54°00′37″N 20°04′20″E/54,010278 20,072222Miłakowo
| ||||
| ||||
| ||||
| ||||
| Państwo |  Polska
| |||
| Województwo |  warmińsko-mazurskie
| |||
| Powiat | ostródzki | |||
| Gmina | Miłakowo | |||
| Prawa miejskie | przed 1315 | |||
| Burmistrz | Krzysztof Szulborski | |||
| Powierzchnia | 8,76[1] km² | |||
| Wysokość | 88 m n.p.m. | |||
| Populacja (31.12.2017) • liczba ludności • gęstość |
2609[2][3] 297,8 os./km² | |||
| Strefa numeracyjna | +48 89 | |||
| Kod pocztowy | 14-310 | |||
| Tablice rejestracyjne | NOS | |||
Położenie na mapie gminy Miłakowo  | ||||
Położenie na mapie Polski  | ||||
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego  | ||||
Położenie na mapie powiatu ostródzkiego  | ||||
| 54°00′37″N 20°04′20″E/54,010278 20,072222
| ||||
| TERC (TERYT) | 2815064 | |||
| SIMC | 0481761 | |||
Urząd miejski ul. Olsztyńska 1614-310 Miłakowo | ||||
| Strona internetowa | ||||
| BIP | ||||
Miłakowo (dawniej Libsztat[4], niem. Liebstadt[5]) – miasto w woj. warmińsko-mazurskim, nad rzeką Miłakówką, w powiecie ostródzkim, siedziba gminy miejsko-wiejskiej Miłakowo.
Miłakowo uzyskało lokację miejską przed 1315 rokiem, zdegradowane w 1945 roku, ponowne nadanie praw miejskich w 1998 roku[6].
W latach 1945–46 miejscowość nosiła nazwę Lubieniewo, Lubieniów, Lubomino[7].
Według danych z 1 stycznia 2018 Miłakowo liczyło 2609 mieszkańców[2].
Historia[edytuj | edytuj kod]
Miłakowo powstało w XIV w. jako osada przy zamku krzyżackim. Założycielem zamku i podgrodzia był Henryk von Liebenzell. Od jego nazwiska pochodziła zapewne pierwotna nazwa osiedla – Liebstadt, która pojawia się w dokumencie z roku 1315, w 1323 jest wymieniane jako miasto, w 1360 wybudowano mury miejskie z basztami dwiema bramami miejskimi: Dolną i Królewiecką. Nie jest znany zakres pierwotnych praw miejskich Miłakowa. Wielki mistrz Hans von Tieffen potwierdził i poszerzył prawa miejskie w 1490 r.
Od 1466 część Królestwa Polskiego jako lenno w rękach Zakonu krzyżackiego. W czasie wojny polsko-krzyżackiej Miłakowo było oblegane i zajęte przez wojska polskie. Pod panowaniem Zakonu Miłakowo pozostało do 1525 r., potem należało do Prus Książęcych, pozostających lennem polskim. W czasie potopu szwedzkiego miasto zniszczyli Szwedzi (1659 r.). W 1807 przez miasto przemaszerowały wojska napoleońskie. W dniach 18-21 lutego 1807 na plebanii w Miłakowie kwaterował cesarz Francuzów Napoleon Bonaparte. W 1817 miasto znacząco ucierpiało wskutek pożaru.
W 1945 r. miasto zostało zniszczone w około 50% i utraciło prawa miejskie. W okresie Polski Ludowej powstała roszarnia lnu, wytwórnia wód gazowanych, pracowały piekarnia, młyn i mleczarnia[8]. W latach 1975–1998 administracyjnie należało do województwa olsztyńskiego. W roku 1973 jako wieś należało do powiatu morąskiego. Prawa miejskie odzyskało 1 stycznia 1998 roku[9]. W okresie 1945-1998 wieś gminna.
Miłakowo leży w obrębie krainy historycznej Prusy Górne.
Demografia[edytuj | edytuj kod]
- Piramida wieku mieszkańców Miłakowa w 2014 roku[10].
Zabytki[edytuj | edytuj kod]
- kościół parafialny pw. św. Elżbiety i św. Wojciecha, wybudowany w stylu gotyckim w latach 1360-1380, wieża pochodzi z przełomu XIV i XV w. Kościół był odrestaurowany na początku XX w. Ołtarz główny neogotycki, w bocznych nawach drewniane empory.
- fragmenty murów obronnych z XIV w.
- kościół parafialny pw. Podwyższenia Krzyża Świętego z lat 1860-1869
- ruiny zamku krzyżackiego (ostatecznie zniszczony w 1807 r.) – zachowały się jedynie piwnice
- zespół młyna z XVIII-XIX w.
- wieża ciśnień
- zabudowa małomiasteczkowa z końca XVIII w., XIX w. i początków XX w. o skromnych cechach barokowo-klasycystycznych (budynki przy ul. Morąskiej, Katowickiej)[11].
- cmentarze, sięgające XIX w.: rzymskokatolicki, ewangelicki i żydowski.
Mury obronne
Pozostałości zamku
Młyn
Wieża ciśnień
Transport[edytuj | edytuj kod]
Przez miasto przechodzą drogi:
W przeszłości znajdowała się tu stacja kolejowa.
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Dane Głównego Urzędu Statystycznego: Ludność. Stan i struktura w przekroju terytorialnym (Stan w dniu 31 XII 2008 r.). [dostęp 1.10.2009].
- ↑ a b http://www.polskawliczbach.pl/Milakowo, w oparciu o dane GUS.
- ↑ Powierzchnia i ludność w przekroju terytorialnym w 2018r.
- ↑ Pierwsza powojenna mapa Polski wydana przez WIG Sztabu Generalnego w roku 1945 oraz Mapa województwa pomorskiego, Wyd. Atlas Lwów, 1923
- ↑ Rozporządzenie Ministrów: Administracji Publicznej i Ziem Odzyskanych z dnia 12 listopada 1946 r. o przywróceniu i ustaleniu urzędowych nazw miejscowości (M.P. z 1946 r. nr 142, poz. 262)
- ↑ Robert Krzysztofik, Lokacje miejskie na obszarze Polski. Dokumentacja geograficzno-historyczna, Katowice 2007, s. 52-53.
- ↑ "Morąg – z dziejów miasta i powiatu", Pojezierze, Olsztyn 1973,
- ↑ Jan Bałdowski "Warmia i Mazury, mały przewodnik" Wydawnictwo Sport i Turystyka Warszawa 1977 s. 137
- ↑ Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 14 października 1997 r. w sprawie zmiany granic, nazw i siedzib władz niektórych gmin oraz nadania statusu miasta niektórym miejscowościom w województwach: bielskim, olsztyńskim, piotrkowskim, rzeszowskim, tarnobrzeskim, tarnowskim i włocławskim. (Dz.U. z 1997 r. nr 130, poz. 847)
- ↑ http://www.polskawliczbach.pl/Milakowo, w oparciu o dane GUS.
- ↑ Piotr Skurzyński "Warmia, Mazury, Suwalszczyzna" Wyd. Sport i Turystyka - Muza S.A. Warszawa 2004 ISBN 83-7200-631-8 s. 223
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Tomasz Darmochwał, Marek Jacek Rumiński: Warmia Mazury. Przewodnik, Białystok: Agencja TD, 1996. ISBN 83-902165-0-7, s. 156
- "Morąg – z dziejów miasta i powiatu", Pojezierze, Olsztyn 1973
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- Libsztat, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. V: Kutowa Wola – Malczyce, Warszawa 1884, s. 206.
| ||||||||||
| |||||||||||||
| ||||||||||||
| ||||||||||||