Reprezentacja Czech w piłce nożnej mężczyzn

Republika Czeska Česká republika
Związek	Fotbalová asociace České republiky
Sponsor techniczny	Puma
Trener	Jaroslav Šilhavý (od 2018)
Asystent trenera	Miroslav Koubek Boris Kočí
Skrót FIFA	CZE
Ranking FIFA	45. (1446 pkt.)
Miejsce w rankingu Elo	39. (10 lipca 2016) (1691 pkt.)
Zawodnicy
Kapitan	Tomáš Rosický
Najwięcej występów	Petr Čech (124)
Najwięcej bramek	Jan Koller (55)
Stroje domowe Stroje wyjazdowe
Mecze
Pierwszy mecz Węgry 2:0 Królestwo Czech (Budapeszt, Węgry; 5.04.1903) Turcja 1:4 Czechy (Stambuł, Turcja; 23.02.1994)
Najwyższe zwycięstwo Czechy 8:1 Andora (Liberec, Czechy; 04.06.2005) Czechy 7:0 San Marino (Liberec, Czechy; 7.10.2006) Czechy 7:0 San Marino (Uherské Hradiště, Czechy; 9.09.2009)
Najwyższa porażka Anglia 5:0 Czechy (Londyn, Anglia; 22.03.2019)
Medale
Mistrzostwa Europy
1996 2004
Strona internetowa

2014

Reprezentacja Czech w piłce nożnej – drużyna, która rozpoczęła występy międzynarodowe po rozpadzie Czechosłowacji w lutym 1994 roku od zwycięskiego 4:1 meczu z Turcją.

Krajowy związek piłkarski powstał w 1901 roku. W latach 1923–1993 Czechy były częścią Czechosłowacji. Od 1907 z przerwą w latach 1908–1923 Czesi są członkiem FIFA, a od 1954 UEFA.

Czesi po raz pierwszy na światowych mistrzostwach zagrali na Mundialu 2006 (drugie miejsce w grupie eliminacyjnej, w dwumeczu barażowym dwukrotnie pokonali Norwegów 1:0), ale, mimo zwycięstwa w pierwszym meczu ze Stanami Zjednoczonymi (3:0), pozostałe dwa spotkania przegrali (z Ghaną i Włochami po 0:2) i zakończyli swój udział na fazie grupowej. Za to nieprzerwanie od 1996 roku występują na mistrzostwach Europy, na których osiągnęli zresztą niemałe sukcesy (wicemistrzostwo Europy w 1996, półfinał w 2004, oraz ćwierćfinał w 2012). Czesi to również zdobywcy brązowego medalu w rozgrywkach o Puchar Konfederacji 1997. W meczu o trzecie miejsce pokonali w nich reprezentację Urugwaju 1:0.

W 2002 roku młodzieżowa reprezentacja Czech zdobyła mistrzostwo Europy. Dwa lata wcześniej drużyna prowadzona przez selekcjonera Karela Brücknera dotarła do finału tej imprezy, w którym przegrała 1:2 z Włochami.

Piłkarska drużyna Czech jest oficjalnym sukcesorem tradycji reprezentacji Czechosłowacji.

Bieżące eliminacje

Eliminacje do Mistrzostw Europy 2020 – grupa A

Awans do ME z pierwszego miejsca w grupie

Awans do ME jako wicemistrz grupy

Zakwalifikowani do baraży

Niezakwalifikowani do ME

Zespół	Pkt	M	W	R	P	Br+	Br−	+/−
Anglia	12	4	4	0	0	19	4	+15
Czechy	9	5	3	0	2	9	8	+1
Kosowo	8	5	2	2	1	10	10	0
Bułgaria	2	5	0	2	3	5	11	-6
Czarnogóra	2	5	0	2	3	3	13	-10

Anglia	X	5:0	4:0	:	5:3
Czechy	:	X	2:1	3:0	:
Bułgaria	:	:	X	1:1	2:3
Czarnogóra	1:5	0:3	:	X	1:1
Kosowo	:	2:1	1:1	:	X

Historia

1996 rok – wicemistrzostwo Europy

Kilka tygodni przed Euro 1996 drużyna prowadzona przez Słowaka Dušana Uhrina nie była zaliczana do grona faworytów turnieju. Anonimowi piłkarze, w większości grający w krajowych klubach, oraz zawirowania historyczne powodowały, że niewielu spodziewało się po niedawno powstałej reprezentacji Czech, że mogłaby chociażby wyjść z grupy, w której oprócz Rosji, znaleźli się wicemistrzowie Europy Niemcy oraz wicemistrzowie świata Włochy.

