49°49′59″N 20°40′38″E/49,833056 20,677222Zamek w Czchowie
| ||
 nr rej. 27 (XII-37/30) z 28.02.1930
| ||
 Ruina wieży zamku | ||
| Państwo |  Polska
| |
| Miejscowość | Czchów | |
Położenie na mapie Czchowa  | ||
Położenie na mapie Polski  | ||
Położenie na mapie województwa małopolskiego  | ||
Położenie na mapie powiatu brzeskiego  | ||
Położenie na mapie gminy Czchów  | ||
| 49°49′59″N 20°40′38″E/49,833056 20,677222
| ||
Zamek w Czchowie – ruiny zamku królewskiego z XIII-XIV wieku. Ruiny położone są w Czchowie na wzgórzu zwanym Baszta nad Dunajcem w powiecie brzeskim w województwie małopolskim.
Historia[edytuj | edytuj kod]
Pierwsza fortyfikacja powstała w tym miejscu w 2. połowie XIII wieku. Składała się z murowanej wieży obronnej (stołpu) otoczonej przez fortyfikacje drewniane, które w kolejnych stuleciach były zastępowane przez mury obronne. Zamek powstał w tym miejscu by kontrolować szlak handlowy biegnący wzdłuż Dunajca i mieścił komorę celną dla towarów przywożonych z Węgier. Zamek w źródłach pisanych pojawia się po raz pierwszy w 1356 r. W XIV i XV wieku dobudowano wokół wieży mur obronny, bramę wjazdową i budynek mieszkalny, będący siedzibą starostów czchowskich. Na zamku mieścił się sąd ziemski. Zamek administracyjnie w drugiej połowie XVI wieku położony był w powiecie sądeckim województwa krakowskiego[1]. Od połowy XVII wieku zamek był opuszczony i zamieniał się w ruinę.
W drugiej połowie XVIII wieku w zachowanej do dziś wieży mieściło się więzienie; które zostało zlikwidowane po I rozbiorze Polski w 1772 roku.
Ruiny zamku w Czchowie są tematem jednej z litografii Macieja Bogusza Stęczyńskiego i rysunku Adama Gorczyńskiego.
Obecnie zachowała się jedynie częściowo zniszczona (bez górnej kondygnacji) wieża i odsłonięte przez archeologów fundamenty murów.
Architektura[edytuj | edytuj kod]
Zamek składał się z wolno stojącej cylindrycznej wieży o średnicy 12,5 m i wysokości ok. 20 m. Wybudowano ją w południowej części założenia zamkowego. Wzgórze wieńczył mur obwodowy o grubości 1,2-2 m. Przy północno-wschodniej kurtynie znajdował się dom mieszkalny, od południa przylegała prostokątna sień. We wschodniej części muru znajdowała się wieża bramna, przez którą prowadził wjazd na zamek. Zamek zbudowano z piaskowca.
Zobacz też[edytuj | edytuj kod]
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- G. Leńczyk, Katalog grodzisk i zamczysk z terenu Małopolski, Muzeum Archeologiczne w Krakowie, Kraków 1983
- J. Marszałek, Katalog grodzisk i zamczysk w Karpatach, Wydawnictwo Stanisław Kryciński, Warszawa 1993
- M. Szope, Grodziska i zamczyska województwa tarnowskiego, Muzeum Okręgowe w Tarnowie, Tarnów 1981
- L. Kajzer, S. Kołodziejski, J. Salm: Leksykon zamków w Polsce. Warszawa: Arkady, 2012, s. 137-138. ISBN 978-83-213-4158-3.
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- Opis zamku w Czchowie na stronie Zamki Polskie
- Czchów, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. I: Aa – Dereneczna, Warszawa 1880, s. 777.
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Województwo krakowskie w drugiej połowie XVI wieku ; Cz. 1, Mapy, plany, Warszawa 2008, k. 4
|