Fuksyna jako ciało stałe
Fuksyna w roztworze wodnym
Nazewnictwo
Inne nazwy i oznaczenia
rozanilina
Ogólne informacje
Wzór sumaryczny
C20 H20 N3 ·HCl
Masa molowa
337,86 g/mol
Wygląd
ciało stałe o ciemnozielonej barwie
Identyfikacja
Numer CAS
632-99-5
PubChem
12447
SMILES
Cl.[NH2+]=C\1/C=C\C(C=C/1)=C(\c2ccc(N)c(C)c2)c3ccc(N)cc3
Jeżeli nie podano inaczej, dane dotycząstanu standardowego (25 °C, 1000 hPa)
Fuksyna (rozanilina) – mieszanina organicznych związków chemicznych z grupy barwników trifenylometylowych (trytylowych ) i jednocześnie anilinowych , składająca się z chlorowodorków pararozaniliny (triaminotrytylu bez podstawników metylowych ), rozaniliny (z jednym pierścieniem toluidynowym) i wyższych homologów zawierających 2 lub 3 pierścienie toluidynowe. Ma czerwony kolor i zielony, metaliczny połysk. Jej nazwa pochodzi prawdopodobnie od koloru kwiatów rodzaju fuksja [1] . Po raz pierwszy została zsyntetyzowana w roku 1858 przez polskiego chemika Jakuba Natansona [2] jako jeden z pierwszych barwników syntetycznych .
Otrzymywana jest przez utlenienie mieszaniny aniliny i toluidyny (metyloaniliny) za pomocą np. nitrobenzenu .
Mieszanina metylowych pochodnych pararozaniliny znana jest jako fiolet metylowy . Jego głównym składnikiem jest pochodna pentametylowa, a zawiera także pochodne tetra- i heksametylowe. Ta ostatnia nosi nazwę fioletu krystalicznego .
Stosowana do wyrobu farb i atramentów oraz do barwienia papieru i włókien naturalnych (wełny , bawełny , jedwabiu ). Mało odporna na działanie światła. Wykorzystywana także w chemii analitycznej : w postaci roztworu w lodowatym kwasie octowym do wykrywania azotynów , jako roztwór w rozcieńczonym kwasie solnym do wykrywania bromianów oraz w formie odbarwionej wodorosiarczynem sodu lub dwutlenkiem siarki do wykrywania bromków i aldehydów . Stosowana jest również jako barwnik w mikrobiologii w barwieniu metodą Grama do odróżnienia bakterii Gram-dodatnich od Gram-ujemnych (te ostatnie barwi na kolor różowy). Znajduje również zastosowanie w lecznictwie jako środek antyseptyczny (składowa Pigmentum Castellani ).
↑ Definition of fuchsine (ang. ) . Merriam-Webster Online Dictionary. [dostęp 2009-03-11].
↑ Podręczny słownik chemiczny , Romuald R. Hassa (red.), Janusz J. Mrzigod (red.), Janusz J. Nowakowski (red.), Katowice: Videograf II, 2004, s. 260, ISBN 83-7183-240-0 .