Stanisław Karpiński (biotechnolog)

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Przejdź do nawigacji Przejdź do wyszukiwania
Ten artykuł dotyczy naukowca. Zobacz też: inne osoby o tym imieniu i nazwisku.
Stanisław Karpiński
Data i miejsce urodzenia 1960
Poznań
Profesor nauk biologicznych
Specjalność: biotechnologia
Alma Mater Akademia Rolnicza w Poznaniu
Doktorat 1994 – biologia
Szwedzki Uniwersytet Rolniczy
Habilitacja 1999 – biologia
Szwedzki Uniwersytet Rolniczy
Profesura 2004 Szwecja i 2009 Polska
Polska Akademia Nauk
Status Członek Komitetu Biotechnologii PAN
Profesor tytularny i nauczyciel akademicki
Uczelnia SGGW
Okres zatrudn. od 2009
Odznaczenia
Krzyż Wolności i Solidarności
Commons Multimedia w Wikimedia Commons

Stanisław Mariusz Karpiński (ur. 5 listopada 1960 w Poznaniu) – polski biotechnolog, profesor nauk biologicznych, wykładowca akademicki, w 2012 sekretarz stanu w Ministerstwie Nauki i Szkolnictwa Wyższego, działacz opozycji w okresie PRL.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Działalność opozycyjna[edytuj | edytuj kod]

W okresie studiów biologicznych na Akademii Rolniczej w Poznaniu związał się z opozycją solidarnościową. Działał także we władzach uczelnianego Niezależnego Zrzeszenia Studentów, w grudniu 1981 brał udział w organizacji strajku studenckiego[1]. Współpracował następnie z niejawnymi strukturami związku, był kolporterem „Obserwatora Wielkopolskiego” i innych pism drugiego obiegu. W maju 1983 za tę działalność został tymczasowo aresztowany, zwolniono go na mocy amnestii w sierpniu tego samego roku[2][3]. Rok później ukończył studia na Akademii Rolniczej[1], następnie otrzymał etat techniczny na tej uczelni[2].

Działalność naukowa[edytuj | edytuj kod]

W 1989 został przyjęty na studia doktoranckie na Szwedzkim Uniwersytecie Rolniczym w Umeå, gdzie od tej pory pracował naukowo przez dwadzieścia lat. W 1994 uzyskał stopień doktora w zakresie komórki drzew i biologii molekularnej roślin.

W 1999 wraz z Philipem Mullineaux w „Science” opisał mechanizm systemowej nabytej aklimatyzacji u roślin[4]. W 2010 kierowany przez niego zespół fizjomiki i biotechnologicznego modelowania roślin w SGGW w Warszawie przedstawił w „The Plant Cell” analogiczny do sytemu nerwowego zwierząt systemowy mechanizm przekazywania bodźców świetlnych i fizjologiczną pamięć świetlną u roślin[5].

W 1999 został docentem na Wydziale Leśnym Szwedzkiego Uniwersytetu Rolniczego (w Umeå) i w tym samym roku zakończył pracę na tej uczelni, po czym został zatrudniony na Uniwersytecie w Sztokholmie. W 2004 decyzją rektora tego uniwersytetu został profesorem w dyscyplinie fizjologii molekularnej roślin[1]. W 2009 powrócił do Polski, został laureatem pierwszego konkursu „Welcome” (Fundacji na rzecz Nauki Polskiej)[6], otrzymał jeden z najwyższych indywidualnych grantów badawczych. Wraz ze swoimi zespołami opublikował ponad 55 eksperymentalnych artykułów i kilka aplikacji patentowych, m.in. w 2014 transgeniczne metody w celu ulepszenia rocznego przyrostu drzew i plonowania innych roślin uprawnych[7][8].

Również w 2009 otrzymał tytuł profesora nauk biologicznych[9]. Został wykładowcą w Katedrze Genetyki, Hodowli i Biotechnologii Roślin Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie[1].

