Gromady, z gromadzkimi radami narodowymi (GRN) jako organami władzy najniższego stopnia na wsi, funkcjonowały od reformy reorganizującej administrację wiejską przeprowadzonej jesienią 1954[1] do momentu ich zniesienia z dniem 1 stycznia 1973[2], tym samym wypierając organizację gminną w latach 1954–1972[3][4].
Gromadę Szafarnia z siedzibą GRN w Szafarni utworzono – jako jedną z 8759 gromad na obszarze Polski[3] – w powiecie rypińskim w woj. bydgoskim, na mocy uchwały nr 24/10 WRN w Bydgoszczy z dnia 5 października 1954. W skład jednostki weszły obszary dotychczasowych gromad[5] Szafarnia, Płonne, Płonko, Białkowo i Bocheniec oraz osada Łubki z dotychczasowej gromady Jakubkowo ze zniesionej gminy Radomin a także obszar dotychczasowej gromady Sadykierz (bez miejscowości Cegielnia i Zaręba) oraz osada Pólka z dotychczasowej gromady Sokołowo ze zniesionej gminy Zbójno w tymże powiecie[6]. Dla gromady ustalono 23 członków gromadzkiej rady narodowej[7].
31 grudnia 1961 do gromady Szafarnia włączono wsie Sokołowo i Kamionka ze zniesionej gromady Dulsk w tymże powiecie[9].
1 stycznia 1969 do gromady Szafarnia włączono grunty rolne o powierzchni ogólnej 248,41 ha z miasta Golubia-Dobrzynia w tymże powiecie[10].
Gromadę zniesiono 1 stycznia 1972, a jej obszar włączono do gromad Radomin (sołectwa Bocheniec, Kamionka, Łubki, Płonko, Płonne, Rodzone i Szafarnia) i nowo utworzonej Golub-Dobrzyń (sołectwa Białkowo i Sokołowo) w tymże powiecie[11].
↑Gromady istniały także po II wojnie światowej jako jednostka pomocnicza gmin.
↑Uchwała Nr 24/10 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Bydgoszczy z dnia 5 października 1954 r. w sprawie podziału na gromady powiatu rypińskiego; w ramach Zarządzenia Nr 9 Prezydium Wojewódzkiej Rady Narodowej w Bydgoszczy z 18 listopada 1954 w sprawie ogłoszenia uchwał Wojewódzkiej Rady Narodowej w Bydgoszczy z 5 października 1954 dotyczących reformy podziału administracyjnego wsi (Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Bydgoszczy z dnia 1 grudnia 1954 r., Nr. 12, Poz. 63)
↑Ogłoszenie uchwały Prezydium Powiatowej Rady Narodowej w Rypinie z 2. X. 1954, ustalającej liczbę członków gromadzkich rad narodowych powiatu rypińskiego (Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Bydgoszczy z dnia 9 października 1954 r., Nr. 10, Poz. 47)
↑Uchwała Nr 16/61 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Bydgoszczy w sprawie utworzenia i zniesienia niektórych gromad w województwie bydgoskim (Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Bydgoszczy z dnia 15 grudnia 1961 r., Nr. 13, Poz. 103)
↑ Uchwała Nr XII/61/71 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Bydgoszczy z dnia 29 września 1971 r. w sprawie łączenia, zniesienia oraz utworzenia niektórych nowych gromad w województwie bydgoskim (Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Bydgoszczy z dnia 11 listopada 1971 r., Nr. 19, Poz. 188)