Planowane załogowe loty kosmiczne

Planowane załogowe loty kosmiczne. Daty zaplanowanych startów ulegają często zmianom (na ogół opóźnieniom). Niektóre misje mogą też zostać z różnych powodów anulowane.

Do 2023

Wszystkie daty podane są według uniwersalnego czasu koordynowanego (UTC). W nawiasach podano liczbę misji astronauty, łącznie z planowaną. Adnotacja „dowódca” oznacza dowódców misji, a w przypadku dowódców stałych załóg ISS (ekspedycji) dodano adnotację „dowódca Ekspedycji” z podaniem jej numeru.

Statek, misja	Operator	Data (od – do)	Załoga	Opis
2021
Sojuz MS-18	Roskosmos	9.04 − 13.10.2021	Oleg Nowicki (3) – dowódca; dowódca Ekspedycji 65 Piotr Dubrow (1) Siergiej Korsakow (1)	Dostarczenie nowej stałej załogi do ISS
Crew Dragon Crew-2 (USCV-2)	SpaceX	kwiecień 2021 − wrzesień 2021	Robert Kimbrough (3) – dowódca Katherine McArthur (2) Akihiko Hoshide (3) Thomas Pesquet (2)	Dostarczenie nowej stałej załogi do ISS
Shenzhou 12	CNSA	maj − listopad 2021	Zhang Xiaoguang (2) – dowódca  ?  ?	Pierwszy lot załogowy do nowej stałej stacji orbitalnej Tiangong w ramach jej budowy
CST-100 Starliner Boe-CFT	Boeing	25.06 − ?.2021	Barry Wilmore (3) – dowódca Edward Fincke (4) Nicole Mann (1)	Pierwszy załogowy lot testowy statku CST-100 Starliner w ramach programu CCP i transport stałej załogi amerykańskiej części stacji ISS
Crew Dragon Crew-3 (USCV-3)	SpaceX	12.09.2021 − styczeń 2022	Raja Chari (1) – dowódca Thomas Marshburn (3) • ? Matthias Maurer (1)	Dostarczenie nowej stałej załogi do ISS
Sojuz MS-19	Roskosmos	5.10.2021 − 28.03.2022	Anton Szkaplerow (4) – dowódca Andriej Babkin (1) Dmitrij Petelin (1)	Dostarczenie nowej stałej załogi do ISS
Crew Dragon AX-1 (dla Axiom Space)	SpaceX	październik 2021	Michael Lopez-Alegria (5) – dowódca Eytan Stibbe (turysta, 1) • ? • ?	Pierwszy lot turystyczny do stacji ISS dla firmy Axiom Space
Shenzhou 13	CNSA	listopad 2021 − maj 2022	?, ?, ?	Lot do stałej stacji orbitalnej Tiangong w ramach jej budowy
Crew Dragon (dla Space Adventures)	SpaceX	4. kwartał 2021 (lub 2022)	?, ?, ?, ?	Lot turystyczny na LEO dla firmy Space Adventures
Sojuz MS-20	Roskosmos	8−20.12.2021	Aleksandr Misurkin (3) – dowódca • ? • ?	Lot turystyczny do stacji ISS dla firmy Space Adventures
2022
CST-100 Starliner PCM-1 (USCV-4)	Boeing	styczeń 2022 − czerwiec 2022	Sunita Williams (3) – dowódca John Cassada (1) Jeanette Epps (1) • ?	Dostarczenie nowej stałej załogi do ISS. Pierwszy lot w ramach kontraktu NASA z przedsiębiorstwem Boeing
Sojuz MS-21	Roskosmos	marzec − październik 2022	? • ? • ?	Dostarczenie nowej stałej załogi do ISS
Shenzhou 14	CNSA	maj − listopad 2022	?, ?, ?	Lot do stałej stacji orbitalnej Tiangong w ramach jej budowy
CST-100 Starliner PCM-2 (USCV-5)	Boeing	sierpień 2022 − luty 2023	?, ?, ?, ?	Dostarczenie nowej stałej załogi do ISS
Sojuz MS-22	Roskosmos	wrzesień 2022 − kwiecień 2023	Oleg Kononienko (5) – dowódca Anna Kikina (1) • ?	Dostarczenie nowej stałej załogi do ISS
Gaganyaan	ISRO	2. połowa 2022	?, ?	Pierwszy lot załogowy Indii
Crew Dragon AX-2 (dla Axiom Space)	SpaceX	koniec 2022	?, ?, ?, ?	Lot turystyczny do stacji ISS dla firmy Axiom Space
Shenzhou 15	CNSA	listopad 2022 − maj 2023	?, ?, ?	Lot do stałej stacji orbitalnej Tiangong w ramach jej budowy
CST-100 Starliner PCM-3 (USCV-6)	Boeing	grudzień 2022 − ?	?, ?, ?, ?	Dostarczenie nowej stałej załogi do ISS
2023
Sojuz MS-23	Roskosmos	marzec 2023 - ?	?, ?, ?	Dostarczenie nowej stałej załogi do ISS
Crew Dragon AX-3 (dla Axiom Space)	SpaceX	początek 2023	?, ?, ?, ?	Lot turystyczny do stacji ISS dla firmy Axiom Space
[nowy statek]	CNSA	maj − listopad 2023	?, ?, ?	Pierwszy lot nowego załogowego statku. Lot do stałej stacji orbitalnej Tiangong
Sojuz MS-24	Roskosmos	październik 2022 − kwiecień 2023	Oleg Artiemjew (3) – dowódca • ? • ?	Lot turystyczny do stacji ISS
Crew Dragon Crew-4 (USCV-7)	SpaceX	czerwiec 2023 - ?	?, ?, ?, ?	Dostarczenie nowej stałej załogi do ISS
Orion Artemis 2	NASA	czerwiec 2023 - ?	?, ?, ?, ?	Pierwsza testowa misja załogowa programu Artemis: lot na orbicie okołoksiężycowej
Sojuz MS-25	Roskosmos	wrzesień 2023 - ?	?, ?, ?	Dostarczenie nowej stałej załogi do ISS
[nowy statek]	CNSA	listopad 2023 − maj 2024	?, ?, ?	Lot do stałej stacji orbitalnej Tiangong
CST-100 Starliner PCM-4 (USCV-8)	Boeing	grudzień 2023 - ?	?, ?, ?, ?	Dostarczenie nowej stałej załogi do ISS

