Jan Rymarkiewicz
| ||
![]() | ||
Data i miejsce urodzenia | 21 czerwca 1811 Łobżenica, Polska | |
Data i miejsce śmierci | 18 października 1889 Poznań, Polska | |
Miejsce spoczynku | Cmentarz Zasłużonych Wielkopolan | |
Zawód, zajęcie | polonista, historyk, nauczyciel | |
Narodowość | polska |
Jan Rymarkiewicz (ur. 21 czerwca 1811 w Łobżenicy, zm. 18 października 1889 w Poznaniu) – polski działacz oświatowy, historyk, polonista, nauczyciel, powstaniec listopadowy[1].
Życiorys[edytuj | edytuj kod]
Urodził się w Łobżenicy jako syn szewca[2]. Kształcił się w swojej rodzinnej miejscowości, a następnie we Wschowie oraz Poznaniu. W latach 1830-1831 przerwał naukę gimnazjalną i wziął udział w Powstaniu listopadowym. Został ranny w jednej z bitew i dostał się do rosyjskiej niewoli. W latach 1836-1840 był nauczycielem prywatnym w Berlinie, gdzie studiował filozofię, prawo oraz historię. W 1841 roku powrócił do Wielkiego Księstwa Poznańskiego i nauczał do 1876 roku w poznańskich szkołach – Gimnazjum Fryderyka Wilhelma i Królewskim Gimnazjum św. Marii Magdaleny. Aktywnie angażował się w działalność społeczno kulturalną Wielkopolski. Był dożywotnim prezesem Towarzystwa Naukowej Pomocy dla Młodzieży Wielkiego Księstwa Poznańskiego, członkiem Towarzystwa Oświaty Ludowej oraz Towarzystwa Przyjaciół Nauk[3]. Współpracował z Karolem Libeltem i Augustem Cieszkowskim. Wiele miejsca w swej twórczości poświęcił tematyce narodowej oraz mesjanistycznej. Zmarł 18 października 1889 roku w Poznaniu i pochowany został na Cmentarzu Zasłużonych Wielkopolan.
Działalność pisarska[edytuj | edytuj kod]
Prowadził działalność publicystyczną współpracując z czasopismem "Tygodnik literacki". W latach 1845-1846 był redaktorem "Gazety Wielkiego Xięstwa Poznańskiego"[4]. Zajmował się problematyką z zakresu historii literatury polskiej. Interesowały go zwłaszcza wczesne okresy – średniowiecze oraz renesans. Opracował Bogurodzicę, Modlitewnik Nawojki, a kilka prac poświęcił Janowi Kochanowskiemu[2]. W 1855 roku wydał pisma Kaspra Miaskowskiego[5].
Dzieła[edytuj | edytuj kod]
- "O jedności słowiańskiej" (1841),
- "Pojęcie narodowości" (1843),
- "Nauka narodowości, czyli etnologia" (1849),
- "Nauka prozy" 1855 – na stronach Polony w wersji cyfrowej – podręcznik szkolny
- "Wzory prozy na wszystkie jej rodzaje, stopnie i kształty. Stopień III, Na klassy wyższe gimnazyów, tudzież dla realnych i wyższych szkół miejskich (t. I-III)" 1856 – na stronach WBC w wersji cyfrowej – podręcznik szkolny
- "Poezye dla młodszego wieku z rozmaitych pisarzy zebrane" 1860 – podręcznik szkolny
- "Wiara i narodowość" (1863)
- "Kochanowski jako twórca Pieśni Świętojańskiej o Sobótce" 1876 – na stronach PBI[6]
- "Kolebka, dom i grób Jana Kochanowskiego czyli Sycyna, Czarnylas i Zwoleń : jaki dziś przedstawiają widok?" 1880 – na stronach Polony
- "Zjazd długoszowy krakowski roku 1880" – na stronach Polony w wersji cyfrowej
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Hasło Rymarkiewicz Jan, S. Orgelbrand Encyklopedia Powszechna t. XIII, Warszawa 1902
- ↑ a b Literatura polska. Przewodnik encyklopedyczny, PWN, Warszawa 1984, ISBN 83-01-01520-9, TOM II hasło Rymarkiewicz Jan str.325
- ↑ F. Stachowski, "Jan Rymarkiewicz", Poznań 1939.
- ↑ Wróblewski Maciej, "Jan Rymarkiewicz dziewiętnastowieczny humanista", Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika, Toruń 2006, ISBN 83-231-1989-9
- ↑ Hasło Rymarkiewicz Jan, S. Orgelbrand Encyklopedia Powszechna t. XIII, Warszawa 1902, str. 190
- ↑ Jan Rymarkiewicz, "Kochanowski jako twórca Pieśni Świętojańskiej o Sobótce", wyd. 2010, ISBN 978-83-270-1519-8.
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- F. Stachowski, "Jan Rymarkiewicz", Poznań 1939.
- Ludzie związani z Poznaniem (zabór pruski)
- Nauczyciele domowi
- Pochowani na Cmentarzu Zasłużonych Wielkopolan w Poznaniu
- Polscy działacze oświatowi zaboru pruskiego
- Polscy działacze społeczni zaboru pruskiego
- Polscy publicyści
- Urodzeni w 1811
- Zmarli w 1889
- Ludzie urodzeni w Łobżenicy
- Żołnierze powstania listopadowego