W pierwszym meczu Czesi, zgodnie z przewidywaniami wielu obserwatorów, przegrali z Niemcami 0:2. Zwycięstwo nad Włochami (2:1, po golach Nedvěda i Bejbla) w kolejnym spotkaniu uznano więc za niespodziankę, a przed czeską reprezentacją zarysowała się możliwość awansu z grupy. Wystarczyło w ostatnim meczu wygrać z Rosją i czekać na korzystny wynik meczu Niemcy-Włochy. Wprawdzie Czesi tylko zremisowali, i to bardzo szczęśliwie, bo do 88. minuty przegrywali 2:3, ale jeden punkt wywalczyli również Włosi. Obie drużyny miały po cztery punkty, lecz dzięki wynikowi bezpośredniego spotkania pomiędzy nimi, to Czesi wywalczyli awans z drugiego miejsca. W ćwierćfinale pokonali faworyzowaną Portugalię (1:0), a w półfinale dopiero po rzutach karnych udało im się uporać z Francją (0:0, k. 6:5).

Podstawowe ustawienie reprezentacji Czech w czasie Euro 1996

Kouba Horňák Suchopárek Kadlec Bejbl Látal (Rada) Berger (Šmicer) Němec Nedvěd Poborský Kuka

W 1996 roku po raz pierwszy na międzynarodowym turnieju wprowadzono zasadę złotego gola w dogrywce (tzw. nagła śmierć) i to właśnie drużyna Uhrina była jej pierwszą „ofiarą”. W pierwszej połowie finałowego meczu z Niemcami utrzymywał się bezbramkowy remis. Pierwszy gol padł dopiero w 59. minucie, a strzelcem był Patrik Berger. Jednak trenerską intuicją popisał się niemiecki selekcjoner Berti Vogts, który w 69. minucie wprowadził na boisko Olivera Bierhoffa, a ten najpierw w 73. minucie i później w dogrywce (95. minuta) przeważył szalę zwycięstwa na korzyść Niemców.

Siłą reprezentacji Czech była przede wszystkim defensywa. Nierzadko trener Uhrin wybierał ustawienie 1-5-4-1, z jednym tylko napastnikiem. Obrońcy – kapitan zespołu Miroslav Kadlec (32 lata, 1. FC Kaiserslautern), Michal Horňák (26, Sparta Praga) i Jan Suchopárek (27, Slavia Praga) oraz dwaj defensywni pomocnicy Radoslav Látal (26, FC Schalke 04) i Radek Bejbl (24, Slavia Praga) byli najpewniejszymi filarami drużyny i to na nich w dużej mierze oparta była taktyka całego zespołu. W bramce występował 27-letni Petr Kouba (Sparta Praga), który udane interwencje potrafił przeplatać prostymi błędami (zawinił przy drugim golu Bierhoffa w finale).

Funkcję rozgrywającego pełnił doświadczony Jiří Němec (30, FC Schalke 04), ale największymi gwiazdami stali się w czasie turnieju wcześniej nikomu nieznani, młodzi i nieograni na europejskich boiskach – Patrik Berger (23, Borussia Dortmund), Vladimír Šmicer (23, Slavia Praga) i przede wszystkim – Pavel Nedvěd (24, Sparta Praga) i Karel Poborský (24, Slavia Praga), którzy wspólnie konstruowali każdą ofensywną akcję zespołu. Poborský równie dobrze mógł występować w ataku, jak i tuż za napastnikiem, którym był Pavel Kuka (28, 1. FC Kaiserslautern).

Po wielkim sukcesie, jakim było wicemistrzostwo Europy, nastąpiło coś, co dziennikarze nazwali „wyprzedażą srebra”^{[potrzebny przypis]}. Przed angielskim turniejem tylko siedmiu zawodników z dwudziesto-dwuosobowej kadry grało w klubach zagranicznych, a po mistrzostwach liczba ta wzrosła do trzynastu. Nowe kontrakty podpisali – bramkarz Kouba (Deportivo La Coruña), obrońcy Suchopárek (RC Strasbourg) i Bejbl (Atlético Madryt) oraz Šmicer (RC Lens), Poborský (Manchester United F.C. – za 5,4 miliony dolarów) i Nedvěd (S.S. Lazio). Aż czterech z wymienionych zawodników grało wcześniej w zespole mistrza Czech Slavii Praga.

2000 rok – faza grupowa mistrzostw Europy

Reprezentacja Czech w eliminacjach do Euro 2000 grała w grupie dziewiątej razem ze Szkocją, Estonią, Bośnią i Hercegowiną, Litwą oraz Wyspami Owczymi. Zajęła w niej pierwsze miejsce wygrywając wszystkie dziesięć spotkań.

