty w Brodnicy dosłużył się stopnia kapitana. Na stopień majora został mianowany ze starszeństwem z 19 marca 1937 roku i 98. lokatą w korpusie oficerów piechoty[1]. W 1939 roku był dowódcą I batalionu 4 pułku strzelców podhalańskich w Cieszynie.
Na czele tego batalionu walczył w kampanii wrześniowej. Został ranny i trafił do niewoli niemieckiej, z której udało mu się uciec. Następnie wraz z synem przedostał się do Wojska Polskiego we Francji. W czasie kampanii francuskiej 1940 walczył jako dowódca III batalionu 3 Pułku Grenadierów Śląskich. Po klęsce Francji został internowany w Szwajcarii. W 1944 uciekł ze Szwajcarii i ponownie włączył się do walki z Niemcami, tym razem jako żołnierz francuskich oddziałów ruchu oporu.
W grudniu 1947 wrócił do kraju i osiedlił się w Białej Podlaskiej. W 1948 wyjechał na Pomorze Zachodnie, gdzie dwa lata później został aresztowany przez UB w Pyrzycach. Niesłusznie oskarżony, został skazany na sześć lat więzienia. Po uwolnieniu powrócił do Białej Podlaskiej, gdzie w 1957 zmarł.
Franciszek Perl był żonaty z Praksedą Ciemnoczołowską, z którą miał troje dzieci: Zbigniewa (ur. 1923), Danutę (ur. 1924) i Janusza (ur. 1931). Z drugiego małżeństwa – z Jadwigą Reszelewską – miał syna Jerzego (ur. 1949).
Ordery i odznaczenia[edytuj | edytuj kod]
- Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari
- Krzyż Walecznych (siedmiokrotnie)
- Odznaka za Rany i Kontuzje (dwukrotnie)
- Medal Niepodległości
- Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921
- Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości
- Medal 3 Maja
- Krzyż Wojenny (Francja)
- War Medal 1939–1945 (Wielka Brytania)
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Rybka i Stepan 2006 ↓, s. 29.
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Bogusław Polak: Powstańcy Wielkopolscy-tom III. Poznań: Towarzystwo Pamięci Powstania Wielkopolskiego 1918-1919, 2007. ISBN 978-83-920103-8-8. (pol.)
- Ryszard Rybka, Kamil Stepan: Rocznik Oficerski 1939. Stan na dzień 23 marca 1939. Kraków: Fundacja CDCN, 2006. ISBN 978-83-7188-899-1.
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- Majorowie piechoty II Rzeczypospolitej
- Majorowie piechoty Polskich Sił Zbrojnych
- Odznaczeni Krzyżem Srebrnym Orderu Virtuti Militari (II Rzeczpospolita)
- Odznaczeni Medalem Niepodległości
- Odznaczeni Medalem Pamiątkowym za Wojnę 1918–1921
- Odznaczeni Medalem Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości
- Odznaczeni Medalem 3 Maja
- Odznaczeni Odznaką za Rany i Kontuzje
- Polacy odznaczeni Krzyżem Wojennym (Francja)
- Polacy – żołnierze Armii Cesarstwa Niemieckiego w I wojnie światowej
- Powstańcy wielkopolscy (1918–1919)
- Uczestnicy wojny polsko-bolszewickiej
- Uczestnicy kampanii wrześniowej (strona polska)
- Polacy – uczestnicy kampanii francuskiej 1940
- Polskie ofiary represji stalinowskich
- Ludzie związani z Gnieznem
- Urodzeni w 1897
- Więźniowie polityczni w Polsce Ludowej 1944–1956
- Zmarli w 1957
- Żołnierze Wojska Polskiego internowani w Szwajcarii w czasie II wojny światowej
- Polacy odznaczeni Medalem Wojny 1939–1945
- Odznaczeni Krzyżem Walecznych (siedmiokrotnie)
- Ludzie urodzeni w Toruniu
- Oficerowie 67 Pułku Piechoty (II RP)
- Oficerowie 58 Pułku Piechoty (II RP)
- Dowódcy batalionów 4 Pułku Strzelców Podhalańskich