52°27′43″N 21°02′04″E/52,461944 21,034444Zegrze
| ||||
| ||||
 Pałac w Zegrzu Północnym | ||||
| Państwo |  Polska
| |||
| Województwo |  mazowieckie
| |||
| Powiat | legionowski | |||
| Gmina | Serock | |||
| Liczba ludności (2011) | 1110[1][2] | |||
| Strefa numeracyjna | 22 | |||
| Kod pocztowy | 05-131[3] | |||
| SIMC | 0008467[4] | |||
Położenie na mapie gminy Serock   Zegrze | ||||
Położenie na mapie Polski  Zegrze | ||||
Położenie na mapie województwa mazowieckiego  Zegrze | ||||
Położenie na mapie powiatu legionowskiego  Zegrze | ||||
| 52°27′43″N 21°02′04″E/52,461944 21,034444
| ||||
Zegrze – wieś (dawniej miasto) w Polsce położona w województwie mazowieckim, w powiecie legionowskim, w gminie Serock położona nad Jeziorem Zegrzyńskim[4][5] 27 km od centrum Warszawy i 16 km od jej granic.
Zegrze uzyskało lokację miejską przed 1400 rokiem, zdegradowane przed 1540 rokiem[6]. Do 1954 istniała gmina Zegrze. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa warszawskiego. Z Zegrzem sąsiadują Nieporęt, Jadwisin oraz Zegrze Południowe.
Przez Zegrze przebiega droga krajowa nr 61, na całym odcinku, w granicach miejscowości, dwujezdniowa.
W Zegrzu funkcjonuje Centrum Szkolenia Łączności i Informatyki.
Historia[edytuj | edytuj kod]
Wieś targowa położona nad Narwią (w wyniku budowy w 1963 r. zapory w Dębem istnieje obecnie Jezioro Zegrzyńskie), istniejąca już w XII wieku, a wzmiankowana na piśmie w XIV w. Do XVII w. nazywana Zgierz, co było staropolskim określeniem brodu. Początkowo własność Strumiłło-Zgierskich, od połowy XVII wieku należała do rodu Krasińskich, w 1862 przeszła na rzecz Radziwiłłów. Później odkupiona przez rząd rosyjski celem wzniesienia twierdzy uzupełniającej od północy umocnienia Warszawskiego Rejonu Fortecznego: Twierdzy Modlin i Twierdzy Warszawa.
Po wojnie 13 czerwca 1963 roku oficjalnie otwarto plażę w Zegrzu i stał się to punkt docelowy weekendowych wyjazdów warszawiaków. W miejscowości znajduje się pałac myśliwski z XIX wieku (obecnie Hotel Pałac Zegrzyński) oraz kasyno. Cennym, acz niewykorzystanym turystycznie zabytkiem są forty twierdzy: Umocnienie Duże oraz Umocnienie Małe, zwane także fortami "Ordon" i "Karlinek".
Obecnie Umocnienie Duże zostało przejęte przez Narodowy Bank Polski jako miejsce pod budowę skarbca, gdzie złożone mają być rezerwy NBP oraz zlokalizowany Centralny Ośrodek Komputerowy.
W Zegrzu znajduje się Parafia wojskowa św. Gabriela Archanioła w Zegrzu.
Zobacz też[edytuj | edytuj kod]
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Wieś Zegrze w liczbach, [w:] Polska w liczbach [online], polskawliczbach.pl [dostęp 2017-02-08] (pol.), liczba ludności w oparciu o dane GUS.
- ↑ GUS: Ludność - struktura według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r.. [dostęp 2017-02-08].
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 1602 [dostęp 2020-12-22] [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
- ↑ a b GUS. Wyszukiwarka TERYT
- ↑ Rozporządzenie w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
- ↑ Robert Krzysztofik, Lokacje miejskie na obszarze Polski. Dokumentacja geograficzno-historyczna, Katowice 2007, s. 86-87.
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- Twierdza Zegrze - fortyfikacje
- Zegrze, dawniej Zegrz, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XIV: Worowo – Żyżyn, Warszawa 1895, s. 562.
- Zegrze 1, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XV, cz. 2: Januszpol – Wola Justowska, Warszawa 1902, s. 718.