Na turnieju głównym podopieczni Jozefa Chovaneca trafili do grupy D razem z Francuzami, Duńczykami oraz współgospodarzami mistrzostw, Holendrami. Po jednym zwycięstwie (2:0 z Danią) i dwóch porażkach (z Holandią 0:1 i Francją 1:2) z trzema punktami na koncie zajęli trzecie miejsce i zakończyli swój udział w turnieju na fazie grupowej.

2004 rok – III-IV miejsce w mistrzostwach Europy

W eliminacjach do Euro 2004 Czesi grali w grupie C razem z Holandią, Austrią, Mołdawią i Białorusią. Zajęli w niej pierwsze miejsce z dwudziestoma dwoma punktami nie ponosząc żadnej porażki, notując siedem zwycięstw i jeden remis. Pozwoliło im to na bezpośredni awans do turnieju finałowego. Na portugalskich boiskach czeska reprezentacja grała skutecznie i efektownie, i w oczach wielu obserwatorów była najlepszą drużyną całego turnieju. Po wyjściu z trudnej grupy z pierwszego miejsca (Czesi wygrali wszystkie trzy mecze z Holandią, Niemcami i Łotwą) oraz po wysokim zwycięstwie w ćwierćfinale nad Danią (3:0) zespół prowadzony przez Karela Brücknera był jednym z faworytów do gry w finale. Na przeszkodzie stanęli jednak, znajdujący się wówczas w życiowej formie, piłkarze greccy, którzy w półfinale wygrali 1:0. Decydujący gol padł w dogrywce, kilka sekund przed zakończeniem spotkania. Drużyna czeska zyskała szacunek i sympatię wielu kibiców, kiedy w grupowym meczu z Holandią przegrywając 0:2, dzięki dobrym zmianom taktycznym i kadrowym, potrafiła wyprowadzić wynik na 3:2 oraz gdy w meczu z wicemistrzami świata Niemcami wygrała grając w rezerwowym składzie.

W bramce od czasu eliminacji do mistrzostw Europy niepodważalną pozycję miał 22-letni Petr Čech. W czasie turnieju ten obdarzony dobrymi warunkami fizycznymi bramkarz był wybijającą się postacią czeskiej drużyny i obok Andoniosa Nikopolidisa został wybrany na najlepszego bramkarza imprezy. Na początku sezonu 2004-2005 został zawodnikiem Chelsea F.C.

Podstawowe ustawienie reprezentacji Czech w czasie Euro 2004

Čech Ujfaluši Bolf Grygera (Jiránek) Galásek Jankulovski Poborský Baroš Nedvěd Rosický Koller

W obronie grali – Zdeněk Grygera (24 lata, AFC Ajax) lub Martin Jiránek (25, Reggina Calcio), René Bolf (30), Tomáš Ujfaluši (26, Hamburger SV) oraz często atakujący Marek Jankulovski (27). Reprezentacja straciła w turnieju pięć goli i nierzadko były one wynikiem braku koncentracji u defensorów. Mimo to, czescy obrońcy wyrobili sobie markę solidnych i pracowitych. Po mistrzostwach Jankulovski przeszedł do A.C. Milan, a Bolf do francuskiego AJ Auxerre.

Brückner umiejętnie zmieścił w zespole dwóch liderów – kapitana drużyny Pavla Nedvěda (32, Juventus F.C.) i młodszego o osiem lat Tomáša Rosickiego (Borussia Dortmund). To oni najczęściej byli przy piłce i na ich barkach spoczywało zadanie konstruowania akcji zaczepnych. Tomáš Galásek (31, AFC Ajax) został przesunięty z obrony (jego miejsce zajął Grygera) na środek pola i w roli defensywnego pomocnika nie tylko rozbijał akcje rywali już na ich połowie, ale i włączał się do ataków. Suwerenem prawej flanki był doświadczony Karel Poborský (32, Sparta Praga). Trzykrotnie z ławki rezerwowych wchodził Vladimír Šmicer (31, Liverpool FC), podstawowy zawodnik w czasie Euro 1996.

Posiadanie takiego piłkarza jak Jan Koller (31, Borussia Dortmund) determinowało sposób atakowania. Dzięki ponad dwóm metrom wzrostu wygrywał on niemal wszystkie pojedynki główkowe, podając piłkę do parterów wbiegających z głębi pola. Rzadziej decydował się na samodzielne wykańczanie akcji, czego dowodem tylko dwie strzelone bramki. Obok niego występował Milan Baroš (23, Liverpool FC), który na portugalskich boiskach był w wysokiej formę i z pięcioma golami został królem strzelców turnieju. Dobrą dyspozycję prezentował również jego zmiennik Marek Heinz (27, Baník Ostrawa).

