Milicja Faszystowska
Ten artykuł należy dopracować |
Milicja Faszystowska (oficjalna nazwa: Milizia Volontaria per la Sicurezza Nazionale, w skrócie MVSN – Ochotnicza Milicja Bezpieczeństwa Narodowego), tzw. Czarne Koszule – włoska faszystowska organizacja paramilitarna utworzona w 1923 r. przez Benito Mussoliniego, stanowiąca integralny składnik sił zbrojnych, z zachowanym niezależnym statusem.
MVSN brała udział w walkach w czasie kampanii w Abisynii, hiszpańskiej wojnie domowej, a także podczas II wojny światowej.
W 1943 roku po ustanowieniu Włoskiej Republiki Socjalnej została przemianowana na Republikańską Gwardię Narodową i Czarne Brygady.
Historia i ustanowienie[edytuj | edytuj kod]
Ruch faszystowski zrodził się głównie z kombatantów biorących udział w I wojnie światowej. Zaczęli tworzyć oni paramilitarne grupy tzw. squadristi. Stały się one zbrojnym ramieniem Narodowej Partii Faszystowskiej.
W 1922 Czarne Koszule wzięły udział w Marszu na Rzym. Nie stanowiły one jednak większości kroczącej do stolicy. Także większość z nich została zatrzymana w pociągach lub na drogach przez służby policyjne nie stawiając większego oporu. Jednak grupa, która dotarła do Rzymu skutecznie wpłynęła na wyobraźnię króla Wiktora Emanuela III i powstrzymała go od wprowadzenie stanu wyjątkowego, dzięki czemu Benito Mussolini objął tekę premiera Włoch. Owo poświęcenie uczestników marszu, zwłaszcza Czarnych Koszul, było szeroko nagłaśnianie w propagandzie faszystowskiej.
W 1922 squadristi zostały przemianowane na milicję. Wywołało to sprzeciwy niektórych dowódców bojówek, jednak nie doszło do poważniejszych wystąpień. Czarne koszule, jako organizacja, zostały ustanowione 1 lutego 1923. Wtedy to nadano im oficjalną nazwę: Milizia Volontaria per la Sicurezza Nazionale (MVSN). Mussolini ogłosił, że Milicja stanowi integralną część sił zbrojnych, zachował jednak jej autonomię.
Organizacja[edytuj | edytuj kod]
Naczelnym zwierzchnikiem był duce, choć na co dzień dowodził szef sztabu. W czasie wojny milicja podlegała bezpośrednio pod szefa sztabu generalnego. Nazwy oddziałów milicji nawiązywały do tych używanych przez starożytnych Rzymian.
Porównanie liczebnościowe jednostek organizacyjnych MVSN i wojska (w kolejności: nazwa włoska oddziału; w nawiasie nazwa jednostki rzymskiej, do której nawiązywała nazwa jednostki milicji; jednostka porównywalna liczebnościowo w wojsku[1]).
- zona (strefa) = Dywizja
- legione (legion) = Pułk
- coorte (kohorta) = batalion
- centuria (centuria) = kompania
- manipolo (manipuł) = pluton
- squadra (oddział wojskowy) = drużyna
Struktura:
- 15 strefowych ośrodków dowódczych
- 33 grupy legionów
- 133 legiony oraz kilka niezależnych oddziałów i kohort
- 33 grupy legionów
Stopnie[edytuj | edytuj kod]
Działalność[edytuj | edytuj kod]
Pełniła trzy podstawowe funkcje:
- polityczną – umacnianie i obrona ustroju faszystowskiego,
- policyjną – utrzymanie bezpieczeństwa i porządku, szczególnie w instytucjach rządowych na terenie kraju i kolonii,
- wojskową – szkolenie przedpoborowych i rezerwistów, a później również formowanie samodzielnych dywizji Czarnych Koszul.
