Potyczka pod Ciołkowem
| ||||
| ||||
![]() | ||||
Czas | 22 stycznia 1863 | |||
Miejsce | Ciółkowo | |||
Terytorium | Królestwo Kongresowe | |||
Wynik | zwycięstwo Polaków | |||
Strony konfliktu | ||||
---|---|---|---|---|
| ||||
Dowódcy | ||||
| ||||
Siły | ||||
| ||||
Straty | ||||
| ||||
Położenie na mapie Guberni Królestwa Polskiego (1904) ![]() | ||||
52°36′33,1200″N 19°52′53,7600″E/52,609200 19,881600 |
Potyczka pod Ciołkowem – bitwa stoczona 22 stycznia 1863 roku, pierwszego dnia powstania styczniowego, pierwsze opisane starcie tego powstania. Oddział powstańców pod dowództwem Aleksandra Rogalińskiego kierujący się z Warszawy w stronę Płocka starł się pod wsią Ciołkowo (obecnie Ciółkowo) z kompanią rosyjskiego pułku muromskiego, którą dowodził płk Kozlaninow. W ataku kosynierów zginęli rosyjscy piechurzy i sam Kozlaninow.
Tło bitwy[edytuj | edytuj kod]
Kompania wojsk rosyjskich, dowodzona przez pułkownika Kozlaninowa podeszła pod zagrody wiejskie we wsi Ciołkowo, w której zgromadzili się powstańcy polscy. Rosjanie mieli rozkaz w miarę możliwości schwytać powstańców żywcem i mieli nienabite karabiny. Mimo wezwań do poddania się i złożenia broni, powstańcy otworzyli ogień i przeszli do ataku na żołnierzy carskich. Pomimo fatalnego wyposażenia oddziału polskiego (powstańcy posiadali jedynie 2 strzelby, 30 kos, a reszta kije, topory i siekiery) doszło do krótkiej walki wręcz, w której rosyjski dowódca został zabity ciosem siekierą w głowę, a jego oddział uciekł w popłochu.
Atak z zaskoczenia na niespodziewających się tego Rosjan doprowadził do rzezi. Zginęło 43 Rosjan a 17 było rannych. Po stronie polskiej było tylko 3 rannych, w tym dowódca Aleksander Rogaliński, który stracił oko i wycofał się z walki[1].
W trakcie potyczki 18 Rosjan pod dowództwem Ponamarenko uciekło ku Bielskowi. Spotkali się tam z rosyjskim oddziałem kapitana Stefanowskiego, który przerażony katastrofą Ciołkowską nakazał nabić broń. W późniejszym czasie Polacy pozbawieni dowództwa zaczęli się błąkać i wpadli na rosyjską kolumnę pod dowództwem Stefanowskiego i zostali rozbici/rozproszeni[1].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b Walery Przyborowski , Dzieje 1863 roku T. 1, Kraków 1897, s. 42-44 .
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Jarosław Szarek: Powstanie styczniowe: Zryw wolnych Polaków. Kraków: Wydawnictwo AA, 2013. ISBN 978-83-7864-464-4. s. 51.
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
http://www.tradytor.pl/arts/82
http://mazowsze.hist.pl/39/Nasze_Korzenie/889/2012/34140/
http://mazowsze.hist.pl/17/Rocznik_Mazowiecki/1018/2013/36853/