2008 rok – runda grupowa mistrzostw Europy

Reprezentacja Czech w eliminacjach do Euro 2008 grała w grupie D razem z Niemcami, Irlandią, Słowacją, Walią, Cyprem i San Marino. Zajęła w niej pierwsze miejsce z dorobkiem dwudziestu dziewięciu punktów po dziewięciu zwycięstwach, dwóch remisach i jednej porażce w dwunastu spotkaniach.

Na turnieju rozgrywanym w Austrii i Szwajcarii ekipa Karela Brücknera trafiła do grupy A razem z Portugalią, Turcją i współgospodarzem imprezy, Szwajcarią. Po jednym zwycięstwie (ze Szwajcarami 1:0), oraz dwóch porażkach (z Portugalczykami 1:3, oraz Turkami 2:3) zajęli ostatecznie trzecie miejsce z dorobkiem trzech punktów i odpadli z tych mistrzostw po fazie grupowej.

2012 rok – ćwierćfinał mistrzostw Europy

W eliminacjach do Euro 2012 podopieczni Michala Bíleka trafili do grupy I razem z Hiszpanią, Szkocją, Litwą i Liechtensteinem. Zajęli w niej drugie miejsce z trzynastoma punktami po czterech zwycięstwach, jednym remisie i trzech porażkach w ośmiu meczach. Oznaczało to konieczność grania w barażach o awans, w których to Czesi zmierzyli się z reprezentacją Czarnogóry. Po dwóch zwycięstwach (odpowiednio 2:0 i 1:0) awansowali oni do turnieju głównego.

Na Mistrzostwach Europy w Polsce i na Ukrainie reprezentacja Czech trafiła do grupy A razem z Rosją, Grecją i współgospodarzem imprezy Polską. Po dwóch zwycięstwach (z Grecją 2:1 i Polską 1:0), oraz jednej porażce (z Rosją 1:4) z sześcioma punktami na koncie zajęli pierwsze miejsce w grupie i awansowali do dalszej fazy turnieju. W ćwierćfinale spotkali się z reprezentacją Portugalii z którą przegrali 0:1 i odpadli z turnieju.

2016 rok – runda grupowa mistrzostw Europy

Czesi w eliminacjach do Euro 2016 grali w grupie A razem z Islandią, Turcją, Holandią, Kazachstanem i Łotwą. Zajęli w niej pierwsze miejsce z dwudziestoma dwoma punktami na koncie po siedmiu zwycięstwach, jednym remisie i dwóch porażkach w dziesięciu spotkaniach, co pozwoliło im na bezpośredni awans do turnieju finałowego.

Reprezentacja Czech na Mistrzostwach Europy we Francji grała w grupie D razem z Chorwacją, Hiszpanią i Turcją. Po jednym remisie (z Chorwacją 2:2), oraz dwóch porażkach (z Hiszpanią 0:1 i Turcją 0:2) Czesi z jednym punktem na koncie zajęli ostatnie miejsce w grupie i zakończyli swój udział w turnieju na fazie grupowej. Po tych mistrzostwach dotychczasowy trener Czechów Pavel Vrba zrezygnował z prowadzenia kadry i przeniósł się do Rosji gdzie został trenerem Anży Machaczkała. Jego następcą na tym stanowisku został Karel Jarolím.

W eliminacjach do Mundialu 2018 w Rosji Czesi zagrają w grupie C razem z Niemcami, Irlandią Północną, Norwegią, Azerbejdżanem i San Marino.

Udział w międzynarodowych turniejach

Igrzyska olimpijskie

Udział w igrzyskach olimpijskich
Rok	Kwalifikacje	Wynik
1900	Nie brała udziału
1904
1908
1912
1920	Nie brała udziału, była częścią Czechosłowacji
1924
1928
1936
1948
1952
1956
1960
1964
1968
1972
1976
1980
1984
1988
1992
1996	Nie zakwalifikowała się
2000	Awans	Faza grupowa
2004	Nie zakwalifikowała się
2008
2012
2016
2020

Mistrzostwa świata

Udział w mistrzostwach świata
Rok	Kwalifikacje	Wynik
1930	Nie brała udziału, była częścią Czechosłowacji
1934
1938
1950
1954
1958
1962
1966
1970
1974
1978
1982
1986
1990
1994
1998	Nie zakwalifikowała się
2002
2006	Awans	Faza grupowa
2010	Nie zakwalifikowała się
2014
2018

