Ofra Haza

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Przejdź do nawigacji Przejdź do wyszukiwania
Ofra Haza
Ilustracja
Artystka w 1994 roku
Imię i nazwisko Bat-Sheva Ofra Haza
Pseudonim Ofra Haza
Data i miejsce urodzenia 19 listopada 1957
Hatikva, Tel Awiw, Izrael
Data i miejsce śmierci 23 lutego 2000
Ramat Gan, Tel Awiw, Izrael
Przyczyna śmierci zapalenie płuc (powikłania po AIDS)
Instrumenty fortepian
Typ głosu mezzosopran
Gatunki world music, pop, elektronika etniczna, muzyka blisko-wschodnia, synthpop
Zawód piosenkarka, autorka tekstów, aktorka
Aktywność 1969-2000
Wydawnictwo Hed Arzi, East West Records, Shanachie Records, Ariola Records, Ausfhart, Sire Records, Warner Bros.
Multimedia w Wikimedia Commons
Strona internetowa

Bat-Sheva Ofra Haza-Ashkenazi znana pod pseudonimem Ofra Haza (hebr. ‏עפרה חזה‎; ur. 19 listopada 1957 w Tel Awiwie, zm. 23 lutego 2000 tamże)[1] – izraelska piosenkarka, kompozytorka i aktorka, nominowana do Nagrody Grammy, powszechnie znana jako „Izraelska Madonna”[2] oraz „Wschodnia Madonna”[3]. Jej głos został sklasyfikowany jako mezzosopran[4].

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Urodziła się w rodzinie biednych żydowskich imigrantów z Jemenu. Była najmłodszą z dziewięciorga dzieci, miała dwóch braci i sześć sióstr[1].

W wieku 13 lat dołączyła do Teatru Szchunat Ha-Tikwa, gdzie poznała swojego późniejszego menedżera, kompozytora i autora tekstów Bezalela Aloni. Po odejściu z zespołu w 1979 rozpoczęła karierę solową. W 1983 zajęła drugie miejsce w 28. Konkursie Piosenki Eurowizji w Monachium. W konkursie tym Ofra Haza wykonała piosenkę Chai, która stała się bardziej znana w Europie niż ta z pierwszego miejsca. Nagrała ją później jeszcze w trzech językach[1].

Czerpała w swojej twórczości z jemeńskiego folku, łącząc go z muzyką taneczną. Nagrała ponad 25 płyt. W 1984 roku zrealizowała album Yemenite Songs („Shirei Teiman”), w Europie wydany w 1985 roku. Inspiracją utworów na albumie były dawne piosenki, śpiewane przez jej matkę, a w nagraniach XVII-wiecznych poezji Szaloma Szabazi zostały wykorzystane tradycyjne instrumenty[5]. W 1988 wydała album zatytułowany Shaday (nagroda New Music Award dla najlepszego międzynarodowego albumu roku)[6] z którego wylansowała przebój „Im Nin'alu”[1][7].

W 1992 zaśpiewała wraz z Andrew Eldritchem piosenkę „Temple of Love”, wydaną na singlu zespołu The Sisters of Mercy; singiel ten został wydany pierwotnie w 1983 i ponownie nagrany 9 lat później[1][8].

Śpiewała piosenkę „Deliver Us” (Uwolnij nas) w 17 językach, w znanym w Polsce filmie animowanym Książę Egiptu (Prince of Egypt, 1998), gdzie użyczyła swojego głosu Jokebed – matce Mojżesza (Val Kilmer), Aarona (Jeff Goldblum) i Miriam (Sandra Bullock) – oraz brała udział w nagrywaniu ścieżki dźwiękowej[9]. Nagrała piosenkę „Elo Hi” do filmu Królowa Margot (fr. La Reine Margot) z Isabelle Adjani, skomponowaną przez Gorana Bregovicia (1994)[1].

Odbyła dwuletnią służbę wojskową w 1979 roku[1] 15 lipca 1997 roku wyszła za mąż za biznesmena Dorona Ashkenaziego[10].

Zmarła w wieku 42 lat na zapalenie płuc[1]. Wkrótce po jej śmierci dziennik Ha-Arec podał, że przyczyną śmierci Ofry Hazy był zespół nabytego niedoboru odporności (AIDS), co wywołało dyskusję na temat faktycznych okoliczności śmierci i kwestii uszanowania prywatności piosenkarki[11]. Jedną z osób oskarżanych o spowodowanie jej śmierci był jej mąż, który zmarł rok później, z powodu zawału serca, spowodowanego prawdopodobnie przedawkowaniem narkotyków[12]. W raporcie komisji, badającej czy nie doszło do zaniedbań lekarzy w związku z hospitalizacją piosenkarki, stwierdzono, że gdyby Ofra poddała się leczeniu wcześniej, można by zapobiec znacznemu pogorszeniu stanu zdrowia, a nawet jej śmierci[13].

