Trzepla zielona
| ||
| Ophiogomphus cecilia | ||
| (Geoffroy in Fourcroy, 1785) | ||
 Samiec | ||
| Systematyka | ||
| Domena | eukarionty | |
| Królestwo | zwierzęta | |
| Typ | stawonogi | |
| Gromada | owady | |
| Podgromada | uskrzydlone | |
| Rząd | ważki | |
| Podrząd | ważki różnoskrzydłe | |
| Rodzina | gadziogłówkowate | |
| Rodzaj | Ophiogomphus | |
| Gatunek | trzepla zielona | |
| Synonimy | ||
| ||
| Kategoria zagrożenia (CKGZ)[1] | ||
 | ||
Trzepla zielona (Ophiogomphus cecilia) – gatunek ważki różnoskrzydłej z rodziny gadziogłówkowatych (Gomphidae).
Wygląd[edytuj | edytuj kod]
Rozpiętość skrzydeł od 60–78[2] mm, długość ciała 50–60 mm, odwłoka 35–40 mm[3]. Charakterystyczne jest kształt głowy. Oczy są rozstawione na boki (większość ważek ma oczy stykające się ze sobą). Kolor głowy i tułowia żółtozielone z czarnymi pasami. Odwłok czarny w żółte plamy. U samców ósmy i dziewiąty segment odwłokowy jest wrzecionowato rozszerzony. Samice mają z tyłu głowy dwa różki.
Występowanie[edytuj | edytuj kod]
Występuje od Europy wschodniej do wschodniego Kazachstanu. Zachodnią granicę stanowi rzeka Ren. Na północy od południowej Skandynawii, przez Bałkany i północną Grecję do Kaukazu. Larwy rozwijają się na dnach wód bieżących, gdzie zakopują się w mule lub piasku. Imagines latają od czerwca do września[2]. Zasiedla wolno płynące nizinne i równinne czyste wody o piaszczystym dnie, jak większe strumienie, rzeki i kanały.
Biologia[edytuj | edytuj kod]
Larwy rozwijają się w wodzie 2-3 lata. Dorosłe osobniki żyją kilka tygodni. Jaja zimują w wodzie, wykluwają się na wiosnę. Larwy pokryte są błoną, przez co nie mogą poruszać odnóżami. Później z błon wydostają się odnóża i larwy rozpoczynają właściwe życie w wodzie.
Ochrona prawna[edytuj | edytuj kod]
Na terenie Polski gatunek ten jest objęty ścisłą ochroną gatunkową[4].
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Robert Dzwonkowski: Podręczny leksykon przyrody polskiej. Warszawa: Wydawnictwo RTW, 2001, s. 109. ISBN 83-87974-21-8.
Zobacz też[edytuj | edytuj kod]
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Ophiogomphus cecilia. Czerwona księga gatunków zagrożonych (IUCN Red List of Threatened Species) (ang.).
- ↑ a b Jacek Wendzonka. Klucz do oznaczania dorosłych ważek (Odonata) Polski (pdf). „Odonatrix - Biuletyn Sekcji Odonatologicznej Polskiego Towarzystwa Entomologicznego”. 1 (Suplement), czerwiec 2005. ISSN 1733-8239.
- ↑ Rafał Bernard: Ophiogomphus cecilia (Geoffroy in Fourcroy, 1785) (pdf). W: Poradnik ochrony siedlisk i gatunków [on-line]. [dostęp 2010-06-50]. [zarchiwizowane z tego adresu (2010-02-15)].
- ↑ Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 6 października 2014 r. w sprawie ochrony gatunkowej zwierząt (Dz.U. z 2014 r. poz. 1348).