Parki narodowe na Ukrainie
Parki narodowe Ukrainy. Parki narodowe na Ukrainie (ukr. національні природні парки України, trl. nacionalni pryrodni parky Ukrainy) zaczęły powstawać w czasach radzieckich, choć pierwsze plany powołania parku na terenie Czarnohory pochodzą sprzed I wojny światowej. Tereny proponowanego parku objęto w II Rzeczypospolitej ochroną rezerwatową, jednak realizacji zamiarów przeszkodziła II wojna światowa. W Związku Radzieckim do lat 70. nie tworzono parków narodowych, choć istniały inne formy mające źródło w pracy carskich przyrodników (zakazniki i zapowiedniki). Najstarszy na Ukrainie jest Karpacki Park Narodowy powołany w 1980 roku obejmujący Czarnohorę i Gorgany. Na terenie Ukraińskiej SRR powołano jeszcze dwa kolejne parki – Szacki na Wołyniu i Synewyr na Zakarpaciu. W kolejnych latach tempo powoływania nowych parków rosło, a w latach 2009–2010 powołano aż 27 parków (jeden z nich wkrótce zniesiono, obecnie w trakcie przywracania)[1][2]
W 2019 roku funkcjonowało na Ukrainie 51 parków narodowych a dwa kolejne są w trakcie planowania. Łącznie zajmują one 11 116 km², czyli 1,84% powierzchni państwa. Jeden park zajmuje średnio 226,85 km². Parkami opiekuje się Fundusz Rezerwatów Przyrody Ukrainy (ukr. Природно-заповідний фонд України, trl. Pryrodno-zapowidnyj fond Ukrainy)[3], pod którego opieką znajdują się też rezerwaty biosfery, rezerwaty przyrody (zapowiedniki i zakazniki), regionalne parki krajobrazowe, pomniki przyrody, ogrody botaniczne, parki dendrologiczne, ogrody zoologiczne i zabytkowe parki.
Parki narodowe[edytuj | edytuj kod]
Wybrane parki narodowe Ukrainy:
- Karpacki Park Narodowy (pow. 50 303 ha, rok utw. 1980)
- Szacki Park Narodowy (pow. 48 977 ha, rok utw. 1983)
- Park Narodowy „Synewyr” (pow. 40 400 ha, rok utw. 1989)
- Azowsko-Sywaski Park Narodowy (pow. 52 154 ha, rok utw. 1993)
- Wyżnicki Park Narodowy (pow. 7928 ha, rok utw. 1995)
- Park Narodowy „Podolskie Towtry” (pow. 261 316 ha, rok utw. 1996)
- Park Narodowy „Swiaty hory” (pow. 40 600 ha, rok utw. 1997)
- Jaworiwski Park Narodowy (pow. 7078 ha, rok utw. 1998)
- Park Narodowy „Beskidy Wschodnie” (pow. 35261 ha, rok utw. 1999)
- Desniańsko-Starohucki Park Narodowy (pow. 16215 ha, rok utw. 1999)
- Użański Park Narodowy (pow. 39159 ha, rok utw. 1999)
- Park Narodowy „Huculszczyzna” (pow. 32271 ha, rok utw. 2002)
- Iczniański Park Narodowy (pow. 9666 ha, rok utw. 2004)
- Halicki Park Narodowy (pow. 14 685 ha, rok utw. 2004)
- Park Narodowy „Homilszanśki lisy” (pow. 14 315 ha, rok utw. 2004)
- Park Narodowy „Wełykyj Łuh” (pow. 16 756 ha, rok utw. 2006)
- Mezyński Park Narodowy (pow. 31 035 ha, rok utw. 2006)
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Postanowienie Sądu najwyższego 21.10.2010 №П-155/10 Про визнання протиправним та скасування Указу Президента України від 11 грудня 2009 року N 1040/2009 „Про створення національного природного парку «Сіверсько-Донецький», red. 21.10.2010.
- ↑ Природа України, artykuł «Янукович ліквідував Сіверсько-Донецький національний парк».
- ↑ Prawo z 16.06.1992 № 2456-XII «Про природно-заповідний фонд України».
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- Parki Ukrainy (ang.)
- Parki i rezerwaty (ukr.)
- Odkryj dla siebie Ukrainę (ukr.)
- Szczegółowy opis parków narodowych i rezerwatów (ukr.)