Milicje specjalizowane[edytuj | edytuj kod]
Oprócz zwykłej Milicji powoływano z biegiem czasu także specjalizowane. Współpracowały one ze sobą jak i z armią, zwłaszcza jednostkami o podobnych zadaniach, oraz służbami publicznymi jak np. z karabinierami. Każda posiadała oddzielną kwaterę główną, z wyjątkiem Milicji Obrony Przeciwlotniczej i Milicji Obrony Wybrzeża. Miały one wspólną kwaterę główną, lecz tak naprawdę były dwoma różnie funkcjonującymi formacjami.
Milicja Kolonialna[edytuj | edytuj kod]
Początki Milicji Kolonialnej to rok 1924, kiedy to utworzono dwa legiony: 1. legion Oea z bazą w Trypolisie i 2. legion Berenice stacjonującym na co dzień w Bengazi. Legion ten został użyty w walkach przeciw arabskim buntownikom. Oba legiony były sformowane z włoskich osadników i ochotników z Włoch.
W 1934 legiony te zredukowano do kohort, a te w 1935 przemianowane na wojskowe bataliony i włączone do piechoty Kolonialnej Armii Królewskiej. Powołano natomiast cztery legiony Milicji: w Trypolisie, Misuracie, Dernie i Bengazi. Wszystkie zostały rozbite, a jej członkowie zginęli albo dostali się do niewoli w czasie II wojny światowej.
Po podbiciu Abisynii w 1936 roku Włosi sformowali siedem legionów MVSN przeznaczonych do służby we Włoskiej Afryce Wschodniej. W Etiopii stacjonowały legiony: 1. w Addis Abebie, 3. w Gonderze, 6. w Gimmie i 7. w Dessie. W Somalii sformowano 5. legion w Mogadiszu. Na terytorium Erytrei działały 2. legion w Asmarze i 4. legion w Massawie. Wszystkie te legiony wzięły udział w Kampanii Wschodnioafrykańskiej w czasie II wojny światowej, a w 1941 zostało rozbite przez aliantów.
Milicja Kolejowa[edytuj | edytuj kod]
Została stworzona w 1923 roku i podlegała Ministerstwu Komunikacji. Jej funkcje pokrywały się z funkcjami policji kolejowej: utrzymywanie porządku, zapobieganie rozbojom na kolei i zapewnienie punktualności kursów. W czasie wojny pełniła funkcję wojsk ochrony kolei. Członkami byli pracownicy kolei. Milicję Kolejową tworzyło 14 legionów i 49 kohort.
Milicja Portowa[edytuj | edytuj kod]
Utworzona w 1924 roku posiadała 4 legiony. Miała za zadanie utrzymywać porządek w portach (także w koloniach) i ważniejszych odcinkach wybrzeża. Ściśle współpracowała z Milicją Obrony Wybrzeża. Podobnie jak Milicja Kolejowa podlegała Ministerstwu Komunikacji.
Milicja Poczty i Telegrafu[edytuj | edytuj kod]
Oddziały te zostały zrekrutowane z urzędników i pracowników poczty i telekomunikacji w 1925. Także podlegała Ministerstwu Komunikacji, a do jej zadań należała kontrola i ochrona sfery usług pocztowych, telefonicznych i telegraficznych przed oszustwami. W czasie wojny wypełniała główne zadania w cenzurze i poczcie wojskowej.
Milicja Leśna[edytuj | edytuj kod]
Zorganizowana w 1926 w celu ochrony i zagospodarowania obszarów leśnych, łowisk rybnych i zwierzyny. Pełniła funkcje Straży Leśnej, zwalczała kłusownictwo i nielegalne wycinanie drzew oraz połowy. Jej współpraca z armią polegała na dostawach drewna i wody, urządzaniu obozowisk itp. Posiadała 9 legionów + 1 kolonialny, legion zmotoryzowany i 3 oddzielne kohorty. Jako, że niektóre jej jednostki stacjonowały na terenach przygranicznych i mogły zostać użyte w walkach miała własną szkołę podoficerów i szeregowców. Milicja Leśna podlegała Ministerstwu Rolnictwa i Leśnictwa.
