Zamek w Czchowie

Zamek w Czchowie
nr rej. 27 (XII-37/30) z 28.02.1930
Ruina wieży zamku
Państwo	Polska
Miejscowość	Czchów
Położenie na mapie Czchowa Zamek w Czchowie
Położenie na mapie Polski Zamek w Czchowie
Położenie na mapie województwa małopolskiego Zamek w Czchowie
Położenie na mapie powiatu brzeskiego Zamek w Czchowie
Położenie na mapie gminy Czchów Zamek w Czchowie
49°49′59″N 20°40′38″E

Zamek w Czchowie – ruiny zamku w Czchowie na wzgórzu zwanym Baszta nad Dunajcem w powiecie brzeskim w województwie małopolskim.

Zamek królewski położony był w drugiej połowie XVI wieku w powiecie sądeckim województwa krakowskiego.

Historia

Widok z XIX w. na rysunku A. Gorczyńskiego

Zamek, rozbudowywany między XIII wiekiem a XVI wiekiem, ochraniał szlak handlowy biegnący wzdłuż Dunajca i komorę celną dla towarów przywożonych z Węgier. W źródłach pisanych pojawia się po raz pierwszy w 1356 r. Pierwotnie w tym miejscu znajdowała się romańska wieża obronna; w XIV wieku dobudowano wokół niej zamek stanowiący siedzibę starostów czchowskich; uległ on zniszczeniu w XVII wieku. Obecnie zachowała się jedynie XIV-wieczna wieża, częściowo zniszczona (bez górnej kondygnacji), i odsłonięte fundamenty murów.

W drugiej połowie XVIII wieku w zachowanej do dziś wieży mieściło się więzienie; zostało ono zlikwidowane po I rozbiorze Polski.

Ruiny zamku w Czchowie są tematem jednej z litografii Macieja Bogusza Stęczyńskiego i rysunku Adama Gorczyńskiego.

Architektura

Zamek powstał z piaskowca. Na jego założenie składał się mur obwodowy o grubości 1,2-2 m otaczający krawędź wzgórza oraz wolno stojącej cylindrycznej wieży o średnicy 12,5 m i wysokości ok. 20 m. Wybudowano ją w południowej części założenia zamkowego. Przy północno-wschodniej kurtynie znajdował się dom mieszkalny, od południa przylegała prostokątna sień, natomiast we wschodniej części muru znajdowała się brama wjazdowa.

Zobacz też

• Czchów
• Zamki nad Dunajcem

Bibliografia

• G. Leńczyk, Katalog grodzisk i zamczysk z terenu Małopolski, Muzeum Archeologiczne w Krakowie, Kraków 1983
• J. Marszałek, Katalog grodzisk i zamczysk w Karpatach, Wydawnictwo Stanisław Kryciński, Warszawa 1993
• M. Szope, Grodziska i zamczyska województwa tarnowskiego, Muzeum Okręgowe w Tarnowie, Tarnów 1981
• L. Kajzer, S. Kołodziejski, J. Salm: Leksykon zamków w Polsce. Warszawa: Arkady, 2012, s. 137-138. ISBN 978-83-213-4158-3.

Linki zewnętrzne

• Opis zamku w Czchowie na stronie Zamki Polskie
• Czchów w Słowniku geograficznym Królestwa Polskiego. T. I: Aa – Dereneczna. Warszawa 1880.