Mistrzostwa Europy

Udział w mistrzostwach Europy
Rok	Kwalifikacje	Wynik
1960	Nie brała udziału, była częścią Czechosłowacji
1964
1968
1972
1976
1980
1984
1988
1992
1996	Awans	II miejsce
2000	Awans	Faza grupowa
2004	Awans	III/IV miejsce
2008	Awans	Faza grupowa
2012	Awans	Ćwierćfinał
2016	Awans	Faza grupowa
2020	Awans

Rekordziści

     Kolorem niebieskim zaznaczono wciąż aktywnych piłkarzy

Najwięcej występów w kadrze

#	Nazwisko	Lata gry w kadrze	Mecze	Bramki
1	Petr Čech	2002-2016	124	0
2	Karel Poborský	1994-2006	118	8
3	Tomáš Rosický	2000-2016	105	23
4	Jaroslav Plašil	2004-2016	103	7
5	Milan Baroš	2001-2012	93	41
6	Pavel Nedvěd	1994-2006	91	18
	Jan Koller	1999-2009	91	55
8	Pavel Kuka	1990-2001	87	29
9	Jiří Němec	1990-2001	84	1
10	Vladimír Šmicer	1993-2005	81	27

Aktualizacja: 18 czerwca 2016

Najwięcej goli w kadrze

#	Nazwisko	Lata gry w kadrze	Bramki	Mecze
1	Jan Koller	1999-2009	55	91
2	Milan Baroš	2001-2012	41	93
3	Pavel Kuka	1990-2001	29	87
4	Vladimír Šmicer	1993-2005	27	81
5	Tomáš Rosický	2000-2016	23	105
6	Patrik Berger	1993-2001	18	44
	Pavel Nedvěd	1994-2006	18	91
8	Vratislav Lokvenc	1995-2006	14	74
9	Luboš Kubík	1985-1997	13	56
10	Tomáš Necid	2008-	12	41

Aktualizacja: 18 czerwca 2016

Aktualny skład

Lista 23 piłkarzy powołanych przez selekcjonera Pavla Vrbę na Euro 2016:

Bramkarze:

• Petr Čech
• Tomáš Vaclík
• Tomáš Koubek

Obrońcy:

• Pavel Kadeřábek
• Michal Kadlec
• Theodor Gebre Selassie
• Roman Hubník
• Tomáš Sivok
• David Limberský
• Marek Suchý

Pomocnicy:

• Bořek Dočkal
• Tomáš Rosický
• Daniel Pudil
• Jaroslav Plašil
• Daniel Kolář
• David Pavelka
• Josef Šural
• Ladislav Krejčí
• Jiří Skalák
• Vladimír Darida

Napastnicy:

• Tomáš Necid
• Milan Škoda
• David Lafata

Źródło: http://euro2016.pl/reprezentacja-czech/

Trenerzy reprezentacji Czech

• Dušan Uhrin (luty 1994 – grudzień 1997, podał się do dymisji po przegranych eliminacjach do Mundialu 1998)
• Jozef Chovanec (styczeń 1998 – grudzień 2001, został zwolniony po przegranej z Belgią w barażach do Mundialu 2002)
• Karel Brückner (styczeń 2002 – czerwiec 2008, podał się do dymisji po odpadnięciu z Euro 2008 w rundzie grupowej)
• Petr Rada (lipiec 2008 – kwiecień 2009, został zwolniony po nieudanych eliminacjach do Mistrzostw Świata)
• František Straka (kwiecień 2009 – czerwiec 2009, zrezygnował)
• Ivan Hašek (lipiec 2009 – październik 2009, trener tymczasowy)
• Michal Bílek (październik 2009 – wrzesień 2013, podał się do dymisji po przegranej z Włochami 1:2 w eliminacjach do Mistrzostw Świata)
• Josef Pešice (wrzesień 2013 – grudzień 2013, trener tymczasowy)
• Pavel Vrba (2014–2016)
• Karel Jarolím (2016–2018)
• Jaroslav Šilhavý (od 2018)

Zobacz też

• Reprezentacja Czechosłowacji w piłce nożnej mężczyzn

Linki zewnętrzne

• Oficjalna witryna związku (cz.)
• Profil na stronie FIFA (ang.)
• Profil na National Football Teams (ang.)
• RSSSF – wszystkie mecze 1994
• RSSSF – archiwum zawodników z największą liczbą meczów i goli