Jacek Fisiak

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Przejdź do nawigacji Przejdź do wyszukiwania
Jacek Izydor Fisiak
Data i miejsce urodzenia 10 maja 1936
Konstantynów Łódzki
Data śmierci 3 czerwca 2019
Profesor nauk humanistycznych
Specjalność: historia języka, językoznawstwo angielskie
Alma Mater Uniwersytet Warszawski
Doktorat 1962 – nauki humanistyczne
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Habilitacja 1966 – nauki humanistyczne
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Profesura 1971
Doktor honoris causa
(Uniwersytetu w Jyväskylä – -)
(Uniwersytetu Opolskiego – 2005)
Nauczyciel akademicki
uczelnia Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Okres zatrudn. od 1965
Rektor
Uczelnia Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznani
Okres spraw. 1985–1988
Poprzednik Franciszek Kaczmarek
Następca Bogdan Marciniec
Minister edukacji narodowej
Okres spraw. 14 października 1988–12 września 1989
Poprzednik Henryk Bednarski
Następca Henryk Samsonowicz
Odznaczenia
Krzyż Wielki Orderu Odrodzenia Polski Krzyż Komandorski z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski Medal Komisji Edukacji Narodowej Oficer Orderu Imperium Brytyjskiego od 1936 (cywilny) Krzyż Komandorski Orderu Lwa Finlandii Oficer Orderu Palm Akademickich (Francja) Kawaler I Klasy Królewskiego Norweskiego Orderu Zasługi

Jacek Izydor Fisiak (ur. 10 maja 1936 w Konstantynowie Łódzkim, zm. 3 czerwca 2019[1]) – polski filolog angielski, historyk języka angielskiego, profesor nauk humanistycznych, nauczyciel akademicki Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, w latach 1965–2005 dyrektor Instytutu Filologii Angielskiej, w latach 1985–1988 rektor tegoż uniwersytetu; w latach 1988–1989 minister edukacji narodowej[2]; profesor Wyższej Szkoły Języków Obcych im. Samuela Bogumiła Lindego; członek Polskiej Akademii Nauk, członek Europejskiej Akademii Nauki, Sztuki i Literatury[3].

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

W 1953 zdał egzaminy maturalne w I Państwowym Liceum i Gimnazjum im. Mikołaja Kopernika w Łodzi. W 1959 ukończył filologię angielską na Uniwersytecie Warszawskim. W 1962 został doktorem, w 1966 doktorem habilitowanym, w 1971 profesorem nadzwyczajnym, w 1977 profesorem zwyczajnym. Od 1965 związany z Uniwersytetem im. Adama Mickiewicza w Poznaniu (w latach 1985–1988 rektor). Od 14 października 1988 do 12 września 1989 był ministrem edukacji narodowej w rządzie Mieczysława Rakowskiego. Uczestniczył w obradach Okrągłego Stołu jako współprzewodniczący podzespołu do spraw nauki, oświaty i postępu technicznego.

Od 1966 do 1990 roku należał do Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej[4].

W pracy naukowej zajmował się językoznawstwem historycznym, kontrastywnym i teoretycznym oraz leksykografią. Promotor ponad 50 prac doktorskich oraz ponad 300 magisterskich. Autor 35 książek, redaktor kolejnych 37. Opublikował również 41 artykułów w czasopismach fachowych, 36 w edycjach redagowanych oraz 23 recenzje[5].

Zmarł po długiej chorobie 3 czerwca 2019. Spoczął 13 czerwca 2019 na Cmentarzu Junikowskim w Poznaniu[6].

Odznaczenia i wyróżnienia[edytuj | edytuj kod]

Postanowieniem prezydenta RP Aleksandra Kwaśniewskiego z dnia 28 września 2005 „w uznaniu wybitnych zasług dla nauki polskiej, za osiągnięcia w pracy dydaktycznej i organizacyjnej” został odznaczony Krzyżem Wielkim[7], w 1996 prezydent Aleksander Kwaśniewski odznaczył go Krzyżem Komandorskim z Gwiazdą[8], w 1987 otrzymał także Krzyż Komandorski, a w 1979 Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski[9].

