Ośno Lubuskie

	Ośno Lubuskie
	Ośno Lubuskie
	; Ratusz w Ośnie Lubuskim
Herb	Flaga
Państwo	Polska
Województwo	lubuskie
Powiat	słubicki
Gmina	Ośno Lubuskie
Prawa miejskie	przed 1347
Burmistrz	Stanisław Kozłowski
Powierzchnia	8,01 km²
Populacja (31.12.2019); • liczba ludności; • gęstość	; 3915; 488,8 os./km²
Strefa numeracyjna	+48 95
Kod pocztowy	69-220
Tablice rejestracyjne	FSL
	Położenie na mapie gminy Ośno Lubuskie Ośno Lubuskie
	Położenie na mapie Polski Ośno Lubuskie
	Położenie na mapie województwa lubuskiego Ośno Lubuskie
	Położenie na mapie powiatu słubickiego Ośno Lubuskie
	52°27′08″N 14°52′39″E/52,452222 14,877500
TERC (TERYT)	0805034
SIMC	0935587
	Urząd miejskiRynek 1; 69-220 Ośno Lubuskie
	Multimedia w Wikimedia Commons
	Informacje w Wikipodróżach
	Strona internetowa

Ten artykuł dotyczy miasta. Zobacz też: Ośno Lubuskie (ujednoznacznienie).

Ośno Lubuskie (niem. Drossen, daw. Ośno) – miasto w województwie lubuskim, w powiecie słubickim, położone nad rzeką Łęcza i jeziorem Reczynek, na historycznej ziemi lubuskiej. Siedziba gminy miejsko-wiejskiej Ośno Lubuskie. W latach 1975–1998 miasto administracyjnie należało do woj. gorzowskiego.

Miasto o charakterze turystyczno-wypoczynkowym, położone wśród wzgórz morenowych Wysoczyzny Lubuskiej.

Według danych GUS z 31 grudnia 2019 r. Ośno Lubuskie liczyło 3915 mieszkańców^[1].

Historia[edytuj | edytuj kod]

Fragment murów miejskich z Basztą Krzaków

W okresie wczesnopiastowskim istniał tu gród obronny. Wzmiankowane po raz pierwszy w 1252 r. jako "civitas forensi Osna". Przywilej miasta uzyskało w roku 1282 od biskupów lubuskich, do których należało. Pierwszym wójtem został Dzierżko z Chyciny^[2].Ośno stanowiło własność biskupów lubuskich, a od 1258 roku właścicielami miejscowości byli margrabiowie brandenburscy^[3]. Władztwo polskie sięgnęło tu ponownie po wybuchu wojny o przynależność ziemi lubuskiej w 1319, sięgnęły tu granice księstwa głogowskiego. W 1324 w mieście przebywał piastowski książę Jan ścinawski^[4], później ponownie zajęte przez Brandenburgię. Formalnie biskup lubuski przekazał miasto na własność Brandenburgii w 1401 roku. Przed 1347 r. Ośno Lubuskie otrzymało pełne prawa miejskie. W 1369 roku Ośno otrzymało prawo bicia własnej monety. Początkowo była to osada targowa, gród obronny z podgrodziem, z czasem przekształciły się w miasto. W okresie średniowiecza Ośno stało się głównym ośrodkiem ziemi torzymskiej, a od 1447 roku, kiedy ustanowiono tu starostwo krajowe – stolicą ziemi torzymskiej. Było to także miasto dekanalne. Dekanat zorganizowano tu przed 1249 rokiem. Obejmował on 42 kościoły i był największy w całej diecezji^[3]. Od 1373 do 1415 wraz z Brandenburgią we władaniu Korony Czeskiej.

Dawny herb Ośna Lubuskiego

Wiele razy miasto płonęło, nie omijały go wojny i zarazy. Miasto słynęło z piwa ośnieńskiego, uprawy kwiatów (plantacje konwalii, stąd nazwa niem. Maiblumenstadt), szparagów i porzeczek. W 1565 roku w Ośnie było 857 warzelni piwa, a w XVIII wieku istniało 157 warsztatów tkackich. W 1584 roku nadano mu prawo urządzania dwóch jarmarków rocznie^[3].

Od roku 1810 miasto było stolicą tzw. Ziemi Torzymskiej. Od 1871 w składzie Niemiec.

W 1945 r. zniszczone w 70% miasto zostało włączone do Polski. Dotychczasowych mieszkańców wysiedlono do Niemiec^[3]. W 1946 zatwierdzono urzędowo nazwę Ośno^[5], w 1948 zatwierdzono obecną nazwę.

W miejscowości działało państwowe gospodarstwo rolne – Państwowe Przedsiębiorstwo Gospodarki Rolnej w Ośnie Lubuskim^[6].

