Pałac Mirów w Książu Wielkim
| ||
 nr rej. 115/3/57 z 24 stycznia 1957 oraz 979 z 3 lipca 1978[1]
| ||
.jpg) Pałac od strony zachodniej | ||
| Państwo |  Polska
| |
| Miejscowość | Książ Wielki | |
| Adres | ul. Wincentego Witosa 10 32-210 Książ Wielki | |
| Typ budynku | Pałac | |
| Architekt | Santi Gucci | |
| Ukończenie budowy | 1585-1595 | |
| Pierwszy właściciel | Piotr Myszkowski (biskup) | |
Położenie na mapie gminy Książ Wielki   Pałac Mirów | ||
Położenie na mapie Polski  Pałac Mirów | ||
Położenie na mapie województwa małopolskiego  Pałac Mirów | ||
Położenie na mapie powiatu miechowskiego  Pałac Mirów | ||
 50°26′25,12″N 20°08′57,41″E/50,440311 20,149281
| ||
Pałac Mirów – rezydencja Myszkowskich zbudowana w XVI wieku w Książu Wielkim i częściowo nadbudowana w XIX wieku. Obecnie mieszcząca Zespół Szkół im. Wincentego Witosa oraz Zespół Szkół Rolniczych.
Pałac renesansowy[edytuj | edytuj kod]
Pałac został zaprojektowany i zbudowany w latach 1585–1595 wg projektu włoskiego architekta Santiego Gucciego. Zleceniodawcą był biskup krakowski Piotr Myszkowski oraz jego bratanek i spadkobierca Piotr Myszkowski, pełniący w późniejszym okresie funkcję kasztelana wojnickiego[2]. Pałac zbudowano na planie prostokąta z ryzalitami na osi obu elewacji i bocznymi aneksami mieszczącymi wewnątrz schody. Całe założenie, którego centralną częścią jest pałac oparto na osi wytyczonej na linii wschód-zachód, która biegła w kierunku kościoła augustianów w Książu. Obiekt pałacowy wraz z kaplicą i biblioteką znajdował się na wydłużonym prostokątnym tarasie, zakończonym parą bastionów na zachodnich narożnikach od strony miasta. Na zboczu w kierunku miasta, ukształtowano nieistniejący już geometryczny ogród z układem tarasów. Parter i I piętro zostały ozdobione jednolitą rustyką - taką samą jak na Kaplicy Myszkowskich przy kościele Dominikanów w Krakowie. Obramienia okienne dekorowane są herbem Jastrzębiec, którym posługiwali się Myszkowscy.
Od 1601 roku istniała Ordynacja Pińczowska i pałac „Na Mirowie” (nazwa wywodziła się od starszej siedziby Myszkowskich w Mirowie) pełnił funkcję jednej z jej głównych siedzib. W roku 1729 pałac po wymarciu Myszkowskich majątek przeszedł w ręce rodziny Wielopolskich.
Przebudowy w XIX wieku[edytuj | edytuj kod]
Dawniej pałac był zwieńczony dachem ze szczytami, podobnymi do istniejącego do dzisiaj nad pawilonami bocznymi. W 1809 roku doszło do przebudowy na zlecenie Franciszka Wielopolskiego, którą wykonał architekt Józef Lebroni usuwając renesansowe szczyty. Na zlecenie Aleksandra Wielopolskiego w latach 1841–1846 doszło do poważnej zmiany architektonicznej polegającej na nadbudowie centralnego ryzalitu o trzecie piętro w stylu berlińskiego neogotyku[2]. Przebudowy tej dokonał m.in. architekt Karol Kremer wg projektu opracowanego przez Friedricha Augusta Stülera z Berlina[2].
Pałac był zamieszkany do 1945 r. Po 1949 r. został wyremontowany po zniszczeniach wojennych i od tego czasu jest użytkowany na cele szkolne.
Pałac jest jednym z zabytków objętych programem "Szlak Renesansu w Małopolsce", realizowanym przez Stowarzyszenie Willa Decjusza.
Wnętrze kaplicy
Kaplica pałacowa
.JPG)
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Narodowy Instytut Dziedzictwa: Rejestr zabytków nieruchomych – województwo małopolskie. 2020-09-30. s. 98. [dostęp 11 czerwca 2011].
- ↑ a b c zespół pałacowy, Książ Wielki - Zabytek.pl, zabytek.pl [dostęp 2020-02-21] (pol.).
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Madejski E, Brzezińska W., Madejska-Tkaczyk S., Madejski L., Dzieje Książa Wielkiego do 2004 r., Książ Wielki 2011
- Madejski E., Pałac Myszkowskich w Książu Wielkim, Ochrona Zabytków, III, 1950, s. 46
- Zabytki sztuki w Polsce. Małopolska, Warszawa 2016