W 1981 królowa brytyjska Elżbieta II przyznała mu Krzyż Oficerski Orderu Imperium Brytyjskiego. W 1980 był też doceniony Krzyżem Komandorskim Orderu Lwa Finlandii, w 1989 francuskim Krzyżem Oficerskim Orderu Palm Akademickich[9], norweskim Krzyżem Kawalerskim Orderu Zasługi i polskim Medalem KEN[10].

19 kwietnia 2006 na Uniwersytecie im. Adama Mickiewicza w Poznaniu z okazji przejścia na emeryturę oraz zbliżających się 70. urodzin Jacka Fisiaka zorganizowano uroczystości podkreślające jego zasługi dla poznańskiej anglistyki.

List gratulacyjny ministra nauki i szkolnictwa wyższego odczytał wiceminister, prof. Stefan Jurga. Fetowaniu profesora sprzeciwiali się byli studenci i pracownicy UAM działający w opozycji w latach 80. XX wieku (m.in. Przemysław Alexandrowicz). Zarzucali mu głównie jawną współpracę z władzami i służbami PRL przeciwko społeczności akademickiej, m.in. zwalnianie pracowników z powodów politycznych[11].

Doktor honoris causa Uniwersytetu w Jyväskylä oraz Uniwersytetu Opolskiego (10 marca 2005)[12]. Jedenasty Polak przyjęty do Europejskiej Akademii Nauki, Sztuki i Literatury w Strasburgu[13].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ Zmarł prof. zw. dr hab. Jacek Fisiak. amu.edu.pl, 2019-06-04. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-06-04)].
  2. ↑ Kto jest kim w Polsce: informator biograficzny. Lubomir Mackiewicz (red.), Anna Żołna (red.). Warszawa: Wydawnictwo „Interpress”, 1993, s. 160–161. ISBN 83-223-2644-0.
  3. ↑ Prof. Jacek Fisiak w Akademii Europejskiej.
  4. ↑ Piotr Bojarski: Dwie twarze byłego rektora - reportaż Piotra Bojarskiego o prof. Fisiaku Cały tekst: http://poznan.wyborcza.pl/poznan/1,36037,3290514.html#ixzz40bay40IX. [dostęp 2006-04-18].
  5. ↑ Profil prof. Jacka Fisiaka na stronie internetowej Instytutu Filologii Angielskiej UAM.
  6. ↑ Redakcja, Poznań: Pogrzeb profesora Jacka Fisiaka - tłumy żegnały go na cmentarzu na Junikowie, Głos Wielkopolski, 13 czerwca 2019 [dostęp 2019-06-14] (pol.).
  7. ↑ M.P. z 2005 r. nr 83, poz. 1176
  8. ↑ M.P. z 1996 r. nr 60, poz. 561
  9. ↑ a b Jacek Fisiak na stronie internetowej Polskiej Akademii Nauk.
  10. ↑ Jacek Fisiak – Kondolencje, nekrologi.wyborcza.pl
  11. ↑ Piotr Bojarski. Dwie twarze byłego rektora. „Gazeta Wyborcza Poznań”. nr 92, s. 6, 2006-04-18. [dostęp 2014-09-26]. [zarchiwizowane z adresu]. 
  12. ↑ Doktorzy Honoris Causa. W: Uniwersytet Opolski [on-line]. uni.opole.pl. [dostęp 2015-08-12].
  13. ↑ Kronika Wydarzeń. Część druga (kwiecień – czerwiec 1989), w: Kronika Miasta Poznania, nr 1-2/1991, s.228, ISSN 0137-3552

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]

p • d • e
Rząd Mieczysława Rakowskiego (1988–1989)
W dniu zaprzysiężenia Mieczysław Rakowski na mównicy.jpg
Późniejsi członkowie rządu
  • kursywa – ministrowie odwołani przed końcem istnienia rządu
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Jacek_Fisiak&oldid=60668227”