Dyskografia[edytuj | edytuj kod]

  • 1974 – Ahawa Riszona (+ Shchunat Ha'Tikva Workshop Theater)
  • 1976 – Ve-Chutz Mizeh Hakol Beseder (+ Shchunat Ha'Tikva Theater)
  • 1977 – Atik Noshan (+ Shchunat Ha'Tikva Workshop Theater)
  • 1979 – Song Of Songs With Fun (Shir ha'Shirim be'Sha'ashu'im) (+ Shchunat Ha'Tikva Workshop Theater)
  • 1980 – About Our Loves (Al Ahavot Shelanu)
  • 1981 – Let's Talk (Bo Nedaber)
  • 1982 – Temptations (Pituim)
  • 1982 – Songs For Children (Li'Yladim)
  • 1983 – Chai (Lebendig)
  • 1983 – Shirey Moledet A
  • 1984 – A Place For Me (Bait Cham)
  • 1984 – Yemenite Songs
  • 1985 – Earth (Adama)
  • 1986 – Shirey Moledet B
  • 1986 – Broken Days (Yamim Nishbarim)
  • 1987 – The Golden Album (Albom ha'Zahav)
  • 1987 – Shirey Moledet C
  • 1987 – Fifty Gates Of Wisdom
  • 1987 – Yemenite Songs
  • 1988 – Shaday
  • 1989 – Desert Wind
  • 1991 – LIVE @t Montreux Jazz Festival
  • 1992 – Kirya
  • 1994 – My Soul (Kol ha'Neshama)
  • 1995 – Queen In Exile
  • 1997 – Ofra Haza
  • 2001 – Greatest Hits Vol. 1
  • 2005 – Greatest Hits Vol. 2
  • 2008 – Forever Ofra Haza – Her Greatest Songs Remixed
  • 2008 – Ofra Haza live in Montreux Jazz Festival

Galeria[edytuj | edytuj kod]

  • The Grave of Ofra Haza.jpg
  • Memorial Plate on Ofra Haza Childhood Home in Tel Aviv.jpg
  • Ganhatikva050.jpg

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ a b c d e f g h Ofra Haza (ang.). Allmusic. [dostęp 2020-07-22].
  2. ↑ „The Israeli Madonna” (ang.). BBC. [dostęp 2020-08-05].
  3. ↑ Ofra Haza, Madonna of the East (ang.). legacy.com. [dostęp 2020-08-05]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-02-26)].
  4. ↑ Jon Pareles: Ofra Haza 41, Israeli Pop Singer Who Crossed Cultural Bounds (ang.). W: The New York Times [on-line]. nytimes.com, 2000-02-24. [dostęp 2020-08-05].
  5. ↑ Ofra Haza (ang.). Jewish Women's Archive. [dostęp 2020-08-05].
  6. ↑ Ofra Haza: From Hatikva to Hollywood (ang.). Jerusalem Post, 2000-02-24. [dostęp 2020-08-05]. [zarchiwizowane z tego adresu (2011-10-13)].
  7. ↑ Ofra Haza – Iʼm Nin Alu (Vinyl 1988) (ang.). Discogs. [dostęp 2020-07-22].
  8. ↑ The Sisters of Mercy – Temple of Love (1992) (ang.). Discogs. [dostęp 2020-07-22].
  9. ↑ Deliver Us (The Prince of Egypt / Soundtrack Version) (ang.). Amazon. [dostęp 2020-07-22].
  10. ↑ Spotless starʼs dark secret shakes Israel (ang.). The Guardian, 2000-03-04. [dostęp 2020-07-22].
  11. ↑ Deborah Sontag: A Pop Diva, a Case of AIDS and an Israeli Storm (ang.). NYTimes.com, 29 lutego 2000. [dostęp 2010-08-18].
  12. ↑ Singer's death prompts AIDS debate (ang.). BBC News, 5 marca 2000. [dostęp 2010-08-18].
  13. ↑ Zvi Harel. Family of Ofra Haza can see ministry report, court rules- Israel News. „Haaretz Daily Newspaper”, 14 listopada 2005. [dostęp 2010-08-18]. 

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Ofra_Haza&oldid=61267300”