Polski Uniwersytet na Obczyźnie
| ||
Siedziba PUNO w zachodnim Londynie | ||
Data założenia | 1949 | |
Państwo | ![]() | |
Adres | 246 King Street London W6 0RF | |
Rektor | Tomasz J Kaźmierski | |
51°29′34,4400″N 0°13′32,0772″W/51,492900 -0,225577 | ||
Strona internetowa |
Polski Uniwersytet na Obczyźnie[a], obecna oficjalna pisownia: Polski Uniwersytet Na Obczyźnie[2][b] (ang. The Polish University Abroad in London) – polski uniwersytet w Londynie, założony w 1949 roku (de iure 1952).
Geneza[edytuj | edytuj kod]
Za protoplastę uczelni uważa się inną instytucję: Uniwersytet Polski za Granicą, założony pod koniec 1939 w Paryżu. Uniwersytet powstał z inicjatywy Oskara Haleckiego w celu zapewnienia ciągłości polskiego szkolnictwa wyższego, ponieważ w okupowanej Polsce Niemcy zakazali funkcjonowania instytucji naukowych i kulturalnych. Otwarcie uniwersytetu nastąpiło w obecności przedstawicieli polskiego rządu na uchodźstwie i rządu francuskiego[4]. Po zajęciu Francji przez Niemców część wykładowców uczelni przeniosła się do Wielkiej Brytanii[c].
Powstanie PUNO[edytuj | edytuj kod]
Rząd RP na uchodźstwie utworzył nową uczelnię jako PUNO w roku 1949, kiedy to uniwersytet otrzymał tymczasowy statut, a 15 grudnia 1952 pełne prawa akademickie.
Na PUNO mogło studiować wielu Polaków, którzy przebywali na emigracji w czasie i po II wojnie światowej. Uniwersytet nadał ponad 100 stopni magisterskich i 120 doktorskich.
Struktura[edytuj | edytuj kod]
- Wydział Nauk Humanistycznych
- Zakład Badań nad Emigracją
- Zakład Dydaktyki Polonijnej
- Zakład Biografistyki Polonijnej
- Instytut Nauk Technicznych
- Zakład Technik Komputerowych
- Zakład Badawczo-Projektowy Budownictwa
- Zakład Historii Techniki
- Instytut Kultury Europejskiej
- Zakład Medioznawstwa
- Zakład Kultury Politycznej i Badań nad Demokracją
- Zakład Współczesnej Kultury Brytyjskiej
- Zakład Współczesnej Kultury Literackiej i Artystycznej
- Instytut Nauk Społecznych
- Zakład Psychologii Stosowanej
- Zakład Nauk o Zdrowiu
Rektorzy Polskiego Uniwersytetu na Obczyźnie[edytuj | edytuj kod]
Rektorami PUNO byli kolejno profesorowie: Tadeusz Brzeski, Cezaria Jędrzejewiczowa, Tadeusz Sulimirski, Jerzy Gawenda, Mieczysław Skowroński-Sas, Jan Drewnowski, Zdzisław Wałaszewski, Wojciech Falkowski[6]. W latach akademickich 2011–2017 funkcję rektora pełniła prof. Halina Taborska[6]. W roku akademickim 2017/2018 rektorem PUNO został prof. dr inż. Tomasz J. Kaźmierski.
