
Muzeum Historyczne Miasta Krakowa
| ||
![]() Pałac pod Krzysztofory | ||
Państwo | ![]() | |
Miejscowość | Kraków | |
Adres | Rynek Główny 35 31-011 Kraków | |
Data założenia | 1899 | |
Zakres zbiorów | historia miasta Krakowa | |
Dyrektor | Michał Niezabitowski | |
Położenie na mapie Starego Miasta w Krakowie ![]() | ||
Położenie na mapie Polski ![]() | ||
Położenie na mapie województwa małopolskiego ![]() | ||
Położenie na mapie Krakowa ![]() | ||
![]() | ||
Strona internetowa |
Muzeum Historyczne Miasta Krakowa (nazwa skrócona używana od 2019: Muzeum Krakowa[1]) – muzeum historyczne założone w 1899 roku, którego główna siedziba mieści się w Pałacu pod Krzysztofory przy Rynku Głównym 35 w Krakowie.
Historia[edytuj | edytuj kod]
Muzeum, powołane do życia jako oddział Archiwum Akt Dawnych miasta Krakowa, kilkakrotnie zmieniało swoją siedzibę; najpierw znajdowało się w budynku Archiwum Państwowego przy ulicy Siennej, potem w Domu pod Krzyżem (ul. Szpitalna), w Kamienicy Krauzowskiej (ul. św. Jana) i od 1964 roku w Krzysztoforach. Początkowo Muzeum nie eksponowało swoich zbiorów, dopiero w 1952 przy ul. św. Jana została otwarta pierwsza wystawa stała.
Od początku swojego istnienia Muzeum dba o kultywowanie lokalnych tradycji, takich jak Lajkonik, bractwo kurkowe czy szopki krakowskie (od 1946 jest organizatorem konkursu szopek krakowskich).
Stała ekspozycja „Z Dziejów i Kultury Krakowa”, prezentująca m.in. dawną broń, dzieła sztuki i pamiątki związane z Krakowem, z samorządem miejskim i z cechami, jest nieczynna ze względu na trwający remont Krzysztoforów.
Dyrektorzy[edytuj | edytuj kod]
Dyrektorzy Muzeum:
- 1946–1964 Jerzy Dobrzycki
- 1964–1974 Stanisław Czerpak
- 1974–1984 Sławomir Wojak
- 1984–2003 Andrzej Szczygieł
- od 2004 Michał Niezabitowski[2]
Oddziały Muzeum[edytuj | edytuj kod]
- Pałac Krzysztofory (wystawa stała „Cyberteka. Kraków – czas i przestrzeń”)
- Synagoga Stara (wystawa stała „Dzieje i kultura Żydów krakowskich”)
- Fabryka Schindlera (wystawa stała „Kraków – czas okupacji 1939-1945”)
- Apteka Pod Orłem (wystawa stała „Apteka Tadeusza Pankiewicza w getcie krakowskich”)
- Ulica Pomorska (wystawa stała „Krakowianie wobec terroru 1939-1945-1956”)
- Kamienica Hipolitów (wystawa stała „Dom mieszczański”)
- Wieża Ratuszowa
- Barbakan
- Mury Obronne (wystawa czasowa „Trasa Obronności”)
- Celestat (wystawa stała „Dzieje Krakowskiego Bractwa Kurkowego i obronność miejska”)
- Muzeum Nowej Huty z filią Podziemna Nowa Huta
- Dom Zwierzyniecki (wystawa stała „Mieszkanie przedmiejskie przed stu laty”)
- Podziemia Rynku
- Dom pod Krzyżem (wystawa stała „Dzieje teatru krakowskiego” nieczynna)
- Thesaurus Cracoviensis
- Muzeum Podgórza (wystawa stała „Miasto pod kopcem Kraka”)
- Rydlówka
- KL Plaszow (wystawa czasowa „Wystawa plenerowa „KL Plaszow")
Status prawny i struktura organizacyjna Muzeum[edytuj | edytuj kod]
Muzeum działa w oparciu o:
- ustawę z dnia 21 listopada 1996 roku o muzeach[3]
- ustawę z dnia 25 października 1991 roku o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej[4]
- ustawę z dnia 8 marca 1990 roku o samorządzie terytorialnym[5]
- ustawę z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych[6]
- statutu[7]
- strategię na lata 2006-2014[8]
- kodeks etyki zawodowej ICOM
Zgodnie ze statutem jest samorządową instytucją kultury, wyodrębnioną pod względem prawnym i ekonomiczno-finansowym, której organizatorem jest Gmina Miejska Kraków. W skład struktury organizacyjnej Muzeum wchodzą następujące działy i oddziały:[9]
- Działy
- Dział Historii i Sztuki Krakowa Średniowiecznego,
- Dział Historii i Sztuki Krakowa Nowożytnego,
- Dział Historii i Sztuki Krakowa Nowoczesnego,
- Dział Historii i Sztuki Krakowa Współczesnego,
- Dział Drukarstwa, Introligatorstwa i Prasy Krakowskiej,
- Dział Folkloru i Tradycji Krakowa,
- Dział Fotografii Krakowskiej,
- Dział Inwentaryzacji i Gromadzenia Zbiorów,
- Dział Edukacji – z udostępnieniem Wieży Ratuszowej i Barbakanu,
- Dział Promocji i Marketingu,
- Dział Księgowości,
- Dział Administracji,
- Biblioteka Naukowa i Archiwum.
