M. Karunanidhi

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Przejdź do nawigacji Przejdź do wyszukiwania
M. Karunanidhi
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia 3 czerwca 1924
Thirukkuvalai, Tamilnadu
Data i miejsce śmierci 7 sierpnia 2018
Ćennaj, Tamilnadu
Indie Premier stanu Tamilnadu
Okres od 13 maja 2006
do 16 maja 2011
Przynależność polityczna Dravida Munnetra Kazhagam
Poprzednik Jayaram Jayalalitha
Następca Jayaram Jayalalitha
Indie Premier stanu Tamilnadu
Okres od 13 maja 1996
do 14 maja 2001
Poprzednik Jayaram Jayalalitha
Następca Jayaram Jayalalitha
Indie Premier stanu Tamilnadu
Okres od 27 stycznia 1989
do 30 stycznia 1991
Poprzednik rządy prezydenckie
Następca rządy prezydenckie
Indie Premier stanu Tamilnadu
Okres od 10 lutego 1969
do 31 stycznia 1976
Poprzednik C.N. Annadurai
Następca rządy prezydenckie
Commons Multimedia w Wikimedia Commons
Wikicytaty Cytaty w Wikicytatach

Muthuvel Karunanidhi (tamil. மு. கருணாநிதி; ur. 3 czerwca 1924[1] w Thirukkuvalai, zm. 7 sierpnia 2018 w Ćennaj[2][3]) – indyjski polityk, scenarzysta, producent filmowy, pisarz, dziennikarz, wydawca, poeta i dramaturg. Pięciokrotny premier rządu stanowego Tamilnadu (1969–1971, 1971–1976, 1989–1991, 1996–2001 oraz od 2006[4] do 2011).

Działalność polityczna[edytuj | edytuj kod]

W działalność polityczną zaangażował się już we wczesnej młodości, w jednym z tamilskich ruchów studenckich. Był jednym z członków założycieli Dravida Munnetra Kazhagam (1949)[5]. Po raz pierwszy dostał się do Zgromadzenia Ustawodawczego stanu Madras w 1957 jako kandydat niezależny[6]. W 1961 został wybrany skarbnikiem DMK. W 1962 uzyskał mandat jako reprezentant tej partii[7] i został zastępcą lidera opozycji w izbie. Wygrane przez DMK wybory stanowe w roku 1967[8] pozwoliły mu na wejście w skład rządu utworzonego przez C.N. Annaduraia. Piastował w nim stanowisko ministra robót publicznych. Po śmierci premiera (3 lutego 1969) 10 lutego tego roku stanął na czele gabinetu[9]. Również w 1969 został liderem DMK.

Działalność wydawnicza[edytuj | edytuj kod]

Wydawał kilka tytułów prasowych: dzienniki Maravan Madal i Mutharam, a także magazyn Murasoli. Był inicjatorem powstania rządowego dziennika Tamilnadu Tamil Arasu[10]. Założył również anglojęzyczny tygodnik The Rising Sun[11].

Życie prywatne[edytuj | edytuj kod]

Trzykrotnie żonaty, doczekał się szóstki dzieci (4 synów i 2 córek). M.K. Muthu jest aktorem i piosenkarzem. M.K. Stalin jest politykiem, deputowanym do Zgromadzenia Ustawodawczego Tamilnadu i wicepremierem w rządzie ojca (do 2011). M.K. Azhagiri jest deputowanym do Lok Sabhy. M.K. Kanimozhi wchodzi w skład Rajya Sabhy.

Twórczość[edytuj | edytuj kod]

Filmografia[edytuj | edytuj kod]

Jako scenarzysta[12][edytuj | edytuj kod]

  • Valiba virundhu (1967)[13]
  • Rajakumari
  • Abimanyu
  • Mandiri Kumari (1950)[14]
  • Marutha Naattu Ilavarasi
  • Manamagan
  • Devaki
  • Parasakthi (1952)
  • Panam
  • Thirumbipaar
  • Naam
  • Manohara
  • Ammaiappan
  • Malai Kallan
  • Rangoon Radha
  • Raja Rani
  • Puthaiyal
  • Pudhumai Pithan
  • Ellorum Innattu Mannar
  • Kuravanchi
  • Thayillapillai
  • Kanchi Thalaivan
  • Poompuhar
  • Poomalai
  • Mani Makudam
  • Marakka Mudiyuma?
  • Avan Pithana?
  • Pookkari
  • Needhikku Thandanai
  • Paalaivana Rojakkal
  • Pasa Paravaikal
  • Padadha Theneekkal
  • Niyaya Tharasu
  • Pasakiligal
  • Paasaparavaigal
  • Kannamma