Doktorzy honoris causa Polskiego Uniwersytetu na Obczyźnie[edytuj | edytuj kod]
- prof. Zygmunt Nagorski – nauki polityczne, 1969
- dr inż. Władysław Wrażej – chemia, 1969
- gen. dyw. prof. dr hab. Marian Kukiel – prawo, 1970
- prof. Adam Pragier – filozofia, 1971
- prof. Bronisław Hełczyński – filozofia, 1971
- inż. Roman Ludwik Wajda – architektura, 1972
- Stanisław Ostrowski – prawo, 1972
- prof. dr hab. Oskar Halecki – prawo, 1973
- mec. Mieczysław Chmielewski – filozofia, 1976
- gen. dyw. Tadeusz Kasprzycki – nauki polityczne, 1977
- prof. Tadeusz Reichstein – nauka i historia naturalna, 1977
- Henryk Zygalski – nauka i historia naturalna, 1977
- prof. Marian Bohusz-Szyszko – matematyka i historia naturalna, 1980
- Moller Christensen – matematyka i historia naturalna, 1980
- Regina Oppmanowa – filozofia, 1980
- prof. Tadeusz Sulimirski – matematyka i historia naturalna, 1980
- prof. Tadeusz Bartoszewski – filozofia, 1981
- mjr Józef Czapski – filozofia, 1981
- inż. Józef Maria Poniatowski – ekonomia, 1981
- Edward Bernard Raczyński – prawo, 1982
- Sir Andrzej Panufnik – filozofia, 1985
- prof. dr Janina Heydzianka-Pilatowa – filozofia, 1986
- gen. dyw. Klemens Rudnicki – filozofia, 1987
- gen. broni Stanisław Maczek – ekonomia, 1987
- Caroline Cox – filozofia, 1987
- dr Peter Bander van Duren – prawo, 1989
- John Tanner – prawo, 1989
- prof. dr Stanisław Swianiewicz – ekonomia, 1990
- Antonio de Sousa Lara – prawo, 1990
- Achilles de Laurant – technika, 1991
- prof. Józef Bujnowski – filozofia, 1998
- prof. Józef Jasnowski – filozofia, 1999
- dr Cicely Saunders – filozofia, 1999
- prof. dr Jan Władysław Woś – filozofia, 2002
- płk. prof. dr Apoloniusz Zawilski – filozofia, 2002
- prof. dr Józef Garliński – filozofia, 2003
- Jan Nowak-Jeziorański – filozofia, 2003
- prof. Józef Rotblat – fizyka, 2004
- Zbigniew Brzeziński – 2005
- prof. Karol Sikora – 2008
- Krystyna Bednarczyk – 2008
- prof. dr hab. Jerzy Wyrozumski – 2009
- prof. Jack Lohman – 2009
- prof. dr Stanisław Portalski – chemia techniczna, 2010
- dr Adam Zamoyski
Zobacz też[edytuj | edytuj kod]
Uwagi[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Taka postać nazwy, zgodna z regułami polskiej ortografii, obowiązywała przez większość czasu istnienia uczelni, a obecnie jest stosowana również przez sam uniwersytet[1].
- ↑ Jest to zapis niezgodny z zasadami pisowni nazw własnych – w tego typu nazwach przyimki pisze się małą literą[3].
- ↑ Niektóre publikacje podają, że Polski Uniwersytet na Obczyźnie jest kontynuacją Uniwersytetu Polskiego za Granicą, jako bezpośredniego poprzednika[5].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ IX Międzynarodowa Konferencja Kwietniowa Polskiego Uniwersytetu na Obczyźnie, puno.edu.pl, 2019
- ↑ Witryna internetowa PUNO.
- ↑ Internetowy słownik ortograficzny PWN
- ↑ Rafał Stobiecki, Oskar Halecki jako organizator Uniwersytetu Polskiego Zagranicą 1939/1940 [w:] Oskar Halecki i jego wizja Europy, red. Małgorzata Dąbrowska, t. 3, Warszawa–Łódź: IPN 2014, s. 172-186.
- ↑ Polski Uniwersytet na Obczyźnie 1.12.1939–1.12.1989, Londyn 1989, s. 10; 70 lat Polskiego Uniwersytetu na Obczyźnie, PUNO, Londyn 2009
- ↑ a b Halina Taborska nowym rektorem PUNO.
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Z. A. Judycki, Polski Uniwersytet na Obczyźnie w Londynie. Słownik biograficzny pracowników naukowych, Londyn 2008.
- Polski Uniwersytet na Obczyźnie – PUNO 1.12.1939 – 1.12.1989. Jubileusz 50-lecia, Londyn 1990.
- Joanna Pyłat, PUNO Polski Uniwersytet na Obczyźnie, Pułtusk-Londyn 2010.
- Joanna Pyłat, Zarys działalności Polskiego Uniwersytetu na Obczyźnie w Londynie [w:] Problemy historii wojskowości w kraju i na obczyźnie po wrześniu 1939 roku. Studia historyczne i politologiczne, Gorzów Wielkopolski 2010, ISBN 978-83-930278-3-5.
- Rafał Stobiecki, Klio na wygnaniu. Z dziejów polskiej historiografii na uchodźstwie w Wielkiej Brytanii, Poznań 2005.