Zabytki[edytuj | edytuj kod]

Gotycki kościół pw. św. Jakuba

Według rejestru Narodowego Instytutu Dziedzictwa na listę zabytków wpisane są^[7]:

układ urbanistyczny
kościół parafialny pod wezwaniem św. Jakuba, gotycki z lat 1298-1380 do XIX wieku; najstarsza budowla miasta; kościół posiada wysoką masywną wieżę ozdobioną blendami, wewnątrz m.in. późnorenesansowy polichromowany ołtarz z 1627 roku, ambona z 1619 roku, kamienna chrzcielnica z 1667 roku^[8]
kościół Gminy Nowoapostolskiej, obecnie rzymskokatolicki filialny pod wezwaniem Podwyższenia Krzyża, Al. Pokoju, z 1933 roku
kaplica cmentarna pod wezwaniem św. Gertrudy, późnogotycka z połowy XV wieku na cmentarzu

Mury miejskie

Baszta Krzaków

Baszta Złodziejska

Baszta Kapłańska

Baszta Wielka Chyżańska

Mury miejskie

mury obronne, z XIV–XV wieku, średniowieczne mury miejski wzniesione w 1477 roku, w których umieszczono 12 baszt; mury otaczają miasto na długości 1350 metrów, są zbudowane z głazów narzutowych, nadbudowane i uzupełniane cegłami
ratusz z 1517, odbudowany 1842-44, neogotycki ratusz, który stoi na miejscu gotyckiego, wybudowany według projektu architekt Emila Flaminiusa
dom, ul. 1 Maja 32, szachulcowy, z XVIII wieku/XIX wieku, nie istnieje

inne zabytki:

synagoga
stara synagoga
cmentarz żydowski
wieża ciśnień z 1903 roku
liczne kamienice z XVIII i XIX wieku^[8].

Demografia[edytuj | edytuj kod]

Źródło:^[3]^[9]

Piramida wieku mieszkańców Ośna Lubuskiego w 2014 roku^[10].

Według danych z 30 czerwca 2016 r. miasto miało 3904 mieszkańców^[11].

Sport i rekreacja[edytuj | edytuj kod]

W Ośnie Lubuskim istnieje hala sportowa przy Szkole Podstawowej, wyposażona w boiska, sanitariaty oraz widownię na 200 miejsc^[12]. Znajduje się tu także Stadion Miejski o pojemności 700 widzów (w tym 360 miejsc siedzących).

Swoją siedzibę ma tu Miejski Klub Sportowy „Spójnia” Ośno Lubuskie, założony w roku 1948 pod nazwą „Chrobry”, grający obecnie w IV lidze. Charakterystyczne barwy zespołu: biało-czerwono-żółte^[13]^[14].

W mieście znajdują się zespoły zieleni miejskiej takie jak Park „Stary Rynek” oraz Park „Słowackiego”.

Transport[edytuj | edytuj kod]

Stacja kolejowa Ośno Lubuskie

Transport drogowy[edytuj | edytuj kod]

Miasto znajduje się przy drodze wojewódzkiej nr 137 Słubice-Kowalów-Ośno Lubuskie-Międzyrzecz-Trzciel oraz przy drodze wojewódzkiej nr 134 Urad-Rzepin-Ośno Lubuskie-Radachów^[15].

Transport kolejowy[edytuj | edytuj kod]

W Ośnie Lubuskim znajduje się stacja kolejowa Ośno Lubuskie, która znajduje się na linii kolejowej nr 364 łączącej Rzepin z Wierzbnem^[16].

Wspólnoty wyznaniowe[edytuj | edytuj kod]

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

Urząd Miasta i Gminy w Ośnie Lubuskim, Ośno Lubuskie: Plan miasta, Wydanie II 2003/2004, ISBN 83-87873-20-9.
Wojciech Eckert: System obronny Ośna Lubuskiego. Piękno do odkrycia = The fortification of Ośno Lubuskie. A beauty to be discovered, Czasopismo Techniczne - Architektura, zeszyt 7, 2009, s. 235-238.
Jarosław Lewczuk, Błażej Skaziński, Bożena Grabowska: Zabytki północnej części województwa lubuskiego. Gorzów Wlkp.: WUOZ, 2004. ISBN 83-921289-0-7.
Roland Semik: Ratusz miejski w Ośnie Lubuskim, w: Wiadomości Powiatowe - biuletyn powiatu słubickiego, grudzień 2013, s. 10 (ISSN 2299-1921).