Milicja Drogowa[edytuj | edytuj kod]
Milicja ta podlegająca Ministerstwu Robót Publicznych została utworzona w 1928 roku i pełniła obowiązki policji drogowej. Razem z karabinierami kierowała ruchem i pilnowała porządku na drogach i autostradach. Składała się z 17 jednostek z własnymi komendanturami, 4 jednostek o wspólnej komendaturze, 3 jednostek autonomicznych. Istniała także jednostka przeznaczona do służby w Albanii.
Milicja Obrony Przeciwlotniczej i Milicja Obrony Wybrzeża[edytuj | edytuj kod]
Obie formacje podlegały jednej kwaterze głównej, a w czasie wojny działały pod kontrolą lokalnych komendantur obrony terytorialnej. Do służby w tych oddziałach MVSN przeznaczani byli mężczyźni w wieku 18-20 lat, którzy skończyli 27 lat oraz ci, którzy byli niezdolni do służby wojskowej, a mieszkali w pobliżu baterii.
Pierwszą założono w roku 1927. Milicja Obrony Przeciwlotniczej należała do ludowej formacji obrony przeciwlotniczej (była jeszcze wojskowa). Oddelegowani członkowie stanowili załogi stałych baterii. Formacja zasilała też szeregi służb obserwacyjnych i reflektorowych. W skład tego rodzaju Milicji wchodziło 16 komendantur terytorialnych i 22 legiony. Posiadała też własną szkołę główną.
Milicja Obrony Wybrzeża została sformowana w 1932 roku i podlegała Sztabowi Generalnemu Marynarki Wojennej. Składała się z 14 legionów. Ich członkowie stanowili załogi nadbrzeżnych baterii. Milicja ta także posiadała swoją uczelnię.
Milicja Graniczna[edytuj | edytuj kod]
Zorganizowana z oddziałów specjalnych zwykłej milicji stacjonujących na obszarach przygranicznych w 1927. Organizacja miała za zadanie strzec granic przed nielegalnym przekraczaniem i przemytem. Pełniła też funkcje zwiadowcze, a w razie konfliktu wspomagać wojska w obronie granic. W wypełnianiu jej zadań współpracowała ze Strażą Skarbową i Służbą Bezpieczeństwa Publicznego. Składała się z 4 legionów.
Milicja Uniwersytecka[edytuj | edytuj kod]
Powstała w 1931, a tworzyli ją studenci uniwersytetów. Po odbyciu służby zostawali oficerami rezerwy. Milicja liczyła 9 legionów, 18 niezależnych kohort oraz 69-70 oddziałów szkoleniowych ćwiczonych w Libii i Abisynii. Jedna z kohort walczyła w Etiopii, a liczni ochotnicy z uniwersytetów brali udział w hiszpańskiej wojnie domowej.
Albańska Milicja Faszystowska[edytuj | edytuj kod]
Została zorganizowana w 1939 przez Włochów, zaraz po zajęciu przez nich Albanii w 1938 roku. Oficerowie byli Włochami, podoficerowie rekrutowali się zarówno spośród Włochów jak i Albańczyków. Uformowano 4 legiony: 1. w Tiranie, 2. w Coritza, 3. w Valonie, a legion 4. w Scutari. Albańska MVSN została rozwiązana po kapitulacji Włoch 8 września 1943 roku. Część członków przeszła do formowanych przez Niemców jednostek albańskiej SS.
Stosunki z Armią Królewską[edytuj | edytuj kod]
MVSN faktycznie była niezależną armią, przez co wyżsi oficerowie Armii Królewskiej byli do niej nieprzychylnie nastawieni przez cały okres jej istnienia.
Działania bojowe[edytuj | edytuj kod]
Abisynia 1935-1936[edytuj | edytuj kod]
W czasie wojny włosko-abisyńskiej Czarne Koszule utworzyły i wystawiły do walki 7 dywizji.