Dalsze plany

W zakresie załogowych lotów kosmicznych kilkuletnie plany są zawsze obarczone dużą niepewnością i należy je traktować jako przybliżone w znaczeniu: „nie wcześniej niż...”.

Wewnątrz statku Crew Dragon w trakcie misji Crew-1 w 2020 r.

Kontraktowe loty załogowe NASA do ISS

W wyniku finansowanego przez NASA programu Commercial Crew Program (CCP) wyłoniono dwie firmy: Boeing i SpaceX, które otrzymują już kontrakty na poszczególne loty ze zmianami stałych załóg ISS. Pierwszy z tych lotów, określanych jako US Crew Vehicle (USCV), rozpoczął się w listopadzie 2020 r. Loty te będą realizowane co pół roku naprzemiennie statkami Crew Dragon (firmy SpaceX) i CST-100 Starliner (firmy Boeing), transportując 4-osobowe załogi do i z Międzynarodowej Stacji Kosmicznej.

Loty komercyjne Crew Dragon i CST-100 Starliner

Komercyjna stacja orbitalna firmy Bigelow Aerospace będzie składać się z dwóch modułów B330, każdy o pojemności 330 m³, w których będą przebywały 6-osobowe załogi. Przewiduje się, że cele tych misji oprócz turystycznych będą także naukowe, stacja będzie wynajmowana agencjom kosmicznym lub przedsiębiorstwom zamierzającym prowadzić badania na orbicie. Środkiem transportu do stacji mają być załogowe statki Dragon i Starliner.

