Stanisław Cwynar

Stanisław Cwynar (ur. 23 marca 1906 w Albigowej, zm. 24 stycznia 1984 w Łodzi) – polski lekarz psychiatra. Profesor Śląskiej Akademii Medycznej i Akademii Medycznej w Łodzi. Sprawował kolejno funkcje prodziekana, dziekana i prorektora Akademii Medycznej w Łodzi. Był specjalistą krajowym ds. psychiatrii.

Dyplom lekarski uzyskał w roku 1934 na Uniwersytecie im. Jana Kazimierza we Lwowie. Jeszcze w trakcie studiów rozpoczął pracę w Państwowym Szpitalu Psychiatrycznym w Kulparkowie jako siła pomocnicza. W latach 1937-1940 pracował jako ordynator w instytucji Opieka Rodzinna nad Psychicznie Chorymi w województwie wileńskim. W roku 1944 został dyrektorem szpitala psychiatrycznego w Wilnie, w roku 1945 repatriowany trafił do Krakowa, gdzie od roku 1946 rozpoczął pracę w Państwowym Szpitalu dla Psychicznie i Nerwowo Chorych w Kobierzynie.

W roku 1948 obronił pracę doktorską pt. Opracowanie wyników leczenia elektronarkozą 75 schizofreników przy pomocy aparatu własnej konstrukcji, której promotorem był Eugeniusz Brzezicki. W roku 1952 powołany został na stanowisko kierownika Katedry i Kliniki Psychiatrii Śląskiej Akademii Medycznej, którą zorganizował na bazie Państwowego Szpitala dla Nerwowo i Psychicznie Chorych w Lublińcu. Tytuł naukowy docenta uzyskał w roku 1954, profesora nadzwyczajnego w 1961, a profesora zwyczajnego w 1967 roku. W 1958 powołany na stanowisko kierownika Katedry i Kliniki Psychiatrii Akademii Medycznej w Łodzi oraz kierownika Katedry Psychiatrii WAM. Od 1961 roku należał do PZPR.

Jego dorobek naukowy obejmuje ok. 170 publikacji. Był promotorem 22 prac doktorskich i opiekunem naukowym 6 przewodów habilitacyjnych. Pełnił liczne funkcje w nadzorze specjalistycznym psychiatrii oraz w towarzystwach naukowych. Współautor wielokrotnie wznawianego i lubianego podręcznika do psychiatrii, który służył licznym rocznikom medyków oraz psychiatrów.

Odznaczony Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski, Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski, Złotym Krzyżem Zasługi i innymi odznaczeniami.

Wybrane prace

• Wstęp do psychoterapii. Rozważania i rady praktyczne (1959)
• Nerwice narządowe (wspólnie z W. Musiałem, 1968)
• Zaburzenia psychiczne w chorobach somatycznych (wspólnie z A. Mazurową, 1968)
• Geriopsychiatria (1971)
• Podstawy psychiatrii. Podręcznik dla studentów (wsp. z M. Jaroszem, kolejne wydania 1976, 1978, 1980, 1983, 1988)

Bibliografia

• Stanisław Pużyński (red.): Leksykon psychiatrii. Warszawa: PZWL, 1993, s. 556; s. 75. ISBN 83-200-1712-2.
• Bilikiewicz Adam: Wspomnienie pośmiertne za Leksykon Psychiatrii, PZWL, Warszawa 1993 w: Postępy Psychiatrii i Neurologii 2005, 14, suplement, I. [1]
• Andrzej Kurnatowski, Profesorowie i docenci wydziałów medycznych Uniwersytetu Łódzkiego i Akademii Medycznej w Łodzi 1945–1964, Łódź 2003, s. 40–41 (z fotografią)
• Słownik medycyny i farmacji Górnego Śląska, tom 2: biograficzny (A–Z), Katowice 1995, s. 64–65 (z fotografią)