Jako aktor[15][edytuj | edytuj kod]

  • Soaappu Seeppu Kannadi (1968)

Jako reżyser[edytuj | edytuj kod]

  • Pasakiligal (2006)

Jako producent[edytuj | edytuj kod]

  • Rangoon Radha
  • Kaanji Thalaivan (1963)

Książki[16][edytuj | edytuj kod]

  • Romapuri Pandian
  • Thenpandi Singam
  • Vellikizhamai
  • Nenjukku Needhi
  • Iniyavai Irubathu
  • Sanga Thamizh
  • Kuraloviam
  • Ponnar Sankar
  • Thirukkural Urai
  • Pongi Varum Puthu Vellam[17]

Sztuki teatralne[18][edytuj | edytuj kod]

  • Manimagudam
  • Ore Ratham
  • Palaniappan
  • Thooku Medai
  • Kagithapoo
  • Naane Arivali
  • Vellikizhamai
  • Udhayasooriyan
  • Silappathikaram

Nagrody i wyróżnienia[edytuj | edytuj kod]

  • Doktor honoris causa Annamalai University (1971)[19]
  • Tamil Nadu State Film Award za najlepsze dialogi za Uliyin Osai[20]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ Nadu: Webster’s Facts and Phrases (ang.). Books.google.pl. [dostęp 23 czerwca 2010].
  2. ↑ Maria Abi-Habib: Muthuvel Karunanidhi, 94, Screenwriter Turned Politician, Dies (ang.). nytimes.com, 13 sierpnia 2018. [dostęp 14 sierpnia 2018]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-08-14)].
  3. ↑ Pushpa Narayan, M Karunanidhi, DMK chief and former Tamil Nadu chief ministe, dies aged 94, wyd. 8 sierpnia 2018, The Times of India [dostęp 2018-08-08] [zarchiwizowane z adresu 2018-08-14] (ang.).
  4. ↑ Chief Minister (ang.). Tn.gov.in. [dostęp 23 czerwca 2010].
  5. ↑ Member Profile (ang.). Tn.gov.in. [dostęp 24 czerwca 2010].
  6. ↑ STATISTICAL REPORT ON GENERAL ELECTION, 1957 TO THE LEGISLATIVE ASSEMBLY OF MADRAS (ang.). Eci.nic.in. [dostęp 24 czerwca 2010].
  7. ↑ STATISTICAL REPORT ON GENERAL ELECTION, 1962 TO THE LEGISLATIVE ASSEMBLY OF MADRAS (ang.). Eci.nic.in. [dostęp 24 czerwca 2010].
  8. ↑ STATISTICAL REPORT ON GENERAL ELECTION, 1967 TO THE LEGISLATIVE ASSEMBLY OF MADRAS (ang.). Eci.nic.in. [dostęp 24 czerwca 2010].
  9. ↑ States of India since 1947 (ang.). Worldstatesmen.org. [dostęp 24 czerwca 2010].
  10. ↑ Member Profile (ang.). Tn.gov.in. [dostęp 23 czerwca 2010].
  11. ↑ The Rising Sun – A progressive english weekly (ang.). Therisingsun.in. [dostęp 24 lipca 2010].
  12. ↑ Screenplays (ang.). Drkalaignar.org. [dostęp 23 czerwca 2010].
  13. ↑ World Filmography: 1967 (ang.). Books.google.pl. [dostęp 23 czerwca 2010].
  14. ↑ Pop culture India!: media, arts, and lifestyle (ang.). Books.google.pl. [dostęp 23 czerwca 2010].
  15. ↑ Filmography (ang.). Pluzmedia.in. [dostęp 2 grudnia 2012].
  16. ↑ Books (ang.). Drkalaignar.org. [dostęp 23 czerwca 2010].
  17. ↑ Products – Kalaignar M. Karunanidhi (Tamil Books) (ang.). Egctraders.com. [dostęp 23 czerwca 2010].
  18. ↑ Stageplays (ang.). Drkalaignar.org. [dostęp 23 czerwca 2010].
  19. ↑ Awards (ang.). Drkalaignar.org. [dostęp 15 kwietnia 2011].
  20. ↑ Dr. Kalaignar Karunanidhi Film Awards (ang.). Jointscene.com. [dostęp 23 czerwca 2010].
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=M._Karunanidhi&oldid=61750305”