Walerian Meysztowicz
| ||
![]() Walerian Meysztowicz | ||
Kraj działania | ![]() ![]() ![]() | |
Data i miejsce urodzenia | 24 czerwca 1893 Pojoście | |
Data i miejsce śmierci | 24 maja 1982 Rzym | |
Wyznanie | katolickie | |
Kościół | Kościół rzymskokatolicki | |
Prezbiterat | 1924 | |
Odznaczenia | ||
![]() ![]() |
Walerian Meysztowicz herbu Rawicz (ur. 24 czerwca 1893 w Pojościu[1] k. Poniewieża, zm. 24 maja 1982 w Rzymie) – polski ksiądz i teolog katolicki, mediewista.
Życiorys[edytuj | edytuj kod]
Pochodził z rodziny ziemiańskiej z Kowieńszczyzny. Był synem Aleksandra Meysztowicza i Zofii Korwin-Kossakowskiej herbu Ślepowron. Ukończył Liceum Aleksandryjskie w Petersburgu. Walczył w wojnie polsko–bolszewickiej. W 1921 wstąpił do seminarium duchownego, a w 1924 przyjął święcenia kapłańskie. W latach 1926–1929 był sekretarzem abp Romualda Jałbrzykowskiego, a w latach 1929–1932 kapelanem Stowarzyszenia „Odrodzenie”. W 1932 pracował jako radca kanoniczny (prawny) w ambasadzie polskiej przy Stolicy Apostolskiej. Równocześnie w latach 1936–1939 był profesorem prawa kanonicznego Uniwersytetu Stefana Batorego w Wilnie. Filister honorowy korporacji akademickiej Conradia[2]. Walczył w kampanii wrześniowej w 13 pułku Ułanów Wileńskich, następnie przedostał się do Watykanu, gdzie spędził resztę wojny. Współzałożyciel (1945) i prezes Polskiego Instytutu Historycznego w Rzymie. Do śmierci mieszkał w Watykanie. Posiadał godność kanonika Bazyliki św. Piotra i protonotariusza apostolskiego. Członek Polskiego Towarzystwa Naukowego na Obczyźnie.
Autor książki Gawędy o czasach i ludziach (Londyn 1983 i 1993), w której opisał dzieje rodzinnej Kowieńszczyzny i współczesne sobie wydarzenia na przestrzeni stulecia. Książka ta została wydana w 2004 roku również w przekładzie litewskim,pod tytułem Pašnekesiai apie laikus ir žmones. Był postulatorem procesu beatyfikacyjnego Arcybiskupa Jana Cieplaka.
Odznaczony Krzyżem Virtuti Militari za wojnę polsko-bolszewicką i Krzyżem Komandorskim z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski (1966)[3].
Wybrane publikacje[edytuj | edytuj kod]
- De conditione juridica Ecclesiae in Polonia, Romae: Jus Pontificium 1931.
- Repertorium bibliographicum pro rebus polonicis Archivi Secreti Vaticani, Vaticani 1943.
- De Archivo Nuntiaturae Varsaviensis quod nunc in Archivo Secreto Vaticano servantur, Vaticani 1944
- (redaktor serii) Elementa ad fontium editiones, Romae: Institutum Historicum Polonicum Romae 1962–1972, wiele tomów.
- Gawędy o czasach i ludziach, Londyn: Polska Fundacja Kulturalna 1983, Łomianki: Wydawnictwo LTW 2012.
- Przemówienie ks. Waleriana Meysztowicza z okazji Święta Niepodległości, wygłoszone 13 listopada 1966 roku, Rzym 1966.
- Benedetto XV, i cattolici e la prima guerra mondiale : atti del Convegno di Studio tenuto a Spoleto nei giorni 7-8-9 settembre 1962, a cura di Giuseppe Rossini, Roma: Edizioni 5 Lune 1963.
- Un monumento Polacco di lingua e di arte nella Biblioteca Apostolica Vaticana, Firenze: Leo S. Olschki 1951.
- Polsko-Morawska Księga w Bibliotece Watykańskiej, Rzym 1950.
- Św. Kazimierz, Rzym 1958.
- Poszło z dymem. Gawędy o czasach i ludziach, Wyd. 1 krajowe, Warszawa: Wydawnictwo Pokolenie 1989.
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Pojoście, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. VIII: Perepiatycha – Pożajście, Warszawa 1887, s. 537 .
- ↑ Archiwum Korporacyjne - Archiwum i Muzeum Polskich Korporacji Akademickich, www.archiwumkorporacyjne.pl [dostęp 2018-08-26] .
- ↑ 3 maja 1966 „za zasługi położone dla Rzeczypospolitej Polskiej” Dz.U.R.P. z 1966 r. Nr 5. s. 21.
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Słownik polskich teologów katolickich. Tom VIII: 1981–1993 (pod redakcją Józefa Mandziuka), wyd. Akademia Teologii Katolickiej, Warszawa 1995.
- Mieczysław Paszkiewicz, Walerian Meysztowicz (1893–1982), "Teki Historyczne" 18 (1985), s. 188–191.
- Henryk Damian Wojtyska, Ks. Walerian Meysztowicz i jego "Antemurale" [w:] Mistrz i przyjaciel. Księga pamiątkowa ku czci Księdza Profesora Marka Tomasza Zahajkiewicza, red. Jerzy Pałucki, Lublin: Redakcja Wydawnictw KUL 1997, s. 107–111.
- Ewa Tierling, Księdza [Waleriana] Meysztowicza "Gawędy o czasach i ludziach" [w:] Literackie Kresy i bezkresy. Księga ofiarowana profesorowi Bolesławowi Hadaczkowi, pod red. Katarzyny R. Łozowskiej i Ewy Tierling, Szczecin: Wydawnictwo Naukowe US 2000, s. 161–186.
- Supruniuk M. A., Ks. Prof. Walerian Meysztowicz i Polski Instytut Historyczny w Rzymie. Toruń, Archiwum Emigracji, 2013, Zeszyt 1 (18), doi.org/10.12775/AE.2013.005
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- Członkowie Polskiego Towarzystwa Naukowego na Obczyźnie
- Odznaczeni Krzyżem Komandorskim z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski (władze RP na uchodźstwie)
- Polscy teolodzy katoliccy
- Polscy mediewiści
- Polscy historycy emigracyjni
- Uczestnicy wojny polsko-bolszewickiej
- Wykładowcy Uniwersytetu Stefana Batorego w Wilnie
- Wykładowcy Wyższego Seminarium Duchownego w Wilnie
- Urodzeni w 1893
- Zmarli w 1982