- Oddziały
- Oddział I „Pałac Krzysztofory”, z Filią „Wieża Ratuszowa”,
- Oddział II „Dom pod Krzyżem”,
- Oddział III „Stara Synagoga”,
- Oddział IV „Fabryka Emalia Oskara Schindlera”, z filiami: Filia „Ulica Pomorska” i Filia „Apteka pod Orłem Tadeusza Pankiewicza”,
- Oddział V „Celestat”, z filiami: Filia „Barbakan” i Filia „Mury Obronne”,
- Oddział VI „Kamienica Hipolitów”,
- Oddział VII „Dom Zwierzyniecki”,
- Oddział VIII „Dzieje Nowej Huty”,
- Oddział IX „Rynek Podziemny”,
- Oddział X „Thesaurus Cracoviensis”.
Nadzór nad Muzeum w sposób ogólny sprawuje Minister Kultury i Dziedzictwa Narodowego, a w sposób bezpośredni bezpośredni – organizator. Wydział Kultury i Dziedzictwa Narodowego Urzędu Miasta Krakowa. 21 września 2005 r. Muzeum zostało wpisane do Państwowego Rejestru Muzeów pod nr DDN-IV/PRM/84/05 prowadzonego przez Ministra Dziedzictwa i Kultury Narodowej.
Od 2005 roku muzeum jest zrzeszone w powstałej w Paryżu w 1946 Międzynarodowej Radzie Muzeów (ang. International Counsil of Museums – ICOM) – organizacji pozarządowej zrzeszającej muza i ich pracowników. 15 Ogólne Zgromadzenie ICOM w dniu 4 listopada 1986 r. w Buenos Aires, w Argentynie uchwaliło kodeks etyki zawodowej Międzynarodowej Rady Muzeów.
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Uchwała Nr CXV/3055/18 Rady Miasta Krakowa z dnia 7 listopada 2018 r. w sprawie nadania statutu Muzeum Historycznemu Miasta Krakowa [dostęp 2019-04-28] .
- ↑ Muzeum Historyczne Miasta Krakowa. W: Encyklopedia Krakowa. Warszawa – Kraków: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2000, s. 640. ISBN 83-01-13325-2.; Rekapitulacja dziejów. Dziennik Polski, 2003-12-20. [dostęp 2020-10-13].
- ↑ Ustawa z dnia 21 listopada 1996 r. o muzeach (Dz.U. z 2020 r. poz. 902)
- ↑ Ustawa z dnia 25 października 1991 r. o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej (Dz.U. z 2020 r. poz. 194)
- ↑ Ustawa z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz.U. z 2020 r. poz. 713)
- ↑ Ustawa z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (Dz.U. z 2021 r. poz. 305)
- ↑ Statut Muzeum Historycznego Miasta Krakowa. Biuletyn Informacji Publicznej. [dostęp 20 października 2008].
- ↑ Strategia Muzeum Historycznego Miasta Krakowa na lata 2006–2014. Biuletyn Informacji Publicznej. [dostęp 20 października 2008].
- ↑ Struktura Organizacyjna Muzeum Historycznego Miasta Krakowa. Biuletyn Informacji Publicznej. [dostęp 20 października 2008].
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Marian Hanik, Muzea Krakowa, Kraków: Krakowski Ośrodek Informacji Turystycznej, 1991.
- Stanisław Lorentz, Przewodnik po muzeach i zbiorach w Polsce, Warszawa: Wydawnictwo Interpress, 1973.
- Piotr Hapanowicz, Michał Niezabitowski, Wacław Passowicz, Zagadkowy Kraków, Kraków: Towarzystwo "Pro Museo" [etc.], 2003, ISBN 83-908148-9-7.