Na mapach: 
51°28′14″N 22°27′47″E/51,470556 22,463056
51°28′14″N 22°27′47″E/51,470556 22,463056Kamionka (powiat lubartowski)
Przejdź do nawigacji
Przejdź do wyszukiwania
| ||||
| ||||
_plebania.jpg) Zabytkowa plebania | ||||
| Państwo |  Polska
| |||
| Województwo |  lubelskie
| |||
| Powiat | lubartowski | |||
| Gmina | Kamionka | |||
| Prawa miejskie | ok. 1450-1870, 2021 | |||
| Burmistrz | Karol Ługowski | |||
| Powierzchnia | 5,27 km² | |||
| Populacja (2011) • liczba ludności • gęstość |
1925[1] 365 os./km² | |||
| Strefa numeracyjna | 81 | |||
| Kod pocztowy | 21-132[2] | |||
| Tablice rejestracyjne | LLB | |||
Położenie na mapie gminy Kamionka   Kamionka | ||||
Położenie na mapie Polski  Kamionka | ||||
Położenie na mapie województwa lubelskiego  Kamionka | ||||
Położenie na mapie powiatu lubartowskiego  Kamionka | ||||
| 51°28′14″N 22°27′47″E/51,470556 22,463056
| ||||
| TERC (TERYT) | 0608054 | |||
| SIMC | 0382480 | |||
Urząd miejski ul. Lubartowska 121-132 Kamionka | ||||
| Strona internetowa | ||||
Kamionka – miasto w Polsce położone na Wysoczyźnie Lubartowskiej, w województwie lubelskim, w powiecie lubartowskim, siedziba miejsko-wiejskiej gminy Kamionka. Leży w historycznej Małopolsce, w ziemi lubelskiej[3].
Lokowana ok. 1450–1458 jako prywatne miasto szlacheckie[4]. W drugiej połowie XVI wieku położona w powiecie lubelskim w województwie lubelskim[5]. Prawa miejskie utraciła 13 stycznia 1870[6]. Miejscowość uzyskała ponownie status miasta 1 stycznia 2021[7].
1874–1954 siedziba gminy Kamionka[8][9][10], 1954–1972 gromady Kamionka[11], a od 1973 ponownie gminy Kamionka[12]. W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa lubelskiego.
| SIMC | Nazwa |
|---|---|
| 0382496 | Grabowy Las |
| 0382504 | Kokosz |
| 0382510 | Krzywy Dąb |
| 0382527 | Laski |
| 0382533 | Nowy Skrobów |
| 0382540 | Ostrów |
| 0382579 | Polny Młyn |
| 0382585 | Stare Pole |
Historia[edytuj | edytuj kod]
Najstarsza zachowana pewna wzmianka o Kamionce (Camon’ka) pochodzi z 1415.
W 1450 Jan z Oleśnicy za zgodą króla Kazimierza IV Jagiellończyka przekształcił system prawny miasta z prawa polskiego na niemieckie, co bardzo poprawiło sytuację ekonomiczną i prawną mieszkańców.
W 1656 Kamionka została splądrowana i spalona przez wojska szwedzkie. Wtedy straciła m.in. dawne przywileje królewskie. Jacek Michałowski – ówczesny właściciel, starosta krzepicki, przywilejem Jana II Kazimierza z 1659 przywrócił miastu prawo magdeburskie. Nękające miasteczko epidemie zdziesiątkowały ludność, a pożary w 1806 i 1845 zniszczyły jego zabudowania. Powstanie styczniowe było dla miasta wielkim ciosem: wielu mieszkańców zginęło w bitwach i potyczkach, wielu innych aresztowano i wywieziono na Syberię.
13 stycznia 1870 pozbawiono Kamionkę praw miejskich[15]. Otrzymała status osady i stała się siedzibą gminy.
27 stycznia 2020 roku, Radni Rady Gminy Kamionka podjęli uchwałę w sprawie przeprowadzenia konsultacji społecznych, w przedmiocie odzyskania praw miejskich przez Kamionkę, które zakończyły się 16 marca 2020. 72,04% głosujących opowiedziało się za odzyskaniem praw miejskich, 12,73% przeciw, 14,60% wstrzymało się od głosu, 0,63% głosów nieważnych[16]. Kamionka uzyskała ponownie status miasta 1 stycznia 2021 r.[7]
Zabytki[edytuj | edytuj kod]
- Kościół parafialny pod wezwaniem św. św. Piotra i Pawła – murowany kościół wzniesiony pod koniec XV w. lub początku XVI, najstarszy w powiecie lubartowskim, należy do najstarszych w województwie lubelskim. Zachował swoją gotycką bryłę, przez co na Lubelszczyźnie jest unikatem.