W 2020 r. amerykańska firma Space Adventures, która wcześniej organizowała wycieczki na pokładzie rosyjskich Sojuzów do stacji ISS, ogłosiła, że pod koniec 2021 lub w pierwszej połowie 2022 r. rozpocznie loty turystyczne na pokładzie Crew Dragona na orbitę ok. 1 tys. km, czyli znacznie wyższą od tej, na której znajduje się ISS. Wycieczki te nie będą obejmowały odwiedzin stacji.

Również amerykańska firma Axiom Space będzie oferować turystykę kosmiczną w ramach programu komercjalizacji stacji ISS. W ramach programu NASA NextSTEP-2 od 2024 r. będą dołączane do ISS komercyjne moduły tej firmy. W 2028 r. moduły te zostaną odłączone od ISS tworząc samodzielną stację Axiom Space Station. Stacja będzie w stanie pomieścić 16 osób, które będą dowożone do niej komercyjnymi statkami.

Własne projekty załogowe amerykańskich prywatnych przedsiębiorstw

Amerykańska firma SpaceX kierowana przez Elona Muska od 2010 r. propaguje projekt kolonizacji Marsa. W 2016 r. została opublikowana ogólna koncepcja systemu transportu międzyplanetarnego. W późniejszych latach koncepcja ta mocno zmieniała się, przy czym jej rozmach był znacząco ograniczany. Statek nosi obecnie nazwę Starship, a jego pierwszy stopień Super Heavy. Trwają testy testowych wersji statku Starship przeprowadzane na niskich wysokościach. Obecnie planuje się, że ten system transportu będzie mógł wynieść ładunek ok. 100 t, w tym kilkudziesięciu pasażerów, na orbitę wokółziemską (LEO), albo umieścić go na powierzchni Marsa o ile na LEO odbędzie się dotankowanie statku. Pierwsze loty bezzałogowe w kierunku Marsa miałyby odbyć się w 2022 r., a załogowe w 2024 r. Ponadto zapowiedziano przeprowadzenie w 2023 r. załogowego lotu statku wokół Księżyca. Najprawdopodobniej do rozpoczęcia lotów załogowych upłynie jednak przynajmniej kilka lat.

Inne projekty załogowe, takie jak zaniechany już Mars One, są traktowane jako nierealistyczne i będące wyłącznie próbami zdobycia funduszy państwowych, od sponsorów lub poprzez wydarzenia medialne.

Kapsuła Orion po bezzałogowym locie testowym w 2014 r.

Loty NASA w ramach programu SLS/Artemis

Program Space Launch System (SLS) finansowany przez NASA ma na celu budowę systemu bardzo ciężkich rakiet nośnych, porównywalnych z rakietą księżycową Saturn V, który umożliwi załogową eksplorację dalszego kosmosu, w tym Księżyca i Marsa. Rakieta ta ma stanowić podstawę dla programu powrotu Ameryki na Księżyc, któremu w 2019 r., po kilkunastoletnich perturbacjach związanymi ze zmianami koncepcji, nadano nazwę Artemis. Załogowym statkiem wynoszonym przez tę rakietę będzie kapsuła Orion także budowana pod kątem wypraw w dalszy kosmos. Obecnie przewidziane są następujące loty załogowe w ramach tego programu, przy czym dotychczas zatwierdzone zostały misje do Artemis-3 włącznie:

• SLS-1/Artemis 2 – 2023: pierwszy załogowy lot statku Orion: lot wokół Księżyca,
• SLS-1/Artemis 3 – 2024: lot z lądowaniem na Księżycu,
• SLS-1B/Artemis 4 – 2025: lot do stacji Gateway z lądowaniem na Księżycu,
• SLS-1B/Artemis 5 – 2026: lot do stacji Gateway z lądowaniem na Księżycu,
• SLS-1B/Artemis 6 – 2027: lot do stacji Gateway z lądowaniem na Księżycu,
• SLS-1B/Artemis 7 – 2028: lot do stacji Gateway z lądowaniem na Księżycu.

