Joachim Fryderyk Hohenzollern

Joachim Fryderyk Hohenzollern
elektor Brandenburgii
Okres	od 1598 do 18 lipca 1608
Dane biograficzne
Dynastia	Hohenzollernowie
Data i miejsce urodzenia	27 stycznia 1546 Cölln
Data i miejsce śmierci	18 lipca 1608 Köpenick
Ojciec	Jan Jerzy Hohenzollern
Matka	Zofia
Żona	Katarzyna
Dzieci	Jan Zygmunt, Anna Katarzyna, Jan Jerzy, August Fryderyk, Albert Fryderyk, Joachim, Ernest, Barbara Zofia, Chrystian Wilhelm
Żona	Eleonora Hohenzollern
Dzieci	Maria Eleonora

Joachim Fryderyk Hohenzollern (ur. 27 stycznia 1546 Cölln - zm. 18 lipca 1608 Köpenick) – margrabia-elektor Brandenburgii w latach 1598–1608 z dynastii Hohenzollernów.

Życiorys

Urodził się 27 stycznia 1546 r. w Berlinie jako jedyny syn elektora brandenburskiego Jana Jerzego i jego pierwszej żony, piastowskiej księżniczki, Zofii (zmarła dziesięć dni później). Jego dziadkami byli: elektor Brandenburgii Joachim II Hektor Hohenzollern i księżniczka saksońska Magdalena Wettyn oraz książę legnicki Fryderyk II i księżniczka Brandenburgii-Ansbach Zofia Hohenzollern.

W wieku 17 lat został administratorem arcybiskupstwa magdeburskiego i był nim do czasu objęcia w 1598 r. władzy elektora w Brandenburgii. Rok później podpisał z Jerzym Fryderykiem von Ansbach układ o dziedziczeniu. W 1603 r. Hohenzollernowie podpisali w Gerze układ rodowy, regulujący zasady dziedziczenia ziem będących pod ich władzą. Brandenburgia, niepodzielna zgodnie z postanowieniami Złotej Bulli cesarza Karola IV Luksemburga (1346), miała być dziedziczona na zasadzie primogenitury. Pozostałe ziemie, m.in. frankońskie księstwa Ansbach i Bayreuth, miały przypaść młodszym liniom rodu.

W 1603 r. Joachim Fryderyk przejął po Jerzym Fryderyku von Ansbach regencję nad chorym umysłowo księciem pruskim Albrechtem Fryderykiem, dziedziczne księstwo karniowskie i jako zastawne ziemię bytomską i bogumińską. Osobiście na Śląsk nie przybył, wysyłając w zastępstwie posłów. Nowi poddani nie chcieli słuchać elektorskich wysłanników. Katoliccy Habsburgowie, jako panowie zwierzchni Śląska, woleli się pozbyć protestanckich Hohenzollernów. Starania elektora o nadanie ziemi bytomskiej i bogumińskiej w dziedziczne władanie nie powiodły się. Prawdopodobnie dlatego w 1606 r. przekazał Bytom, Bogumin i Karniów młodszemu synowi Janowi Jerzemu.

11 maja 1605 Zygmunt III Waza przekazał mu kuratelę nad chorym umysłowo księciem Prus Albrechtem Fryderykiem Hohenzollernem, który był jego teściem.

Życie prywatne

Joachim Fryderyk był dwukrotnie żonaty, ze swymi kuzynkami z bocznych linii Hohenzollernów. Pierwszą żona została Katarzyna (1549–1602), córka księcia Brandenburgii—Küstrin Jana Hohenzollerna i księżniczki Brunszwickiej-Lüneburg Katarzyny. Ślub odbył się 8 stycznia 1570 roku. Para miała 9 dzieci:

• Jan Zygmunt (1572–1619) – elektor Brandenburgii, książę Prus;
• Anna Katarzyna (1575–1612)– żona króla Danii i Norwegii Chrystiana IV Oldenburga;
• Jan Jerzy (1577–1624)– książę Karniowa;
• August Fryderyk (1580–1601);
• Albert Fryderyk (1582–1600);
• Joachim (1583–1600)
• Ernest (1583–1613)
• Barbara Zofia (1584–1636) – żona księcia Wirtembergii Jana Fryderyka;
• Chrystian Wilhelm (1587–1665);

2 listopada 1603 roku ożenił się z Eleonorą Hohenzollern, córką księcia Prus Albrechta Fryderyka Hohenzollerna i Marii Eleonory Kliwijskiej. Para miała jedną córkę:

• Marię Eleonorę – żonę księcia Palatynatu-Simmern-Kaiserlauten Ludwika Wittelsbacha

Zmarł 18 lipca 1608 r. w Köpenick (dziś dzielnica Berlina). Pochowany został w berlińskiej katedrze.

Bibliografia

• Sebastian Haffner: Prusy bez legendy: Zarys dziejów. Warszawa: Oficyna Historii XIX i XX wieku, 1996. ISBN 83-905989-3-0.
• Th. Hirsch, Joachim Friedrich, Allgemeine Deutsche Biographie, Bd 14, Leipzig 1880.