- Kaplica grobowa rodziny Weyssenhoffów z 1848
- Zabytkowe domy mieszkalne i budynki gospodarskie
- Cmentarz rzymskokatolicki: kaplica grobowa rodziny Zamoyskich z lat 1890–1893 oraz zabytkowe nagrobki
- Cmentarz żydowski
Kościół pw. św. św. Piotra i Pawła
Kaplica grobowa Zamoyskich na cmentarzu parafialnym (1890-93)
Kaplica grobowa rodziny Weyssenhoffów
Historyczny herb Kamionki
_(luksus_n)07.JPG)
.jpg)
_Kamionka_2.jpg)
_COA.jpg)
Zobacz też[edytuj | edytuj kod]
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ GUS, Bank Danych Lokalnych.
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 417 [dostęp 2020-12-22] [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
- ↑ Księga sądowa miasta Kamionki w ziemi lubelskiej 1481-1559, oprac. Anna Sochacka i Grzegorz Jawor. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, Lublin 2009. ISBN 978-83-227-2924-3.
- ↑ Zenon Guldon, Jacek Wijaczka, Skupiska i gminy żydowskie w Polsce do końca XVI wieku, w: Czasy Nowożytne, 21, 2008, s. 157.
- ↑ Województwo lubelskie w drugiej połowie XVI wieku, Warszawa 1966, mapa.
- ↑ Postanowienie z 19 (31) grudnia 1869, ogłoszone 1 (13) stycznia 1870 (Dziennik Praw, rok 1869, tom 69, nr 239, s. 465).
- ↑ a b (Dz.U. z 2020 r. poz. 1332) Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 31 lipca 2020 r. w sprawie ustalenia granic niektórych gmin i miast, nadania niektórym miejscowościom statusu miasta, zmiany nazwy gminy oraz siedziby władz gminy.
- ↑ Skorowidz Królestwa Polskiego, czyli Spis alfabetyczny miast, wsi, folwarków, kolonii i wszystkich nomenklatur w guberniach Królestwa Polskiego, z wykazaniem: gubernii, powiatu, gminy, parafii, sądu pokoju lub gminnego, oraz najbliższej stacyi pocztowej, wraz z oddzielnym spisem gmin podług najświeższej ich liczby i nazwy ułożony, wykazujący: odległość każdej danej gminy od miasta powiatowego i sądu swojego gminnego; czy i jakie znajdują się w gminie zakłady fabryczne lub przemysłowe, szkoły itp. oraz ludność każdej gminy, obejmujący także podział sądownictwa krajowego świeżo urządzonego. T. 2.
- ↑ Powiat lubartowski, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. V: Kutowa Wola – Malczyce, Warszawa 1884, s. 381.
- ↑ Skorowidz miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej – Tom IV – Województwo Lubelskie, Główny Urząd Statystyczny Rzeczypospolitej Polskiej, Warszawa 1924.
- ↑ Uchwała Nr 11 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Lublinie z dnia 5 października 1954 r. w sprawie podziału na nowe gromady powiatu lubartowskiego; w ramach Zarządzenia Prezydium Wojewódzkiej Rady Narodowej w Lublinie z dnia 23 listopada 1954 r. w sprawie ogłoszenia uchwał Wojewódzkiej Rady Narodowej w Lublinie z dnia 5 października 1954 r., dotyczących reformy podziału administracyjnego wsi (Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Lublinie z dnia 3 grudnia 1954 r., Nr. 15, Poz. 64).
- ↑ Uchwała Nr XXI/92/72 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Lublinie z dnia 5 grudnia 1972 w sprawie utworzenia gmin w województwie lubelskim (Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Lublinie z dnia 20 grudnia 1972, Nr 12, Poz. 239).
- ↑ Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200).
- ↑ GUS. Rejestr TERYT.
- ↑ Postanowienie z 19 (31) grudnia 1869, ogłoszone 1 (13 stycznia) 1870 (Dziennik Praw, rok 1869, tom 69, nr 239, s. 471).
- ↑ Gmina Kamionka, Wyniki konsultacji społecznych w sprawie nadania praw miejskich dla miejscowości Kamionka, Gmina Kamionka [dostęp 2020-03-22] (pol.).
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- Kamionka (19), [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. III: Haag – Kępy, Warszawa 1882, s. 778.
- Oficjalna strona gminy Kamionka
- Muzeum Zamojskich w Kozłówce
- Cmentarz żydowski
| ||||||||||||
| |||||||||||||||||
| ||||||||||||
| ||||||||||||||
|