Juliusz Zborowski
| ||
| Kraj działania | Polska 
| |
| Data i miejsce urodzenia | 8 kwietnia 1888 Lwów | |
| Data i miejsce śmierci | 15 czerwca 1965 Zakopane | |
| Profesor nauk humanistycznych | ||
| Specjalność: etnografia | ||
| Alma Mater | Uniwersytet Jagielloński | |
| Instytucja | Polska Akademia Umiejętności | |
| Dyrektor Narodowego Muzeum Tatrzańskiego w Zakopanem | ||
| Okres spraw. | 1920–1965 | |
| Następca | Tadeusz Szczepanek | |
| Odznaczenia | ||
| ||
Juliusz Zborowski (ur. 8 kwietnia 1888 we Lwowie, zm. 15 czerwca 1965 w Zakopanem) – polski etnograf i językoznawca, znawca Podhala[1]. W latach 1920-1965 dyrektor Narodowego Muzeum Tatrzańskiego w Zakopanem.
Życiorys[edytuj | edytuj kod]
Jakiś czas po narodzinach Juliusza, rodzina przeniosła się ze Lwowa do Nowego Sącza za sprawą nowej posady ojca – Włodzimierza Zborowskiego, który zaczął pracować jako nadinżynier kolei państwowych, a także aktywny członek Towarzystwa Szkoły Ludowej. Juliusz uczył się początkowo w nowosądeckim gimnazjum, a potem (po kolejnym awansie ojca) w Gimnazjum św. Jacka w Krakowie[1].
W latach 1906–1908 studiował na Uniwersytecie Jagiellońskim, następnie w Lipsku (do 1910). Wrócił do Krakowa i uczył przez rok w gimnazjum im. Jana Sobieskiego oraz wolontariacko współpracował z redakcją Słownika Staropolskiego[2].
W 1913 przeniósł się do Nowego Targu, gdzie do połowy 1919 r. uczył w miejscowym gimnazjum języka polskiego, niemieckiego i łaciny[1]. Do 1920 pracował jako nauczyciel w Krakowie i Nowym Targu. Następnie został redaktorem „Gazety Podhalańskiej”. Był uczestnikiem prac Sekcji Ludoznawczej Towarzystwa Tatrzańskiego.
Swoją fascynację kulturą Podhala, realizował m.in. poprzez dokumentację fonograficzną gwary i pieśni góralskich[3].
W 1922 został kustoszem w Muzeum Tatrzańskim im. dr. Tytusa Chałubińskiego w Zakopanem (dział etnograficzny). Wkrótce został dyrektorem tego Muzeum (funkcję tę sprawował do końca życia). W 1918 stał się członkiem Polskiej Akademii Umiejętności, od 1955 – profesor. Prace naukowe publikował w kilku czasopismach, m.in.: „Lud”, „Ziemia”, „Wierchy”. Interesował się również dziejami Zakopanego i twórcami, pisarzami z nim związanymi.
Z Muzeum utworzył placówkę naukową; zgromadził w niej także materiały i bibliografię na temat Podhala. Pochowany został na Cmentarzu Zasłużonych na Pęksowym Brzyzku w Zakopanem.
Odznaczenia[edytuj | edytuj kod]
- Złotym Krzyżem Zasługi – za zasługi na polu pracy naukowej (1937)[4].
Niektóre publikacje[edytuj | edytuj kod]
- Czesi w pieśni i legendzie orawskiej
- Góralskie podania o Szwedach
- Kostka Napierski w poematach Stęczyńskiego
- Legenda o Janosiku
- "Potop" Henryka Sienkiewicza
Zobacz też[edytuj | edytuj kod]
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c Jerzy M. Roszkowski, Udział Juliusza Zborowskiego w akcji spisko-orawskiej 1913–1920, „Rocznik podhalański”, t. VII, Zakopane: Muzeum Tatrzańskie, 1997, ISBN 83-902302-4-0.???
- ↑ S.Urbańczyk, Śp.Juliusz Zborowski, „Język Polski”, r. 46, nr 1, 1966, ss. 9-12.
- ↑ Włodzimierz Antoniewicz, Juliusz Zborowski, „LUD”, t. 49, Polskie towarzystwo etnologicane, Polskie Towarzystwo Ludoznawcze, Towarzystwo ludoznawcze we Lwowie, 1965, s.4.
- ↑ M.P. z 1937 r. nr 260, poz. 411
- Absolwenci i studenci Uniwersytetu Jagiellońskiego (okres zaborów)
- Absolwenci i studenci Uniwersytetu w Lipsku
- Ludzie związani ze Lwowem
- Odznaczeni Złotym Krzyżem Zasługi (II Rzeczpospolita)
- Pochowani na Cmentarzu Zasłużonych na Pęksowym Brzyzku w Zakopanem
- Polscy etnografowie
- Polscy językoznawcy
- Urodzeni w 1888
- Zmarli w 1965
- Członkowie Honorowi Polskiego Towarzystwa Ludoznawczego