Linia kolejowa nr 239

Linia kolejowa nr 239
Mogilno – Orchowo
Dane podstawowe
Numer linii	239
Tabela SRJP	314 (1987/1988)
Długość	20,428 km
Rozstaw szyn	1435 mm
Wjazd na stację Mogilno
Przebieg Legenda eksploatowana / istniejąca   zlikwidowana / rozebrana lub planowana kolej metro lub kolej lekka stacja kolejowa/stacja metra przystanek stacja bez ruchu pasażerskiego ładownia, posterunek ruchu itp przystanek częściowo używany koniec linii odcinek odcinek w tunelu odcinek na estakadzie wiadukt most tunel pod wodą zmiana kilometrażu granica państwowa / inna mijanka przejazd kolejowo-drogowy przeprawa promowa     odcinek zelektryfikowany   0,000 Mogilno 7,517 Kwieciszewo 9,894 Gębice 14,17 Procyń 17,126 Różanna 20,428 Orchowo
Portal Transport szynowy

Linia kolejowa nr 239 – dawna linia kolejowa łącząca stację Mogilno ze stacją Orchowo.

Pierwsze przesłanki zmierzające ku rozpoczęciu budowy linii kolejowej do Orchowa zrodziły się w 1904 roku w kontekście budowy nowej linii kolejowej Września-Witkowo-Mogilno-Barcin-Łabiszyn-Bydgoszcz. Odcinek Witkowo-Mogilno-Barcin miał według relacji Gazety Grudziądzkiej (1904/87) ułatwić komunikację niemieckim kolonistom zamieszkującym te tereny. Na przestrzeni lat toczyły się dyskusje o docelowym przebiegu trasy. 14 lipca 1911 roku ogłoszono, iż finansowanie na budowę nowej linii kolejowej otrzymał odcinek Mogilno-Orchowo. Budowę linii rozpoczęto w 1913 roku. Największe problemy sprawiało pokonanie Jeziora Mogileńskiego. Wał, kilkukrotnie budowany przez jezioro, ulegał zawaleniu. Ostatecznie zdecydowano o wybudowaniu mostu na przesmyku między jeziorami Mogileńskim i Żabieńskim, który jest jednym z najokazalszych na całej linii; jego jednoprzęsłowa, stalowa, w całości nitowana konstrukcja z 1916, podparta na 2 betonowych przyczółkach zachowała się do dzisiaj w miejscowości Żabno. Odcinek Mogilno - Kwieciszewo uruchomiono 2 października 1916 roku, natomiast kilka tygodni później linię przedłużono do stacji Gębice. Odcinek do Orchowa uruchomiono w 1921 roku. Na całej trasie znajduje się aż 25 mostów i wiaduktów, które umożliwiają bezkolizyjny ruch pociągów. Trasa wiedzie przez malownicze tereny polodowcowe z wieloma jeziorami rynnowymi. W 1960 linią kursowały trzy pary pociągów, w tym jedna para bezpośrednio z Barcina. Czas przejazdu wynosił od 46 minut do 71 minut; różnica ta wynikała z doczepiania do niektórych składów także wagonów towarowych, które pozostawiano na stacjach pośrednich: Kwieciszewo, Gębice, Procyń i Różanna. Ostatni pociąg pasażerski przejechał tą trasą w 1987 roku, pomimo przeprowadzonego w 1984 remontu linii. W rezultacie Sieciowy Rozkład Jazdy Pociągów, ważny od 31.05.1987 do 28.05.1988, informuje o "wstrzymaniu ruchu pociągów pasażerskich do odwołania". Ruch pociągów towarowych zawieszono w 1994 roku.

Pod koniec maja 2015 PKP poinformowało gminę Mogilno i gminę Orchowo o podjęciu czynności zmierzających do fizycznej likwidacji linii. 24 września 2015 władze lokalne oraz miejscowi sympatycy kolei doszli w Bydgoszczy do porozumienia z przedstawicielami PKP, zgodnie z którym zaniechano zamiaru likwidacji linii.

W porównaniu z linią Mogilno - Strzelno, linia Mogilno - Orchowo nie jest linią zdewastowaną. Między Kwieciszewem a Gębicami skradzionych zostało około 150 metrów torów, natomiast w Orchowie spróchniały drewniane podrozjezdnice. Na całej linii (z wyjątkiem rozjazdów) podkłady są betonowe. W przypadku wznowienia przewozów wymagany byłby remont bieżący linii połączony z wymianą mostownic na mostach.

10 stycznia 2018 burmistrz Mogilna poinformował, że pojawił się podmiot zainteresowany uruchomieniem przewozów towarowych do Orchowa.

Na linii działa kolej drezynowa prowadzona przez działaczy Mogileńskiego Stowarzyszenia Sympatyków Kolei.