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

↑ ^a ^b Wyniki badań bieżących - Baza Demografia - Główny Urząd Statystyczny, demografia.stat.gov.pl [dostęp 2020-07-19] .
↑ Na Ziemi Ojców, Rocznik Ziem Zachodnich i Północnych, 1962, Towarzystwo Rozwoju Ziem Zachodnich, str. 221
↑ ^a ^b ^c ^d ^e Urząd Miasta w Ośnie Lubuskim: Ośno Lubuskie (pol.). [dostęp 10-06-2010].
↑ Edward Rymar, Rywalizacja o ziemię lubuską i kasztelanię międzyrzecką, w: Śląski Kwartalnik Historyczny Sobótka, nr 4/1979, s. 489
↑ Zarządzenie Ministrów: Administracji Publicznej i Ziem Odzyskanych z dnia 7 maja 1946 r. (M.P. z 1946 r. nr 44, poz. 85).
↑ Mapa topograficzna - Geoportal. [dostęp 2011-09-24].
↑ Rejestr zabytków nieruchomych woj. lubuskiego - stan na 31.12.2012 r.. Narodowy Instytut Dziedzictwa. s. 56. [dostęp 4.2.13].
↑ ^a ^b Urząd Miasta w Ośnie Lubuskim: Monografia Od Drossen do Ośna Lubuskiego (pol.). [dostęp 10-06-2010].
↑ Ludność Ośna Lubuskiego w latach 1933–1939 (niem.). [dostęp 10 czerwca 2010].
↑ Ośno Lubuskie w liczbach, [w:] Polska w liczbach [online], polskawliczbach.pl [dostęp 2016-01-09] (pol.), liczba ludności w oparciu o dane GUS.
↑ Plan odnowy miejscowości Ośno Lubuskie (Stan w dniu 31 12 2010 r.), Urząd miasta i gminy Ośno Lubuskie.
↑ Urząd Miasta w Ośnie Lubuskim: Budowa hali sportowej przy Zespole Szkól Publicznych w Ośnie Lubuskim. [dostęp 2010-06-10].
↑ 90minut.pl: Skarb - Spójnia Ośno Lubuskie. [dostęp 2010-07-27].
↑ spojnia.osno.info: Kronika sportowa MKS Spójnia Ośno Lubuskie.. [dostęp 2010-07-27].
↑ Pojezierze Lubuskie. Mapa turystyczna 1:120 000. Zakł. Kartogr. Sygnatura, Zielona Góra. 2007. ISBN 978-83-7499-100-1.
↑ kolej.one.pl: linia Rzepin-Wierzbno. [dostęp 2010-06-10].
↑ Dane według wyszukiwarki zborów, na oficjalnej stronie Świadków Jehowy jw.org [dostęp 2014-06-04] .

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]

[populacja2019-1] Wyniki badań bieżących - Baza Demografia - Główny Urząd Statystyczny, demografia.stat.gov.pl [dostęp 2020-07-19] .

[2] Na Ziemi Ojców, Rocznik Ziem Zachodnich i Północnych, 1962, Towarzystwo Rozwoju Ziem Zachodnich, str. 221

[Osno-3] Urząd Miasta w Ośnie Lubuskim: Ośno Lubuskie (pol.). [dostęp 10-06-2010].

[4] Edward Rymar, Rywalizacja o ziemię lubuską i kasztelanię międzyrzecką, w: Śląski Kwartalnik Historyczny Sobótka, nr 4/1979, s. 489

[5] Zarządzenie Ministrów: Administracji Publicznej i Ziem Odzyskanych z dnia 7 maja 1946 r. (M.P. z 1946 r. nr 44, poz. 85).

[6] Mapa topograficzna - Geoportal. [dostęp 2011-09-24].

[7] Rejestr zabytków nieruchomych woj. lubuskiego - stan na 31.12.2012 r.. Narodowy Instytut Dziedzictwa. s. 56. [dostęp 4.2.13].

[Zabytek-8] Urząd Miasta w Ośnie Lubuskim: Monografia Od Drossen do Ośna Lubuskiego (pol.). [dostęp 10-06-2010].

[9] Ludność Ośna Lubuskiego w latach 1933–1939 (niem.). [dostęp 10 czerwca 2010].

[populacja2016-10] Ośno Lubuskie w liczbach, [w:] Polska w liczbach [online], polskawliczbach.pl [dostęp 2016-01-09] (pol.), liczba ludności w oparciu o dane GUS.

[Ludnosc_Polski-11] Plan odnowy miejscowości Ośno Lubuskie (Stan w dniu 31 12 2010 r.), Urząd miasta i gminy Ośno Lubuskie.

[12] Urząd Miasta w Ośnie Lubuskim: Budowa hali sportowej przy Zespole Szkól Publicznych w Ośnie Lubuskim. [dostęp 2010-06-10].

[13] 90minut.pl: Skarb - Spójnia Ośno Lubuskie. [dostęp 2010-07-27].

[14] spojnia.osno.info: Kronika sportowa MKS Spójnia Ośno Lubuskie.. [dostęp 2010-07-27].

[15] Pojezierze Lubuskie. Mapa turystyczna 1:120 000. Zakł. Kartogr. Sygnatura, Zielona Góra. 2007. ISBN 978-83-7499-100-1.

[16] .one.pl: linia Rzepin-Wierzbno. [dostęp 2010-06-10].

[17] Dane według wyszukiwarki zborów, na oficjalnej stronie Świadków Jehowy jw.org [dostęp 2014-06-04] .

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]

[15]

[16]

[17]