Jerzy Tyszkiewicz

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Przejdź do nawigacji Przejdź do wyszukiwania
Ten artykuł dotyczy biskupa. Zobacz też: inne osoby tego imienia i nazwiska.
Jerzy Tyszkiewicz
Ilustracja
Jerzy Tyszkiewicz
Herb Jerzy Tyszkiewicz
Data i miejsce urodzenia 1596
Wisztyniec
Data i miejsce śmierci 17 stycznia 1656
Domnowo
Miejsce pochówku Bazylika archikatedralna św. Stanisława Biskupa i św. Władysława w Wilnie
Wyznanie katolickie
Kościół rzymskokatolicki
Nominacja biskupia 17 maja 1627[1],
19 grudnia 1633[2],
9 grudnia 1649[3]
Sakra biskupia brak danych
Multimedia w Wikimedia Commons

Jerzy Tyszkiewicz herbu Leliwa (ur. 1596 w Wisztyńcu, zm. 17 stycznia 1656 w Domnowie), biskup żmudzki i wileński

Syn Eustachego Jana i Zofii z Wiśniowieckich. Kształcił się w akademiach jezuickich w Wilnie, Lublinie i Poznaniu oraz na Akademii Krakowskiej. Po przyjęciu święceń kapłańskich został kanonikiem krakowskim a następnie w 1626 wileńskim. 17 maja 1627 prekonizowany biskupem tytularnym Methone i sufraganem wileńskim. 19 grudnia 1633 został nominowany ordynariuszem żmudzkim; rządy w tej diecezji objął 25 czerwca 1634 r. Na sejmie koronacyjnym 1633 roku wyznaczony deputatem na Trybunał Skarbowy Wielkiego Księstwa Litewskiego[4]. Dbał o karność duchowieństwa i rozwój szkolnictwa, przeprowadził wizytację diecezji, czterokrotnie przeprowadził synod diecezjalny (1636, 1639, 1643, 1647). W 1637 ufundował kalwarię w miejscowości nazwanej Kalwarią Żmudzką oraz osadził tam dominikanów fundując także ich klasztor. W 1632 konsekrował kościół dominikanów w Sejnach. Skutecznie łączył administrację swojej diecezji z działalnością polityczną w senacie oraz sejmach i sejmikach.

W 1635 roku został wyznaczony senatorem rezydentem[5]. Za rządów Władysława IV angażował się w działalność dyplomatyczną. W 1638 był legatem Władysława IV do papieża Urbana VIII, od którego uzyskał tytuł prałata domowego. W 1645 rokuprzewodniczył teologom katolickim na odbywające się w Toruniu Colloquium Charitativum[6] – rozmowę ewangelików i katolików mającą doprowadzić do pojednania wyznań.

W 1648 roku był elektorem Jana II Kazimierza Wazy z Księstwa Żmudzkiego[7].

9 grudnia 1649 przeniesiony na biskupstwo wileńskie. Przeprowadził w nim synod diecezjalny, wizytował parafie. Na sejmie 1653 roku wyznaczony z Senatu komisarzem do zapłaty wojsku Wielkiego Księstwa Litewskiego[8]. W okresie wojny szwedzkiej przebywał w Królewcu.

Za jego zgodą biskup Jerzy Białłozor 20 października 1655 roku podpisał ugodę kiejdańską oddającą Wielkie Księstwo Litewskie pod protekcję Szwecji[9][10].

Pochowany w katedrze wileńskiej.

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ Hierarchia Catholica medii et recentioris aevi, t. IV, Münster 1935, s. 240. (łac.)
  2. ↑ Hierarchia Catholica medii et recentioris aevi, t. IV, Münster 1935, s. 304. (łac.)
  3. ↑ Hierarchia Catholica medii et recentioris aevi, t. IV, Münster 1935, s. 370. (łac.)
  4. ↑ Volumina Legum, t. III, Petersburg 1859, s. 377.
  5. ↑ Volumina Legum, t. III, Petersburg 1859, s. 425.
  6. ↑ Edmund Piszcz, Colloquium charitativum w Toruniu A.D. 1645, Toruń 1995, s. 210.
  7. ↑ Svffragia Woiewodztw, y Ziem Koronnych, y Wielk. Xięstwa Litewskiego. Zgodnie na Naiaśnieyszego Iana Kazimierza Obranego Krola Polskiego [...]. Dane, między Warszawą, a Wolą, Dnia 17. Listopada, Roku 1648, [b.n.s].
  8. ↑ Volumina Legum, t. IV, Petersburg 1860, s. 185.
  9. ↑ Władysław Konopczyński, Kazimierz Lepszy, Akta Ugody Kiejdańskiej 1655 roku, w: Ateneum Wileńskie, r. X, Wilno 1935, s. 204 [32]
  10. ↑ Sławomir Koper, Wielcy zdrajcy. Od Piastów do PRL, Warszawa 2012, s. 138.

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Jerzy_Tyszkiewicz&oldid=61310694”