Szpital Kliniczny im. dr. Józefa Babińskiego
| ||
![]() | ||
![]() | ||
Data założenia | 1907 | |
Państwo | ![]() | |
Adres | ul. dr. J. Babińskiego 29 30-393 Kraków | |
Dyrektor | Stanisław Kracik | |
Położenie na mapie Krakowa ![]() | ||
Położenie na mapie Polski ![]() | ||
Położenie na mapie województwa małopolskiego ![]() | ||
![]() | ||
Strona internetowa |
Szpital Kliniczny im. Józefa Babińskiego Samodzielny Publiczny Zakład Opieki Zdrowotnej w Krakowie[1] – szpital w Krakowie (na osiedlu Kobierzyn), zajmujący się leczeniem i rehabilitacją chorych w zakresie psychiatrycznym, odwykowym i neurologicznym.
W 1999 zespół szpitalno-parkowy został wpisany na listę zabytków[2].
Historia[edytuj | edytuj kod]
Szpital powstał jako jeden z pierwszych w Galicji, odciążając przepełniony Zakład dla Chorych Umysłowych na Kulparkowie pod Lwowem. Od 1903 roku trwały już prace przygotowawcze, prowadzone przez ówczesne sławy psychiatrii polskiej, m.in.: prof. Jana Mazurkiewicza czy prof. Henryka Halbana. W 1907 r. Sejm krajowy uchwalił projekt budowy szpitala. Prawie gotowy szpital czekał przez wojnę na otwarcie, które nastąpiło dopiero w 1917 r. Koncepcja działania i projekt szpitala została oparta na założeniach miast-ogrodów. W ogromnym parku postawiono 15 pawilonów i budynki administracyjno-mieszkalne. Szpital posiadał piekarnię, pralnię, palarnię, warsztaty terapii, gospodarstwo rolne i ogrodnicze, budynek teatralny, boisko, kaplicę i cmentarz. W okresie międzywojennym wybudowano także pawilon dla chorych pracujących. Pawilony warsztatowe pełniły rolę miejsc terapii chorych, pozwalając im poprzez pracę wrócić do aktywnego życia.
W okresie II wojny światowej szpital uległ kompletnej zagładzie. W latach 1940–1942 hitlerowcy planowo przeprowadzali głodzenie i wyniszczanie pacjentów. 23 czerwca 1942 r. ponad 500 chorych wywieziono do obozu KL Auschwitz. Ciężko chorych, nie nadających się do transportu, stracono na miejscu.
Po II wojnie szpital zaczął od razu działać. W 1947 r. powstał oddział odwykowy. W 1950 r. otwarto pierwszą w warunkach szpitalnych pracownię psychologiczną, a w 1953 r. oddział dziecięcy dla dzieci w wieku 3–10 lat z zajęciami kinezyterapii, socjoterapii szkolnej, reedukacji, terapią zajęciową i behawioralną. Warsztaty terapii obejmowały terapię plastyczną, rzeźbę, tkactwo, stolarstwo, muzykoterapię. W latach 70. pacjenci wykonywali konfekcję kosmetyki kolorowej dla Fabryki Kosmetyków Pollena – Miraculum.
Działał Klub Twórców Sztuki Nieprofesjonalnej Hestia. Pacjenci wystawili namalowane przez siebie obrazy w galeriach Krakowa i w Pomaz na Węgrzech, gdzie działał podobny Klub Terapii. Organizowano wspólne plenery malarskie i wystawy poplenerowe w Budapeszcie i Szentendre. Pacjentom piszącym wiersze szpital wydał 3 zbiory wierszy w tomikach p. t. Pisane w mroku. W latach 70. powstał Klub Rodzina, którego członkowie – byli pacjenci, spotykali się w krakowskich kawiarniach, organizowali wyjścia do kina i na koncerty.
W latach 90. zaczęto zmniejszać ilość pacjentów, a rozwijać opiekę i wizyty środowiskowe w domach chorych. Rozpoczęto także remontowanie szpitala i modernizację techniczną. Pod kontrolą konserwatora zabytków odnowiono kaplicę i budynek teatru. Odnowiono także Willę Dyrektorów, w której mieści się obecnie galeria prac pacjentów, pracownia komputerowa.
W 1947-1952 kapelanem zakładu był ks. Piotr Niezgoda, dziekan generalny Wojska Polskiego.
Dyrektorzy szpitala[edytuj | edytuj kod]
- lata przedwojenne
- Jan Mazurkiewicz (1918-1919)
- Roman Zagórski (1919-1925)
- Juliusz Morawski (1925-1928)
- Władysław Stryjeński (1928-1939)
- lata powojenne
- Zdzisław Mieniewski
- Władysław Issajewicz (1945-1952)
- Jan Gallus (1952-1971)
- Tadeusz Pańków (1971-1984)
- Zdzisław Wasieczko (1984-1991)
- Andrzej Kowal (1991-2003)
- Anna Przewłocka (2003-2008)
- Marzena Grochowska (2008-2012)
- Stanisław Kracik (2012-nadal)
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Uchwała nr XLIX/763/18 Sejmiku Województwa Małopolskiego z dnia 28 maja 2018 r.
- ↑ Narodowy Instytut Dziedzictwa: Rejestr zabytków nieruchomych – województwo małopolskie. 2020-09-30. s. 88–89. [dostęp 2012-11-14].