Podział administracyjny Krakowa

Podział administracyjny Krakowa – podział administracyjny obszaru miasta Krakowa na jednostki pomocnicze gminy (samorządowy) i integralne części miasta (rejestr TERYT).

Samorządowy podział administracyjny

Historia podziałów administracyjnych

Rozwój terytorialny Krakowa

Obecny podział administracyjny

Od 27 marca 1991 Kraków podzielony jest na 18 dzielnic oznaczonych cyframi rzymskimi i nazwami. Podział ten wprowadziła uchwała Nr XXI/143/91 Rady Miasta Krakowa z dnia 27 marca 1991 r., a granice zostały ustalone uchwałą Nr XVI/192/95 z dnia 19 kwietnia 1995 r.. 26 września 2006 Rada Miasta Krakowa zadecydowała w formie uchwały o utworzeniu jednostki pomocniczej niższego rzędu funkcjonującej w ramach dzielnicy (Dzielnicy X Swoszowice) – Osiedla Uzdrowisko Swoszowice.

Obecne granice zostały w niewielkim stopniu zmienione z powodu przyjęcia Statutów Dzielnic przyjętych uchwałami Rady Miasta Krakowa z dnia 12 marca 2014 r.

I
Stare
Miasto

II
Grzegórzki

III
Prądnik
Czerwony

IV
Prądnik Biały

V
Krowodrza

VI
Bronowice

VII
Zwierzyniec

VIII
Dębniki

IX
Łagiewniki
-Borek
Fałęcki

X
Swoszowice

XI
Podgórze
Duchackie

XII
Bieżanów-Prokocim

XIII
Podgórze

XIV
Czyżyny

XV
Mistrzejowice

XVI
Bieńczyce

XVII
Wzgórza Krzesławickie

XVIII
Nowa Huta

Wykaz dzielnic Krakowa z wyszczególnieniem ich powierzchni oraz liczby stałych mieszkańców (stan na 31 grudnia 2018):

L.p.	Nazwa dzielnicy	Powierzchnia [ha]	Liczba stałych mieszkańców	Zagęszczenie ludności [osób/km²]
1	Dzielnica I Stare Miasto	556,76	31 359	5632,41
2	Dzielnica II Grzegórzki	584,52	29 474	5042,43
3	Dzielnica III Prądnik Czerwony	643,79	46 627	7242,58
4	Dzielnica IV Prądnik Biały	2341,87	70 647	3016,69
5	Dzielnica V Krowodrza	561,90	30 223	5378,72
6	Dzielnica VI Bronowice	1354,00	22 428	2476,88
7	Dzielnica VII Zwierzyniec	2873,10	20 392	709,76
8	Dzielnica VIII Dębniki	4618,87	61 637	1334,46
9	Dzielnica IX Łagiewniki-Borek Fałęcki	541,51	15 259	2817,86
10	Dzielnica X Swoszowice	2560,40	27 493	1073,78
11	Dzielnica XI Podgórze Duchackie	954,00	53 747	5633,86
12	Dzielnica XII Bieżanów-Prokocim	1847,39	62 830	3401,01
13	Dzielnica XIII Podgórze	2566,71	36 885	1437,05
14	Dzielnica XIV Czyżyny	1225,68	29 635	2417,84
15	Dzielnica XV Mistrzejowice	559,00	52 011	9304,29
16	Dzielnica XVI Bieńczyce	369,90	41 112	11114,36
17	Dzielnica XVII Wzgórza Krzesławickie	2381,55	20 205	848,40
18	Dzielnica XVIII Nowa Huta	6540,99	51 234	783,28

Osiedla i zwyczajowe jednostki urbanistyczne

Poniższe zestawienie przedstawia nieformalny, tradycyjny podział krakowskich dzielnic na mniejsze jednostki urbanistyczne i osiedla:

Dzielnica I Stare Miasto	Dzielnica II Grzegórzki	Dzielnica III Prądnik Czerwony
Kazimierz Kleparz Nowe Miasto Nowy Świat Piasek Stare Miasto Stradom Warszawskie Wawel	Dąbie Grzegórzki Kazimierz Olsza Osiedle Oficerskie Wesoła	Olsza Olsza II Prądnik Czerwony Rakowice Śliczna Ugorek Warszawskie Wieczysta
Dzielnica IV Prądnik Biały	Dzielnica V Krowodrza	Dzielnica VI Bronowice
Azory Bronowice Wielkie Górka Narodowa Górka Narodowa Wschód Górka Narodowa Zachód Osiedle Gotyk Osiedle Krowodrza Górka Osiedle Witkowice Nowe Prądnik Biały Tonie Witkowice Żabiniec	Cichy Kącik Czarna Wieś Krowodrza Łobzów Miasteczko Studenckie AGH Nowa Wieś	Bronowice Małe Bronowice Małe Wschód Mydlniki Bronowice Nowe Osiedle Widok Zarzecze
Dzielnica VII Zwierzyniec	Dzielnica VIII Dębniki	Dzielnica IX Łagiewniki-Borek Fałęcki
dawne wsie: Bielany Chełm Olszanica Półwsie Zwierzynieckie Przegorzały Wola Justowska Zwierzyniec Salwator Zakamycze	dawne wsie: Bodzów Dębniki Kobierzyn Koło Tynieckie Kostrze Ludwinów Podgórki Tynieckie Pychowice Sidzina Skotniki Tyniec Zakrzówek osiedla: Kapelanka Mochnaniec Osiedle Europejskie Osiedle Interbud Osiedle Kolejowe Osiedle Panorama Osiedle Podwawelskie Osiedle Proins Osiedle Ruczaj-Zaborze Ruczaj	Borek Fałęcki Łagiewniki Osiedle Cegielniana Osiedle Zaułek Jugowicki
Dzielnica X Swoszowice	Dzielnica XI Podgórze Duchackie	Dzielnica XII Bieżanów-Prokocim
Jednostka pomocnicza niższego rzędu: Osiedle Uzdrowisko Swoszowice Bania Barycz Jugowice Kliny Borkowskie Kliny Zacisze Kosocice Lusina Łysa Góra Opatkowice Rajsko Siarczana Góra Soboniowice Wróblowice Zbydniowice	Kurdwanów Kurdwanów Nowy Osiedle Piaski Nowe Osiedle Podlesie Piaski Wielkie Wola Duchacka Wola Duchacka Wschód Wola Duchacka Zachód	Bieżanów Bieżanów Kolonia Kaim Łazy Osiedle Nowy Bieżanów Osiedle Kolejowe Osiedle Medyków Osiedle Na Kozłówce Osiedle Nad Potokiem Osiedle Nowy Prokocim Osiedle Parkowe Osiedle Złocień Prokocim Rżąka
Dzielnica XIII Podgórze	Dzielnica XIV Czyżyny	Dzielnica XV Mistrzejowice
Łutnia Mateczny Płaszów Podgórze Przewóz Rybitwy Zabłocie	Czyżyny Łęg Osiedle 2 Pułku Lotniczego Osiedle Akademickie Osiedle Dywizjonu 303	Batowice Dziekanowice Mistrzejowice Osiedle Bohaterów Września Osiedle Kombatantów Osiedle Mistrzejowice Nowe Osiedle Oświecenia Osiedle Piastów Osiedle Srebrnych Orłów Osiedle Tysiąclecia Osiedle Złotego Wieku
Dzielnica XVI Bieńczyce	Dzielnica XVII Wzgórza Krzesławickie	Dzielnica XVIII Nowa Huta
Bieńczyce Osiedle Albertyńskie Osiedle Jagiellońskie Osiedle Kalinowe Osiedle Kazimierzowskie Osiedle Kościuszkowskie Osiedle Na Lotnisku Osiedle Niepodległości Osiedle Przy Arce Osiedle Strusia Osiedle Wysokie Osiedle Złotej Jesieni	Dłubnia (Kraków) Grębałów Kantorowice Krzesławice Lubocza Łuczanowice Osiedle Na Stoku Osiedle Na Wzgórzach Wadów Węgrzynowice Zesławice	Błonie Branice Chałupki Chałupki Górne Cło Górka Kościelnicka Holendry Kopaniny Kościelniki Kujawy Mogiła Nowa Huta Nowa Wieś Osiedle Centrum A Osiedle Centrum B Osiedle Centrum C Osiedle Centrum D Osiedle Centrum E Osiedle Górali Osiedle Handlowe Osiedle Hutnicze Osiedle Kolorowe Osiedle Krakowiaków Osiedle Lesisko Osiedle Młodości Osiedle Na Skarpie Osiedle Ogrodowe Osiedle Słoneczne Osiedle Sportowe Osiedle Spółdzielcze Osiedle Stalowe Osiedle Szklane Domy Osiedle Szkolne Osiedle Teatralne Osiedle Urocze Osiedle Wandy Osiedle Willowe Osiedle Zgody Osiedle Zielone Piekiełko Pleszów Przylasek Rusiecki Przylasek Wyciąski Ruszcza Stryjów Wola Rusiecka Wolica Wróżenice Wyciąże

Etymologia

W Krakowie nazwy dzielnic pochodzą zazwyczaj od nazw miast, wsi, jurydyk, folwarków, osad itp. tworzących kiedyś oddzielne jednostki osadnicze a na przestrzeni wieków włączanych w granice administracyjne miasta w większości wypadków jako jego dzielnice.

Przykładami są dawne wsie: Dębniki, Krowodrza, Bieńczyce, Czyżyny, Mistrzejowice, Krzesławice, Mogiła, Bieżanów, Płaszów, Prokocim, Wola Justowska, Zabłocie, Zwierzyniec, Bronowice Małe, Bronowice Wielkie, Swoszowice, Kurdwanów lub miasta: Kazimierz, Kleparz, Podgórze, Nowa Huta.

Bibliografia

• Dzielnice. W: Biuletyn Informacji Publicznej Miasta Krakowa [on-line].
• Administracyjny podział. W: Encyklopedia Krakowa. Warszawa – Kraków: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2000, s. 2–4. ISBN 83-01-13325-2.

Linki zewnętrzne

• Podziały administracyjne Krakowa od lokacji w 1257 r. do 2007 r.. W: Magiczny Kraków: Krakowski lamus historyczny [on-line].