Jednym z celów misji na powierzchnię Księżyca będzie stała baza powierzchniowa Artemis Base Camp, która zostanie ustanowiona pod koniec lat 20.

W związku z wyborami prezydenckimi w Stanach Zjednoczonych w 2020 r. i zmianą od 2021 r. na stanowisku prezydenta kraju, przewiduje się, że nastąpią m.in. zmiany w programie kosmicznym oraz z jego priorytetach. M.in. spekuluje się, że program Artemis dozna znacznych opóźnień, podaje się nawet datę 2028 r. dla pierwszego lądowania załogowego na Księżycu (zamiast w 2024 r.).

Makieta statku Orzeł (2015)

Loty załogowe Rosji (Roskosmosu) do ISS

Do czasu wdrożenia nowych statków amerykańskich w ramach programu CCP, załogi ISS były wymieniane przez rosyjskie statki Sojuz w wersji MS. Od 2020 r., z powodu wejścia do służby amerykańskich statków budowanych w ramach CCP, odbywają się rocznie tylko dwa starty Sojuzów do ISS. Nie przewiduje się dla tych statków innych zastosowań oprócz sporadycznego komercyjnego udostępniania miejsc. Obecnie planowane są także odrębne misje turystyczne, maksymalnie raz na rok, począwszy od 2021 r.

W 2025 r. (z bardzo prawdopodobnym opóźnieniem) przewidziany jest pierwszy załogowy start nowego rosyjskiego statku o nazwie Orzeł. Jego perspektywiczne zadania mają objąć także eksplorację dalszego kosmosu, w tym załogowe loty na Księżyc.

Nowy chiński statek załogowy po bezzałogowym locie testowym w 2020 r.

Loty załogowe Chin

Chiny planują budowę w latach 2021-2022 własnej modularnej załogowej stacji orbitalnej Tiangong (konstrukcją zbliżonej do dawnej radzieckiej stacji Mir), której trzyosobowe załogi będą wymieniane statkami Shenzhou dwa razy w roku. W fazie budowy stacji w ciągu tych dwóch lat odbędą się cztery loty.

W dalszej perspektywie, w połowie lat 20., planowane jest wdrożenie nowej kapsuły załogowej, która będzie mogła być wykorzystywana także do załogowych lotów na Księżyc, których rozpoczęcie przewiduje się w latach 2031-2036. Pierwszy bezzałogowy test nowego statku odbył się w 2020 r., pierwszy lot załogowy odbędzie się prawdopodobnie w 2023 r. Nowy typ statku ma zastąpić obecnie używane Shenzhou.

Loty załogowe Indii

Nad własnym programem załogowym pracują także Indie (ISRO). Oficjalnie program załogowy ogłoszono w 2018 r. Rakietą nośną do wynoszenia trójosobowej kapsuły Gaganyaan będzie GSLV MkIII. Pierwszy lot z dwoma astronautami na pokładzie planowany jest w grudniu 2021 r., z bardzo prawdopodobnym opóźnieniem przynajmniej do połowy 2022 r. (będzie on poprzedzony dwoma lotami bezzałogowymi).

Loty załogowe innych krajów

Własne korpusy astronautów utrzymują ponadto Europa (kraje zrzeszone w Europejskiej Agencji Kosmicznej), Japonia i Kanada, których astronauci biorą udział w pracach załóg ISS korzystając z transportu na pokładzie statków amerykańskich i rosyjskich. Udział tych krajów przewidziany jest także w programie księżycowym Artemis, w tym w budowie stacji okołoksiężycowej Gateway.

Bibliografia

• Consolidated Launch Manifest. NASA.
• Planowane załogowe loty kosmiczne. Loty kosmiczne.
• Manned Spaceflight Schedule. Spacefacts.
• Schedule of ISS flight events. NASA SpaceFlight.com.