Samogłoska
Przejdź do nawigacji
Przejdź do wyszukiwania
Samogłoski kardynalne | |||||
---|---|---|---|---|---|
Przednie | Przednie scentr. | Centralne | Tylne scentr. |
Tylne | |
Przymknięte | |||||
Prawie przymknięte | |||||
Półprzymknięte | |||||
Średnie | |||||
Półotwarte | |||||
Prawie otwarte | |||||
Otwarte | |||||
Uwaga. Jeśli podano dwa symbole, to znajdujący się po lewej stronie oznacza samogłoskę niezaokrągloną, a po prawej zaokrągloną. |
Samogłoska – głoska, przy powstawaniu której uczestniczą jedynie więzadła głosowe, a strumień powietrza swobodnie przepływa przez kanał głosowy. Samogłoski charakteryzują się regularnym rozkładem energii akustycznej, mają wyraźną strukturę formantową, która decyduje o ich barwie. Podczas ich artykulacji słychać tylko jedną głoskę[1][2].
Symbole samogłosek w międzynarodowej transkrypcji fonetycznej IPA przedstawia poniższa tabela:
Klasyfikacja samogłosek[edytuj | edytuj kod]
Podziału można dokonać ze względu na[3][4]:
- poziomy ruch języka – s. przednie, środkowe (centralne), tylne
- pionowy ruch języka – s. wysokie (przymknięte), średnie, niskie (otwarte)
- kształt warg – s. niezaokrąglone, zaokrąglone
- udział rezonatora nosowego – s. ustne, nosowe (zapisywane z tyldą nad symbolem samogłoski).
Zobacz też[edytuj | edytuj kod]
- iloczas
- klasyfikacja samogłosek
- głoska
- spółgłoska
- samogłoska nosowa
- trójkąt samogłoskowy (Benniego)
- trójkąt samogłoskowy (Hellwaga)
- diagram samogłoskowy
- samogłoski kardynalne
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Cruttenden 2008 ↓, s. 50.
- ↑ Peter Roach: A Little Encyclopedia of Phonetics (ang.). W: University of Reading [on-line]. s. 87. [dostęp 2019-02-23].
- ↑ Nagórko 2007 ↓, s. 27 i nast..
- ↑ Bąk 1977 ↓, s. 56.
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Alicja Nagórko , Zarys gramatyki polskiej, Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 2007, ISBN 978-83-01-15390-8 .
- Alan Cruttenden , Gimpson's Pronunciation of English, wyd. 7, Londyn: Hodder Education, 2008, ISBN 978-0-340-958773 .
- Piotr Bąk , Gramatyka języka polskiego - zarys popularny, Warszawa: Wydawnictwo „Wiedza Powszechna”, 1977, ISBN 83-214-0923-7 .