Wysoki komisarz Narodów Zjednoczonych do spraw uchodźców
| ||
Siedziba | ![]() | |
Wysoki komisarz | ![]() | |
Utworzenie | 14 grudnia 1950 | |
Strona internetowa |
Wysoki komisarz Narodów Zjednoczonych do spraw uchodźców (ang. United Nations High Commissioner for Refugees) – urząd Organizacji Narodów Zjednoczonych upoważniony do przewodzenia i koordynacji międzynarodowych działań mających na celu ochronę uchodźców i rozwiązywania ich problemów na całym świecie. Do głównych działań urzędu należy zapewnienie praw uchodźców oraz pomoc w zapewnieniu azylu lub repatriacji. Siedziba urzędu znajduje się w Genewie (w Szwajcarii). Wysoki komisarz jest nominowany przez sekretarza generalnego ONZ i wybierany w głosowaniu przez Zgromadzenie Ogólne ONZ.
Historia[edytuj | edytuj kod]
Organ ten został powołany przez Zgromadzenie Ogólne 14 grudnia 1950, początkowo na okres trzech lat – od 1 stycznia 1951 do 31 grudnia 1953 – jednak w następnych latach przedłużano jego działalność na kolejne pięcioletnie kadencje. Zastąpił on działającą w latach 1947–1952 Międzynarodową Organizację Uchodźców i, jeszcze wcześniejszą, Administrację Narodów Zjednoczonych do spraw Pomocy i Odbudowy (1943–1947).
W 1951 powstała w Genewie Konwencja Odnosząca się do Statusu Uchodźców (wprowadzona w życie 22 kwietnia 1954)[1], a w 1967 podpisano w Nowym Jorku protokół rozszerzający ją na kraje pozaeuropejskie. Polska przystąpiła do obu układów w 1991[2]. W 2003 Zgromadzenie Ogólne ONZ zniosło konieczność przedłużania mandatu urzędu na kolejne kadencje do czasu aż problem uchodźców nie zostanie rozwiązany.
Za swoją działalność urząd został wyróżniony Pokojową Nagrodą Nobla w latach 1954 i 1981.
Lista komisarzy Narodów Zjednoczonych do spraw uchodźców[edytuj | edytuj kod]
Lp. | Kadencja | Komisarz | Państwo |
---|---|---|---|
1 | 1951–1956 | Gerrit Jan van Heuven Goedhart | Holandia |
2 | 1956–1960 | Auguste R. Lindt | Szwajcaria |
3 | 1960–1965 | Félix Schnyder | Szwajcaria |
4 | 1965–1977 | Sadruddhin Aga Khan | Iran |
5 | 1978–1985 | Poul Hartling | Dania |
6 | 1986–1989 | Jean-Pierre Hocké | Szwajcaria |
7 | I–XI 1990 | Thorvald Stoltenberg | Norwegia |
8 | 1990–2000 | Sadako Ogata | Japonia |
9 | 2001–2005 | Ruud Lubbers | Holandia |
10 | 2005–2015 (p.o.) | Wendy Chamberlin | Stany Zjednoczone |
11 | 2005–2015 | António Guterres | Portugalia |
12 | od 2016 | Filippo Grandi | Włochy |
Zobacz też[edytuj | edytuj kod]
- wysoki komisarz Narodów Zjednoczonych do spraw praw człowieka
- Fundusz Narodów Zjednoczonych na rzecz Dzieci
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ UNHCR – Convention and Protocol Relating to the Status of Refugees.
- ↑ Dziennik Ustaw nr 119 z 20 grudnia 1991, poz. 515 (konwencja) i poz. 517 (protokół). Wcześniej władze komunistyczne odmawiały przystąpienia, uważając urząd komisarza ds. uchodźców za element zimnej wojny (Prawno-międzynarodowa ochrona uchodźców a polskie prawo wewnętrzne, s. 4).
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- Polska witryna internetowa wysokiego komisarza Narodów Zjednoczonych ds. uchodźców
- Ogólnoświatowa witryna internetowa komisarza Narodów Zjednoczonych ds. uchodźców (ang.)
- Konwencja dotycząca statusu uchodźców z 1951 i protokół z 1967
- Statut urzędu wysokiego komisarza Narodów Zjednoczonych ds. uchodźców (ang.)
|