Działalność publiczna[edytuj | edytuj kod]

1 lutego 2012 został sekretarzem stanu w Ministerstwie Nauki i Szkolnictwa Wyższego[10], odpowiadającym m.in. za nadzór nad Narodowym Centrum Nauki oraz Narodowym Centrum Badań i Rozwoju. Po trzech miesiącach, 2 maja 2012, został odwołany z tego stanowiska[11].

Od czerwca 2011 należał do Platformy Obywatelskiej, z której odszedł we wrześniu 2013 w ślad za Jarosławem Gowinem[12]. Podjął z nim współpracę jako ekspert w sprawach nauki i szkolnictwa wyższego, a następnie został pełnomocnikiem zakładanej przez byłego ministra partii Polska Razem w Poznaniu[13]. W marcu 2014 z powodów politycznych opuścił to ugrupowanie. W maju tego samego roku wstąpił do Kongresu Nowej Prawicy, z listy którego bez powodzenia ubiegał się pół roku później o mandat w sejmiku wielkopolskim. W styczniu 2015 wystąpił z tej partii.

W październiku 2015 został członkiem Narodowej Rady Rozwoju powołanej przez prezydenta Andrzeja Dudę[14]. 1 sierpnia 2017 został powołany przez ministra rolnictwa i rozwoju wsi Krzysztofa Jurgiela na stanowisko dyrektora Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin – Państwowego Instytutu Badawczego w Radzikowie[15].

Odznaczenia[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ a b c d Stanisław Karpiński, [w:] baza „Ludzie nauki” portalu Nauka Polska (OPI) [online] [dostęp 2012-02-24].
  2. ↑ a b Profesor bez namaszczenia. wyborcza.pl, 2009-07-15. [dostęp 2013-09-11].
  3. ↑ Informacje w BIP IPN. [dostęp 2012-02-24].
  4. ↑ Systemic Signaling and Acclimation in Response to Excess Excitation Energy in Arabidopsis (ang.). sciencemag.org, 1999-04-23. [dostęp 2014-05-18].
  5. ↑ Evidence for Light Wavelength-Specific Photoelectrophysiological Signaling and Memory of Excess Light Episodes in Arabidopsis (ang.). plantcell.org, lipiec 2010. [dostęp 2014-05-18].
  6. ↑ Prof. dr hab. Stanisław Karpiński. sggw.pl. [dostęp 2014-05-17].
  7. ↑ PHYTOALEXIN DEFICIENT 4 affects reactive oxygen species metabolism, cell wall and wood properties in hybrid aspen (Populus tremula L. × tremuloides) (ang.). onlinelibrary.wiley.com, 2014-07-22. [dostęp 2015-01-24].
  8. ↑ Plant treatment methods and means therefor (ang.). patentscope.wipo.int, 2013-06-27. [dostęp 2015-01-24].
  9. ↑ Prezydent wręczył nominacje profesorskie. Kancelaria Prezydenta RP, 2010-02-03. [dostęp 2014-12-19].
  10. ↑ Kierownictwo MNiSW w nowym składzie. nauka.gov.pl, 2012-01-31. [dostęp 2012-02-24].
  11. ↑ Prof. Karpiński nie jest już wiceministrem nauki. pap.pl, 2012-05-09. [dostęp 2012-12-05].
  12. ↑ Wiktor Ferfecki: Były wiceminister nauki idzie za Gowinem. rp.pl, 2013-09-10. [dostęp 2014-03-27].
  13. ↑ Pełnomocnicy powiatowi PRJG w województwie wielkopolskim. polskarazem.pl. [dostęp 2014-03-27].
  14. ↑ Prezydent powołał Narodową Radę Rozwoju. prezydent.pl, 2015-10-16. [dostęp 2015-10-16].
  15. ↑ Zmiana na stanowisku dyrektora IHAR. farmer.pl, 2017-08-01. [dostęp 2017-08-02].
  16. ↑ M.P. z 2015 r. poz. 622
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Stanisław_Karpiński_(biotechnolog)&oldid=59784399”