- I Divisione CCNN[2] „23 Marzo” – 1. dywizja Czarnych Koszul „23 marca"
- I Divisione CCNN „28 Ottobre” – 2. dywizja Czarnych Koszul „28 października"
- III Divisione CCNN „21 Aprile” – 3. dywizja Czarnych Koszul „21 kwietnia"
- IV Divisione CCNN „3 Gennaio” – 4. dywizja Czarnych Koszul „3 stycznia"
- V Divisione CCNN „1 Febbraio” – 5. dywizja Czarnych Koszul „1 lutego"
- VI Divisione CCNN „Tevere” – 6. dywizja Czarnych Koszul „Tyber"
- VII Divisone CCNN „Cirene” – 7. dywizja Czarnych Koszul „Cyrena"
II wojna światowa[edytuj | edytuj kod]
Dywizje Czarnych Koszul walczyły w Afryce Północnej, a niektóre oddziały w czasie wojny z Grecją. Czarne Koszule straciły w czasie wojny 14 000 ludzi.
Koniec MVSN, Guardia Nazionale Repubblicana[edytuj | edytuj kod]
Po alianckiej inwazji na Sycylię od władzy, przez Wielką Radę Faszystowską, został odsunięty Benito Mussolini. Został on aresztowany i osadzony w nieznanym miejscu. Nowy rząd, na którego czele stał marszałek Pietro Badoglio rozpoczął tajne negocjacje z aliantami, co doprowadziło do kapitulacji Włoch 8 września 1943. Aby zapobiec ewentualnym próbom przewrotu ze strony faszystów i ich powrotu do władzy generalicja Armii Królewskiej już wcześniej zaczęła obsadzać stanowiska w Milicji Faszystowskiej, a jej jednostki łączyć z regularnymi oddziałami wojska. 12 września Mussolini został odbity przez komandosów SS i Luftwaffe pod dowództwem Otto Skorzennego. 13 października rząd Badoglia wypowiedział wojnę Niemcom przez co kraj został podzielony.
Armia zlikwidowała faszystowskie tytuły i insygnia używane w MVSN. 6 grudnia 1943 rząd włoski oficjalnie rozwiązał Milicję Faszystowską. Część jej byłych członków przyłączyła się do profaszystowskich jednostek tworzonych przez Niemców na zajętych przez nich terenach.
W tym czasie Benito Mussolini utworzył tam Włoską Republikę Socjalną – kolaboracyjne państwo faszystowskie. 24 listopada 1943 powołał do życia z resztek Milicji, ochotników i niektórych kolaboracyjnych jednostek, Guardia Nazionale Repubblicana (Republikańską Gwardię Narodową, GNR), która w prostej linii była kontynuatorką Czarnych Koszul. Jej zadaniem było utrzymywanie porządku na zajętych przez Niemców terenach oraz walka z ruchem oporu i przeciwnikami politycznymi. 30 czerwca 1944 z członków partii faszystowskiej i niektórych członków Milicji utworzono Czarne Brygady. Jej zadania były identyczne co GNRu. Obie jednostki brały udział w walkach na terenie Włoch aż do śmierci Mussoliniego i kapitulacji Niemiec na tym froncie.
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Rex Trye , Żołnierze Mussoliniego, Zenon Miernicki (tłum.), Warszawa: Dom Wydawniczy Bellona, 2000, ISBN 83-11-09003-3, OCLC 749459409 .
- Robert O Paxton , Anatomia Faszyzmu, Przemysław Bandel (tłum.), Maria Zmierczak, Poznań: Dom Wydawniczy „Rebis”, 2005, ISBN 83-7301-602-3, OCLC 749716906 .
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
Zobacz też[edytuj | edytuj kod]
- Faszyzm, Faszyzm włoski
- Narodowa Partia Faszystowska
- Czarne Brygady
- OVRA
- Benito Mussolini
- Włochy w czasie II wojny światowej
- Sturmabteilung
- Historia Włoch
- Milicja
- Organizacja paramilitarna
- Czarna sotnia